Item gefilterd op datum: februari 2014

cliënt zich op een fundamenteel niveau geaccepteerd voelt.

therapeut moet met cliënt congruent kunnen functioneren.

tussen bewuste beleving (zijn ik of zelfbeeld) en datgene wat zich aan wezenlijke ervaringen buiten het bewustzijn afspeelt (de ervaring) Verschil tussen gesubcipieerde (onder invloed buitenwereld onderdrukte ervaringen) en bewuste beleving (= incongruentie) veroorzaakt spanning en onrust in de persoon.

Incongruentie: zijn en doen op manier die niet bij zijn echte, persoonlijke ervaring past.

Incongruentie is de kern van psychopathologie:

• Zelfbeeld (beeld waarop iemand zichzelf beleeft)
• Zelfideaal (beeld waaraan persoon zou willen voldoen)

Fully-functioning person wanneer zelfbeeld en zelfideaal samenvallen.

Als mensen bewust of via subceptie grotere incongruentie beleven, is er ook grotere afstand tussen zelfbeeld en zelfideaal en kans op meer psychische problemen.

Rogers opvattingen:

• Geen uitgebreid overzicht categorieën (uniciteit, totaliteit, niet specifieke symptomen)
• Hulpverlener niet rol expert: therapeut creëert voorwaarden waaronder cliënt in staat is zelf diagnose te stellen, te ervaren en te accepteren
• Niet ziekte: gedragingen (als gestoord/onaangepast aangeduid) vinden oorzaak in verstoorde of zelfs geblokkeerde zelfverwezenlijking, die gevolg is van incongruentie.
• Gestoorde belevingsvorm, individu zich afsluit voor wezenlijke ervaringen, communi-catiestoornis binnen persoon, die ook tot problemen in de omgang met anderen leidt.
• Incongruentie oplossen, door toegang te krijgen tot zijn werkelijke ervaringen, ook al zijn ze ongewenst; en deze leren aanvaarden als deel van zichzelf. Pas dan in staat rijkere schakering gevoelens te ervaren en intensere, meer bevredigende relaties.
• Alle problemen terug te voeren tot 1: contact met werkelijke ervaringen kwijtgeraakt:
  • Wie ben ik werkelijk?
  • Hoe kan ik in contact komen met echte zelf, onder de oppervlakte van mijn uiterlijk gedrag?
  • Hoe kan ik mezelf worden?

Zolang men er in slaagt zeer bedreigende ervaringen buiten bewuste beleving te houden, kan men zeker evenwicht handhaven. Soms echter lukt dit niet meer gevolg is desintegratie van beleving en het ik (beeld dat men van zichzelf had klopt niet meer leidt tot verwarring en vreemd gedrag) Psychotische stoornissen zijn (volgens Rogers) het gevolg van incongruentie tussen zelfbeeld en de ervaring.

Onderbewust waarnemen

diepste gevoelens, datgene wat men werkelijk voelt.

Ervaringen die niet overeenstemmen met maatstaven buitenwereld durft individu niet als deel van zichzelf te erkennen. Deze blijven echter onder de oppervlakte - buiten bewustzijn – aanwezig =

theorie en (cliëntgerichte therapie) therapeutische methode:

(1) Bracht tot uitdrukking dat in therapie cliënt, als uniek individu, me zijn denken en voelen centraal dient te staan. Niet taak therapeut vast te stellen wat cliënt mankeert en wat daaraan te doen. Cliënt dient zelf, vanuit zijn vermogen tot positieve ontwikkeling en ontplooiing aan te geven hoe en waar verbeteringen kunnen plaatsvinden. Niet patiënten maar cliënten om volwaardige en niet-zieke van mensen, die met probleem worstelen aan te geven. (2) Veel moeite getroost om hoofdpunten uit zijn theorie en therapie praktisch uit te werken, te beschrijven en toepasbaar te maken op allerlei menselijke relaties. Invloed op behandeling psychische problemen en opvoeding en onderwijs.

Na voltooiing studie psychologie werkte Rogers als hoogleraar en > 10 jaar bij instituut voor hulpverlening aan kinderen, hij leerde veel over therapeutische behandeling vanuit freudiaans gezichtspunt. Hij ontwikkelde zijn theorie op basis van zijn ervaringen in de therapeutische praktijk.

In opvatting Rogers over ontwikkeling van individu staan 4 uitgangspunten centraal:

1. 1. Van nature neiging zijn in aanleg aanwezige individuele mogelijkheden te verwezen-lijken (zelfverwerkelijking/zelfactualisatie, drijvende kracht achter ontplooiing in biologische en psychologische zin, onder invloed van innerlijke mogelijkheden en externe omstandigheden).
2. 2. Subjectieve realiteit, werkelijkheid zoals men deze subjectief beleeft (percipiëren) Alleen persoon zelf kan bepalen hoe zijn werkelijkheid/referentiekader eruitziet
3. Gedrag, gericht op zelfverwezenlijking Geleid door persoonlijk waarderingsproces (ervaringen toetsen aan zelfverwezenlijking, spontaan aanvoelen):

• Positieve waardering, passen in de verwezenlijking
• Negatieve waardering, passen niet in verwezenlijking

1. Door zelfverwezenlijking samenhangend zelfbeeld (ik, zelf) ontwikkelen, dat in zijn beleving apart staat van de rest van de wereld.

Samengevat: Men is geneigd zijn in aanleg aanwezige mogelijkheden te realiseren, leeft in subjectieve realiteit en in zijn ontwikkeling laten leiden door persoonlijk waarderings-proces. Van belang is daarbij een samenhangend zelfbeeld te ontwikkelen.

Voorwaardelijke positieve waardering, als er voorwaarden/ beperkingen worden gesteld, Benadrukt is dat onvoorwaardelijke positieve waardering door belangrijke anderen essentieel is voor ontplooiing persoon (hierdoor ook positieve zelfwaardering)

zelf in belangrijke mate kiest/beslist over activiteiten (voortkomend uit eigen zingeving leven, existentialisme leven op zich niet zinvol, geen algemeen doel, krijgt pas zin als persoon iets kiest/wil bereiken)

mensen in staat over eigen functioneren na te denken en een oordeel over te vormen. Deze zelfreflectie is belangrijke informatiebron.

ontwikkeling en eventuele blokkades en niet stabi-liteit persoonskenmerken. Onderscheid essentie (het stabiele, zoals eigenschappen en gewoonten. (Zijn Being)) en existentie (bestaan als continu proces van ontwikkeling en verandering, mens als groeiend wezen. (Worden, Becoming)). Geestelijke gezondheid (openstaan voor ontwikkelingen) tegenover verstarrende stabiliteit.

en niet apart te onderscheiden aspecten, zoals leren of waarnemen. Theorieën toekomstgericht waarbij zelfverwerkelijking grote rol speelt.