Breek- of discussiepunten in de definities van communicatie

In de communicatiewetenschappelijke literatuur zijn er een aantal belangrijke breekpunten te onderkennen als men communicatie probeert te definiëren. We zetten ze hier op een rij:

Intentionaliteit als breekpunt: de bedoeling van de communicatie ligt aan de basis van de zogenaamde teleologische opvatting van communicatie. M.a.w. er is pas sprake van communicatie wanneer de zender de bedoeling heeft om een boodschap te sturen en de ontvanger de bedoeling heeft de boodschap te ontvangen. Dit is een typische redenering voor de processchool. Anderen zien communicatie veel ruimer, zij zeggen dat alle gedrag communicatief is; mensen kunnen niet niet communiceren (Watzalawick).

• Intentionaliteit is vaak moeilijk vast te stellen.
• bedoelde communicatie wordt soms als ongemaskeerde communicatie gemaskeerd.
• Non-verbale communicatie is vaak niet intentioneel

- Geslaagdheid als criterium:Fauconnier stelt dat wanneer er expressie is gericht op persoon x:

• 1. Transmissie (T) van de boodschap maar geen ontvangst (O)
• 2. T en O zijn maar geen ontvangst door persoon x maar wel door Oy
• 3. T en Ox maar geen interpretatie (I)
• 4. T Ox, I is er maar geen juiste interpretatie (Ib)
• 5. T, Ox, Ib zijn maar geen bedoelde uitwerking (Ub) of er is een verkeerde uitwerking (Unb)
• 6. T,Ox, Ib en Ub zijn vb. paaseieren verstoppen

Eenrichtings- of tweerichtingsverkeer: grafisch: is er een eenrichtingspijltje nodig om van communicatie te spreken of een tweerichtingspijltje. De processchool zegt dat het eenrichtingspijltje voldoende is (van A naar B) en dat de communicatie van B naar A een nieuw communicatieproces is.

• Stelt men zich gedragscommunicatief op è Ja ? è dan zal men gemakkelijker kunnen stellen dat communicatie een proces van wisselwerking is. è aanspreken en aangesproken worden.
• Feedback stelt geen tweerichtingsproces voor maar vormt een nieuw proces waarin zender ontvanger wordt en omgekeerd. Het maakt dus geen deel uit van het communicatieproces