Pragmatiek = de praktische, sociale kant van taal, die kinderen moeten leren, naast woordenschat en grammatica, om effectief en op de gepaste manier met anderen te communiceren.

2 jaar: In een persoonlijk gesprek praten ze om beurt en reageren ze gepast op opmerkingen en kunnen ze een onderwerp tijdlang aanhouden
4 jaar: Kleuters gaan de conversatie aanpassen aan de leeftijd, geslacht en sociale status van de luisteraar.

Maar de conversationele vaardigheden begeven het in moeilijke situaties
Bv. aan de telefoon; ze kunnen elkaar niet zien dus kunnen ze geen extra hulpmiddelen, zoals gebaren, gebruiken.
(opa belt naar zijn kleinzoon om hem een gelukkige verjaardag te wensen. Hij vraagt hoe oud hij nu precies wordt en de kleinzoon steekt 4 vingers op en zegt “zo oud”)

Tussen de 4 en de 8 jaar verbetert zowel het converseren als het geven van aanwijzingen over de telefoon.

• Informatieverwerkingstheorie: kinderen merken op welke woorden voorkomen in dezelfde posities in zinnen en welke woorden gelijkaardig gecombineerd worden met andere woorden. Na een tijdje groeperen ze woorden in grammaticale categorieën en gebruiken ze hen correct in zinnen.
• Chomsky: kinderen zijn speciaal afgestemd om grammatica te leren
  -> Kritiek: de eerste woordcombinaties van kinderen tonen geen enkele grammatica

Er heerst controversie over het feit dat er een universeel taalverwerking mechanisme bestaat of dat kinderen die verschillende talen horen unieke strategieën gebruiken.

• 2 – 3 jaar: nog veel fouten met vraagzinnen
• Ook moeilijkheden met passieve zinnen
  (passief pas helemaal onder de knie aan het einde van de lagere school)
• 4 – 5 jaar: al vele moeilijke zinsconstructies
• Einde kleutertijd: competent gebruik van (bijna) alle zinsconstructies uit de moedertaal

Grammaticale regels eerst voor een beperkt aantal werkwoorden

3,5 tot 4 jaar: basisstructuur toegepast op alle werkwoorden
 onderwerp – werkwoord – voorwerp

Vanaf dat kinderen 3 woord zinnen gaan vormen, is er een geleidelijke uitbreiding, zoals meervoud en werkwoordtijden, ...

Vanaf kinderen deze regels onder de knie hebben, gaan ze deze zo consistent gebruiken dat er sprake gaat zijn van over-regularisatie = regels te ver uitbreiden zodat uitzonderingen er ook onder vallen
Bv. “mijn beker is gevald”