Logo
Print deze pagina

De sociale context van taal

Deel dit artikel:

Pragmatiek = de studie van hoe we taal gebruiken in sociale contexten

  • Adaptability of language: de interactanten dienen hun taalgedrag steeds aan te Pasen aan de eisen van de context.

2 Tradities:

  • Functionele structuralisme
  • Taalhandelingstheorie (Speech Acts Theory)

Functionele structuralisme:

  • Vertegenwoordiger : de Rus Roman Jakobson (1896 – 1982)
    • Onderscheidt functies die taal dient te vervullen wil er sprake zijn van een communicatieproces.

Verwerkt hierbij 6 factoren: (moeten in elk proces aanwezig zijn)

  • Zender, ontvanger, (fysisch en psychologisch) contact, boodschap, context (datgene waarnaar de boodschap refereert), code
  • Aan factoren functies van taal verbonden:
    • Emotieve: connoteert de houding van de zender tov datgene waar hij over spreekt
    • Connatieve: klemtoon ligt op de ontvanger, zoals bij de imperatief
    • Fatische: verbale processen hebben de functie om het proces tot stand te brengen, verder te zetten, af te sluiten, aandacht te trekken,…
    • Poëtische: klemtoon ligt op de talige boodschap zelf (zoals in poëzie, spreekwoorden,…)
    • Referentiële, cognitieve of denotatieve: nadruk ligt op de referent
    • Metalinguïstische: klemtoon ligt op de code en men spreekt met taal over taal

Taalhandelingstheorie/ Speech Act Theory:

  • Anglo – amerikaans van oorsprong
  • Taal gebruiken en communiceren is een vorm van handelen
  • Mensen gebruiken taal om bepaalde doeleinden te bereiken
  • Speech act = het doel dat de spreker door middel van taal wil gebruiken
  • Succesvolle communicatie = men begrijpt de relatie tussen woorden, zinnen en de speech act
  • Méér dan 1 pragmatische structuur = met dezelfde zin kan de ontvanger verschillende doelen hebben
  • Correcte pragmatische keuzes = rekening houden met context want die geeft nodige informatie voor interpretatie van speech act
  • CMM = Coordinated Management of Meaning Theory
    • Rekening houden met 4 soorten context:
      • Episode: situatie waar we in zitten tijdens interactie
      • Relatie: rolverplichtingen die we ervaren tegenover de andere
      • Life script: professionele of persoonlijke identiteit
      • Cultureel patroon: culturele normen die we delen met anderen

Figuur 17

Copyright © 2019. All rights reserved.