Mensen verhouden zich tot technologie omwille van de omgang met de technologie zelf. De technologie treedt hier op als interactiepartner. Maar het blijft steeds een quasi-alter. Dingen worden als quasi-mensen beschouwd omdat ze steeds reageren en daarbij een schijnautonomie ten toon spreiden. Het emotioneel gehecht geraken aan een ding, is antropomorfisme.

bv. intieme omgang met piano, frisdrankautomaat, garagist luistert naar motot

Artefacten worden gebruikt om te bemiddelen in de relatie van mens tot wereld. De mens verhoudt zich niet rechtstreeks tot de wereld, maar via voorwerpen.

Inlijvingsrelatie

Een zekere technologie wordt ingelijfd. De technologie lijkt zich weg te cijferen, ze wordt transparant.

bv. bril, blindenstok

Hermeneutische relatie

Het voorwerp is niet transparant en wordt niet ingelijfd. Het voorwerp bemiddelt tussen mens en wereld in zoverre het een representatie van de wereld geeft die nog nader geïnterpreteerd moet worden. De technologie moet nog geïnterpreteerd worden. Deze artefacten transformeren de wereld. De wereld wordt weergegeven in een code die nog geïnterpreteerd moet worden.

bv. thermometer

Soms zijn dingen niet enkel hulpmiddelen om interacties met anderen aan te knopen, maar fungeren ze als heuse “interactiepartners”.

Kleine kinderen gaan sociaal om met hun teddybeer. In de sociale ontwikkeling leert men dingen als een aparte wereld af te scheiden van de mensenwereld.

Uit de antropologie weten we dat in veel premoderne culturen de wereld als een eenheid beleefd wordt. Dingen worden beschouwd als levend op hun manier. Bruhl omschreef de versmelting van de mensen- en dingenwereld als een typisch kenmerk van “la mentalité primitive”, die hij als prelogisch en mystiek omschreef.

Sommige onderzoekers stellen dat het onderscheid in een high-wereld opnieuw vervaagt. Latour zegt dat we beginnen in te zien dat mensen en dingen nooit gescheiden zijn geweest en dat we dat nooit zullen zijn. We zijn dus in feite nooit modern geweest (cyborg = half pc-halp mens).

Don Ihde maakt op een fenomenologische manier een helder onderscheid in de soorten relaties die mensen met dingen kunnen aanknopen.

De kloktijd is universeel en abstract: andere organisatie van het sociale leven, minder gebonden aan toevallige gebeurtenissen.

Kairologische tijd

Kloosterklok: discipline en orde zijn gereguleerd door vaste tijdsindelingen: de klok is dus niet enkel een middel om de tijd te meten, maar vooral ook om menselijke gedragingen nauwkeurig te synchroniseren.

Tijd dat iets nodig heeft om te voltrekken (beleefd, verscheiden en kwalitatief).

bv. tijd om een ei te bakken

Klok geeft tijd aan voor gebeurtenissen, voor de juiste momenten.

Chronologische tijd

Mechanisch uurwerk (14^de eeuw)

Homogeen en leeg medium: de kwalitatieve verschillen tussen dag en nacht, zomer en winter, worden verslonden door de uniforme tijd. Tijd gaat het leven beheersen.

Uniform kader wordt op het leven geprojecteerd. Gelijkmatige indeling en vergelijkbaar.