Item gefilterd op datum: december 2012

De Amerikaanse New Deal was het legislatieve programma van de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt om de Verenigde Staten uit het slop van de Grote Depressie te trekken. Er werd alom geloofd dat de depressie veroorzaakt werd door de inherente instabiliteit van de markt en dat interventie door de overheid noodzakelijk was om de economie te rationaliseren en te stabiliseren. Het hield een Keynesiaanse staatspolitiek in, tijdelijke sluiting van de banken, en het einde van de goudstandaard. Belangrijke gevolgen waren de groeiende staatschuld en de groeiende belastingsdruk. De New Deal had slechts een beperkt succes.

Is de Chinees Nationalistische beweging, opgericht o.l.v. Sun Yat-Sen. Zij stond voor democratie, nationalisme en onafhankelijkheid t.o.v. het Westen. In 1911 wierp zij de Mantsjoe dynastie omver en vormde China om tot een republiek, dat uiteindelijk evolueerde naar een dictatuur onder de opvolger van Sun, Chiang Kai-Shek. Onder invloed van Russische adviseurs ontstond er een Communistische fractie binnen de Guomindang, wat uiteindelijk tot een scheuring zou leiden o.l.v. Mao Zedong.

Weimarrepubliek is de officieuze benaming voor het Duitse Rijk in de periode van 1918/1919 tot 1933. De officiële naam van Duitsland in deze periode luidde
net als in het voorafgaande tijdperk van het Duitse Keizerrijk Duitse Rijk (Duits: Deutsches Reich). De term Weimarrepubliek (Duits: Weimarer Republik) is pas later in de geschiedschrijving ingeburgerd en verwijst naar de stad Weimar in Thüringen, waar de republiek door de aldaar bijeenkomende Constituante in februari 1919 officieel werd opgericht. Dit democratische regime komt aan de macht na het einde van de 2e wereldoorlog, maar heeft onmiddellijk te maken met grote problemen, die de oorzaak zijn van het falen van het regime, en de opkomst van het nationaal-socialisme in Duitsland.

Een rijkere boerenklasse in Rusland die ontstaan is dankzij de NEP van Lenin. Zij huurden andere boeren in om hun land te bewerken. Onder Stalin werd de landbouw gecollectiviseerd, waartegen de Kulakken zich verzetten. Zij werden systematisch vervolgd en velen van hen vonden de dood in het systeem van de Goelag.

De Communistische of Derde Internationale, in het Russisch afgekort tot Comintern (of Komintern), was een wereldwijd samenwerkingsverband van communistische partijen onder aanvoering van de Communistische Partij van Rusland. De Comintern werd gevormd op aandringen van Lenin in 1919 en was gericht op het stimuleren van communistische machtsgrepen elders in Europa. Onder Stalin zou zij vooral gericht zijn op de uitbouw van het communistische regime in de USSR. Na 1936 zou zij de Volksfrontpolitiek voorstaan, als reactie op het opkomende fascisme. In 1943 werd ze ontbonden.

Vanaf 1921 tot 1927 : Deze economische politiek had als doel de ontredderde economie na WOI onder controle te krijgen. De economie was feitelijk genationaliseerd vanwege de burgeroorlog. Deze politiek voorzag in de nationalisatie van de grote industriële sectoren en economische vrijheid voor kleinhandel en landbouw, wat tot een creatie van een rijke boerenstand leidde, daar zij zelf hun prijzen mochten bepalen. Privé handel en winst was toegestaan. Tussenhandelaren waren ook toegestaan. Koelakken waren in het voordeel en huurde andere kleine boeren in.

De Mensjewieken waren een onderdeel van de Russische revolutionaire beweging die in 1903 ontstond na een geschil tussen Vladimir Lenin and Julius Martov, die beiden lid waren van de Russische Sociaal-Democratische Arbeiderspartij. Sinds haar ontstaan in 1898 was deze partij verboden in Rusland en ze ontplooide haar activiteiten daarom ook vanuit het buitenland. Op het tweede partijcongres in 1903 ontstond een meningsverschil. Een minderheid - de Mensjewieken - (mensje = minder) wilde tijdelijk blijven samenwerken met de liberale en sociale groepen om hervormingen in gang te zetten. De Bolsjewieken (bolsje = meer) wilden door revolutie het staatsapparaat ondermijnen en zo nodig afzetten. Julius Martov was de leider van de mensjewieken.

aanduiding voor de communistische partij van Lenin. De Bolsjewieken noemden zich vanaf de jaren 20 Communistische Partij van de Sovjet-Unie. Ontstaan in
1903 ontstonden ten gevolge van een scheuring in de Russische Sociaal Democratische Arbeiderspartij (RSDAP) het bolsjewisme en het mensjewisme. De bolsjewieken stonden een gewelddadige revolutie voor om hervormingen te bekomen, die uiteindelijk zal leiden tot de USSR.

Het zijn collectieve boerengemeenschappen, die grond collectief bezitten. Ze werden opgericht door Tsaar Alexander II, met zijn Emancipatieweet uit 1861. Het voorzag in de afschaffing van de horigheid en een landherverdeling die 50% van het land onder controle van de boeren bracht. Zij moesten in ruil hiervoor een vergoeding aan de voormalige eigenaars betalen en rente in ruil voor de inkomsten die de voormalige eigenaar nu niet meer had. De gemeenschap was als geheel verantwoordelijk voor de betaling van de schulden en lasten. Het versterkte in feite de aristocratie, daar de horigheid weinig rendabel was, ze effectief 50% van de grond in handen hadden en geen verplichtingen meer hadden t.o.v. de boeren, maar wel nog steeds inkomsten.

De Volkenbond werd op 25 januari 1919 opgericht (eerste algemene vergadering op 10 januari 1920) op basis van het Verdrag van Versailles en gevestigd in
Genève, met de intentie om via een supranationale organisatie 'een einde aan alle oorlogen' te maken.Hoewel vooral de Amerikaanse president Woodrow Wilson met zijn veertien punten de aanzet tot de vorming van deze organisatie gaf, werd het Verdrag van Versailles niet geratificeerd door het Amerikaanse Congres, waardoor de Verenigde Staten van Amerika ook niet toetraden tot de Volkenbond. Behalve de overwinnaars van de oorlog werden ook de neutrale mogendheden tot de organisatie toegelaten. Duitsland en de Sovjetunie werden aanvankelijk geweerd, en pas na het verdrag van Locarno toegelaten.