Sociologie

Behoeftig’ – ‘Zinzoekend’

Alle behoeften bevredigd ≠ noodzakelijk gelukkig en omgekeerd
Zinvol en gelukkig leven niet zomaar = aaneenschakeling aangename ervaringen
Beleven van zin  te maken met externe realiteiten
- Als die externe realiteiten manipuleerbaar waren
- Ontstaan van de gewenste ervaringen
- Verliezen daardoor hun waarde
IMPLICEERT: elke ervaring van zin = verbonden aan principiële mogelijkheid tot zinverlies

Zin kan al dan niet ervaren worden  nooit gecreeërd/gereproduceerd
Zin en geluk = oncontroleerbaar
Ervaring van zin imliceert een moment van heteronomie of transcendentie
- Transcendentie hoeft niet noodzakelijk verticaal ingevuld worden (god)
- Heteronomie  zorgt voor paradoxale situatie

Vrij veel belangrijke en waardevolle zaken = cognitief ondoordringbaar
- Meestal te maken met ervaring van zin of zinverlies
- Niet altijd makkelijk om die ervaringen te duiden/expliciteren
- Er zijn wel reductionistische & naturalistische verklaringen voor die ervaringen MAAR hebben weinig betekenis voor die persoon
Grote kunstenaars drukken best uit wat ‘onuitspreekbaar’ is
Ook levensbeschouwingen & religies kunnen als aanvulling en existentiële verrijking van wetenschappelijk beschouwd worden

Naast cognitieve en manipulatieve interesse
Mens kan niet anders dan zich een bijzonder soort vragen stellen die het strikt empirisch-rationele overstijgen (Nietsche, Schopenhauer) = existentiële vragen
Vraag naar zin
- Geen wetenschappelijk probleem  andere orde (wittgenstein)
- Veeleer te maken met houding en ervaring
- Vb. ‘waarom moest mijn kind sterven’

■ Hermeneutiek

£ Natuurwetenschappen  verklaren (erklären)

£ Geesteswetenschappen  begrijpen (verstehen)

Mens = zowel onderzoeker als onderzochte
- Vereist andere vorm objectiviteit
- Willen niet louter afstandelijk observeren en verklaren  begrijpen
- Naast verklaren ook interpretatie (einfühlung)
- Object menswetenschappen niet begrijpen zonder aandacht voor betekenis die mensen in hun leefwereld ervaren (contextueel anders)

Herleiding

wetenschap bestaat bij gratie van herleiding
- menselijk gedrag  intenties  fysieke processen, hormonen, stimuli
- MAAR herleiden van gevoelens tot hormonen  zegt niet alles
- Werkelijkheid waarin mensen leven heeft eigen realiteit en betekenis
Onze leefwereldlijke ervaring = ruimer dan de wetenschappelijke benadering kan bevatten of objectiveren