Propositionele differentiatie van de taal

Zo kunnen we de maatschappelijke ontwikkelingen op lange termijn begrijpen.

sociale interacties in primitieve maatschappijen

Rituele bekrachtigingen van de groep, er bestonden slechts paleo-symbolen (symbolen met een niet-gedifferentieerde betekenis bv help)

De sociale, natuurlijke en subjectieve wereld waren niet te onderscheiden  uiten van kritiek op paleo-symbolen was gevaarlijk voor het voortbestaan van de stam

gaandeweg werd de structuur van de taal explicieter

de taal treedt in werking  symbiotisch contact van maatschappij en godsdienst wordt verbroken  er treden desintegrerende effecten op

paleosymbolen => gedifferentieerde grammaticataal

de voordien samenhangende functies => eigen structuren

De taal legt structurele beperkingen op aan de maatschappelijke reproductie

Drie expliciete aanspraken

• de aanspraak op de waarheid ontbindt de voorstellingen uit de traditie (differentiatie van wereldbeeld en culturele sfeer)
• de aanspraak op rechtvaardigheid ontbindt de autoriteit van de traditie (argumentieve, rationeel begrondde normen)
• de aanspraak op waarachtigheid verhindert de loutere reduplicatie van de groepsidentiteit

In de mate de culturele reproductie, sociale integratie en socialisatie niet meer door “het heilige” gebeurt maar door de gedifferentieerde praktijk van het communicatieve handelen, gaat de religieuze gemeenschap over in een op samenwerking en communicatie aangewezen communicatiegemeenschap.