5.1 BEGRIP EN PERIODE

 Wetenschappelijke Revolutie = periode tussen de publicatie van Copernicus’ De Revolutionibus orbium caelestium, 1543 en Newton’s Philosophiae Mathematica in 1678

• Aristotelisch wereldbeeld werd in iets meer dan een eeuw vervangen door een benadering vh heelal op basis van natuurwetten
• Opmerkelijke reeks ontdekkingen op gebied van astronomie en dynamica
  • Copernicus, Kepler, Galileï, Huygens en Newton
• ontstaan van een nieuwe benaderingswijze van mens en natuur door de filosofen
  • Bacon en Descartes
  • Wat machtigt de mens om iets voor waar aan te nemen ?

 Renaissance en Humanisme vaak gezien als respectievelijk artistiek en letterkundig, echter wegbereiders van de ontwikkelingen in de wetenschap door hun kritische ingesteldheid

• geleerden beperkten zich aanvankelijk tot lezen en becommentariëren van Grieks-Romeinse ‘wijsheden’, zonder de juistheid ervan ook maar in vraag te stellen
• wetenschappers hebben de kritische methode van taal- en tekstgeleerden overgenomen en zo de wetenschappelijke methode ontwikkeld

 in de loop van de 12^e en 13^e E ontstaan als corporatie (vereniging van mensen die gelijkaardige taken uitoefenen

• doelstellingen:
  • onderlinge hulp
  • collectieve verdediging tegen externe tegenstanders
  • verwerving van monopoliepositie
• eerste universiteiten (Bologna, Oxford, Cambridge) zijn spontaan ontstaan, los van enig religieus of wereldlijk initiatief
• oprichtingspatroon universiteiten vanaf de 13^eE:
  • studium generale opgericht door een wereldlijke overheid
  • pauselijke bevestiging gaf universele erkenning en privileges aan de leden
  • gezien als opleidingscentra voor intellectuele, politieke en administratieve elites vd staat
• faculteiten op de universiteiten van het Ancien Régime
  • artesfaculteit; artes liberales of quadrivium
    • arithmetica
    • geometria
    • astronomia
    • musica
  • hogere faculteiten:
    • theologie (Sorbonne!)
    • rechtsgeleerdheid (Bologna !)
    • geneeskunde ( Montpellier!)
  • problematiek van de nieuwe wetenschappelijke disciplines

 oprichting van gespecialiseerde instellingen

 1^e universiteit vd Nederlanden: Leuven

• gesticht in 1425-1426 door Leuvense stadsmagistraat met Brabantse hertog Jan IV
• naar model van grote buitenlandse universiteiten zoals Parijs en Keulen
• 1^e decennia 16^eE: gemiddeld 2000 studenten
  • huisvesting; colleges
  • 4 pedagogieën waar ook merendeel vh onderricht werd gegeven
  • Latijn als officiële voertaal
  • Voor hogere faculteiten logeerden ze in de colleges of bij burgers
• licenciatus: studenten met voldoende kennis om zelf les te geven
• magister: na voltooiing van de artes opleiding
• doctor: na voltooiing van een vd hogere faculteiten

 2^e Universiteit Nederlanden: Douai

• 1561 voor Franstaligen

 Peregrimatio Academia: studenten trokken van universiteit tot universiteit (ook professoren !)