Item gefilterd op datum: december 2012

(bij stoornissen met aantoonbare organische oorsprong (somatische),

deze zijn vaak niet duidelijk aantoonbaar ook is er eerder sprake van afwijkingen van

psychosociale of ethische normen dan van medische afwijkingen, bovendien kan het

onbedoeld tot stigmatisering leiden)

Oorzaken psychische stoornissen in onderliggende mechanismen:

• Somatogeen, lichamelijke aandoening ligt ten grondslag aan psychische stoornis
• Psychogeen, psychologisch mechanisme ligt ten grondslag aan de stoornis
• Psychosociale of ethische normen, grens tussen geestelijke gezondheid en geestesziek gebaseerd op aantoonbare neurologische, fysiologische of biochemische afwijkingen. Men spreekt dan ook van problems in living in plaats van mental illness (alleen bij organische oorsprong).

bij stoornissen die normaal verdeeld zijn en waarbij de eigenschap gepaard gaat met individueel lijden, bezwaarlijk is dat de grens tussen normaal en abnormaal arbitrair is en het model niet specificeert hoe ongewoon het gedrag moet zijn. Daarnaast kunnen extreme scores ten onrechte als pathologisch worden aangeduid)

model om cultureel gerelateerde factoren die van belang kunnen zijn systematisch inventariseren. Ter verbetering validiteit transculturele diagnostiek.

Fout-positieve diagnostiek vormt niet de enige verklaring voor gevonden hogere prevalentie van psychosen bij bepaalde groepen allochtonen ook discriminatie en de langdurige en stressvolle ervaring een buitenstaander te zijn bevorderen de ontwikkeling van psychotische symptomen.

niet westerse samenlevingen en etnische minderheidsgroepen in westerse landen.

hulpverlener interpreteert symptomen van psychopathologie als niet pathologische cultuurgebonden reactie

gedragingen en belevingen van cliënt ten onrechte opgevat als symptoom van psychopathologie

groep samenhangende symptomen.

houdt zich bezig met gedrag dat afwijkt van bepaalde norm (in negatieve zin) met name die lastig zijn voor de persoon zelf of zijn omgeving.

Afwijkingen kunnen betrekking hebben op verschillende aspecten van menselijk functioneren:

(1) Aspecten individuele persoon: gedrag, gedachten, belevingen (gevoelens)

(2) Relaties met andere mensen (sociale relaties): vaak weer repercussies voor gedrag,

gedachten en belevingen (gevoelens) individu

Abnormale gedragingen, gedachten en gevoelens kunnen alleen worden verklaard tegen de achtergrond van normale processen. Kennis van basisdisciplines noodzakelijk: Normale psychologische functies (waarnemen, denken, geheugen), normale ontwikkeling, sociale psychologie en persoonlijkheidspsychologie. Onderscheid normaal-abnormaal vaak onduidelijk (wanneer pathologisch en wanneer variatie op normaal gedrag?)

Verschil psychiater en klinisch psycholoog zit vooral in de opleiding:

(1) Psychiater: (meer verstand van biologische aspecten mentale stoornissen)

• Academische opleiding geneeskunde (6 jaar)
• Specialisatie psychiater (4 jaar)

(2) Klinisch psycholoog: (empirisch onderzoek methodologisch beter onderlegd)

• Academische opleiding afstudeerrichting klinische psychologie (in combinatie met gezondheidspsychologie of persoonlijkheidsleer) (4 jaar)
• Postdoctoraal tot gezondheidspsycholoog (2 jaar) Generalist
• Postdoctoraal tot klinisch psycholoog (4 jaar) Specialist

In oordeel over abnormaal zijn van gedrag laat men zich leiden door aspecten als persoonlijk lijden van betrokkene en de mate waarin gedrag het functioneren van de persoon en zijn omgeving belemmert. Deze aspecten zijn (Geen van de aspecten is voldoende of noodzakelijke voorwaarde om van abnormaal gedrag of psychopathologie te kunnen spreken):

(1) Persoonlijk lijden

(2) (Dis)functionaliteit, mate waarin gedrag dagelijkse functioneren en welbevinden van individu en anderen verstoort.

(3) Irrationeel en onbegrijpelijk

(4) Onvoorspelbaarheid en controleverlies (verlies aan zelfbeheersing, ontremd handelingen

danig in strijd met gangbare gedrag, of toeschouwer kent de oorzaak van het waargenomen gedrag niet en kan het op dat moment ook niet achterhalen)

(5) Opvallend en onconventioneel, eigen gedrag als maatstaf nemen. Alleen bij sociaal

onwenselijk gedrag is men geneigd het gedrag pathologisch te vinden.

(6) Ongemakkelijk gevoel bij andere teweegbrengt (observer discomfort), door overschrijden van ongeschreven regels, impliciete sociale verwachtingen (gepast gedrag). Impliciete regels (restregels) wordt men zich vaak pas bewust als iemand ze overschrijdt

(7) Overtreden van morele normen, moreel oordeel vellen over gedrag op basis van opvattingen over hoe mensen zich zouden moeten gedragen. Daarnaast vergelijken met opvattingen hoe men idealiter in een moderne samenleving functioneert.

bestuderen verschillen tussen mensen op gebied van capaciteiten en eigenschappen in het algemeen.

• Klinische psychologie en gezondheidspsychologie
• Arbeids- en organisatiepsychologie
• Onderwijspsychologie