Item gefilterd op datum: december 2012

Verschillen met Continent (België)
Latere ‘take off’, snelle ‘catch up’
Notities Economische Geschiedenis 2008-2009 An-Sofie, Sien en Evy
113
Dominantie rurale samenleving
Latere politieke revolutie (1787-1830)
Politieke versnippering en strijd
o Oostenrijkse Nederlanden.
o Handelsbarrières.
o Tollen.
o Geen interne grote markt
Tragere vermarkting en marktintegratie
o Aan de zijlijn toekijken.
o Dan de beste technieken overnemen.
· Deze moeten zich niet bewijzen.
· Weinig risico’s.
Snellere impact inventie en innovatie
Impact banksystemen
Interventie overheid
o Willem I
· Tienjarige begroting.
· Ontrekken aan controle parlement.
· Investeren.
· Oprichting Société Générale.
© Kredieten verlenen aan investeerders.
© Industrie ondersteunen.
© Spoorwegennet.
 Enorme impuls Waalse ijzerindustrie.
 Ijzer nodig voor de sporen en de wagons.
o Belgische overheid trok de kaart van de industrialisering om voor de scheiding te
compenseren.
Personen die in Industriële gebieden ‘de stiel gaan leren’ bv. Lieven Bauwens.

Katoen
o Verandering in de landbouwsector
· Inkomen neemt toe.
· Meer vraag naar Industriële producten.
· Engelse Enclosure movement.
· Afgewerkte producten worden relatief betaalbaar.
o Overzeese expansie
o Modewijziging
o Gedifferentieerde prijsstijgingen
o Vastgelopen proto-industrie
· Weinig productiestijgmogelijkheden.
· Kon niet beantwoorden aan de vraag.
o Technologische innovaties in spinnen en weven
Spinnen Weven
1733 - vliegend schietspoel X 2
1764 – spinning jenny
o X 20
1779 – mule Jenny X 15 1787 – power loom X 40
IJzer
o Wisselwerking schaarste energie, steenkool en ertsontginning,
o Sneller kan je beter materiaal maken.
o Beter renderende energiebronnen (cokes)
· Hoogovens installeren die meer toelaten.
o Vergroting landbouw:
· Stijging van vraag naar ijzer.
· Voor landbouwwerktuigen.
IJzersmelterij Steenkoolontginning
1700 – Newcomen
stoompomp
1709 – cokes (Darby’s)
1773 – Watt
stoommachine
1779 – hoogovens (Wilkinson)
1780 1784 – puddling (Cort)
o Steenkoolontginning.
· Ondiepe lagen heel makkelijk.
· Door de stoommachine slaagde men erin om dieper te ontginnen.
· Bv. Stoommachine van James Watt.
o ‘The Iron bridge’
· Bijzonder ingenieus.
· Hoogwaardig ijzer.
· Men was er zeer trots op.

‘Omgevingsfactoren’ (sociaal/cultureel/economisch):
o Lange termijn transformaties:
· rationalisering,
· individualisering,
· verlichting,
· staatsvorming,
· juridisch stelsel: eigendom en patentrecht.
· markteconomie en kapitalisme
· Staatsvorming
o Voldoende? Ook breder perspectief bekijken
· demografische versnelling,
· opkomst kerngezin,
· stedelijke netwerken
Waarom niet elders?
o ‘Weberiaans verklaringsmodel’: nadruk op interne factoren
o Concurrentiemodel: nadruk op omzetten van comparatieve nadelen
o Roofmodel: nadruk op ‘extractie’ van kennis en middelen
· Kolonialisme.
· Imperialisme.
· Weghalen van de beste producten, krachten en mogelijke ondernemers.
© Ontneemt kans om de Industriële Revolutie verder te zetten.
· Handelsafspraken volgens eenrichtingsverkeer.

Padafhankelijkheid (path dependency)
Afbrokkeling feodale verhoudingen
Politieke revolutie
· Glorious Revolution.
· Parlementaire systeem vanaf 17e eeuw in Engeland.
Commercialisering landbouw
‘Commodificatie’ land en arbeid
Interne markt
· Versnippering in de Nederlanden.
· Verschillende maten en gewichten.
· Niet het geval in Engeland.
Externe markt
· Overzeese handel.
· Het gigantische imperium van Engeland als afzetmarkt.

Noodzakelijke voorwaarden:
Accumulatie kapitaal
(Vrije) arbeidskracht
Productietechnieken (arbeidsproductiviteit)
(Winstzoekende) ondernemers die risico willen nemen.

Noodzakelijke voorwaarden:
Demografische groei
Marktafhankelijke loonarbeid
Buitenlandse handel
Investeringsgoederen industrie en landbouw
Consumptie (verschuiving gedrag / koopkracht)

Noodzakelijke voorwaarden:
Vraagstimuli
Aanbodsfactoren (productiefactoren)
Voorgeschiedenis (padafhankelijkheid)

Via arbeidsdeling naar een grotere arbeidsproductiviteit en naar economische groei (en naar
grotere welvaart)
o industriële (niet-agrarische productie)
o vast kapitaal
o centralisatie en mechanisatie
o proletarisering en ‘verelendung’
Grote theoretici: Adam Smith en Karl Marx
Adam Smith (1723-1790) en James Watt (1736-1819), ‘the two men who did most to bring the
revolution about... They destroyed an old world and built a new one’ (Paul Mantoux)
o Organisatorische omwenteling: concentratie van arbeid op één plaats:
· Verhoging arbeidsproductiviteit
· Loonkosten dalen - winsten stijgen
o Context heeft de Industriële Revolutie mogelijk gemaakt.
o Organisatorische omwenteling besproken: arbeidsrationalisatie via arbeidsspecialisatie.
· Organiseren arbeid.
· Breng mensen samen.
· Laat ze dan doen wat ze het beste kunnen (specialisatie)
· Via arbeidsdeling grotere arbeidsproductivieit.
· Concentratie van kapitaal en grondstoffen.
· In proto-industrie rees putting-out systeem Putting-Out systeem.
© Boeren van het nodige materiaal voorzien
© Huisnijverheid.
© Boeren zeer afhankelijk.
· Grondstoffen.
· Materiaal voor productie.
o Proletarisering: een alsmaar grotere groep gaan afhankelijk worden.
o Werkboekje.
o Verbod om te organiseren per beroep.
o Bijzonder zwakke positie.
o Overleven op loonarbeid.
Interpretatie op diverse schalen
o regio’s en sectoren: katoen, ijzer, Midlands
o naties: Groot-Brittannië
o wereld-systeem: West-Europa
o de mondiale schaal: China? (of elders)

Maxine Berg en Pat Hudson8
Rehabilitering
o Bredere interpretatie van concept Industriële Revolutie.
o Niet alleen kijken naar de productiviteitsgroei
· Bv Craft ‘verkijkt’ zich op de historische realiteit.
· Methodologie van Craft niet echt geschik.
© Voor diverse sectoren geen cijfermateriaal.
© Te weinig relevante cijfers.
· Je kan niet alles kwantitatief bewijzen.
© Bv. Producten verbeteren.
· Nationale rekeningen
© Geen rekeningen met regionale cijfers.
© Kijk hoe regio’s/sectoren zich gaan ontwikkelen.
· Geen rekening houden met vrouwen en kinderarbeid.
© Wordt teruggedrongen eind 19e eeuw.
© Te veel mannelijke werklozen.
· Snelle technologische innovaties.
© Niet correct (poging tot) meten.
Door verengen èn verbreden van begrip
1/ verengen:
o IR is regionaal en sectoraal verschijnsel
(nationale data weinig bruikbaar)
2/ verbreden:
o Impact is veel omvattender (arbeidssystemen, levensstandaard, demografie)
Groeicijfers ‘nationale economie’
Sectoren
traditioneel modern totaal
aandeel R aandeel R R
8 Jaja, Pat Hudson van ‘History by numbers’ de enige echte.
1750 100% 1% - 1,0%
1800 90% 1% 10% 4% 1,3%
1820 83% 1% 17% 4% 1,5%
1850 68% 1% 32% 4% 2,0%
1875 50% 1% 50% 4% 3,0%
Kaart (rechtsboven)
o Vlekken: regio’s waar industrie.
o Vb. Edinburgh.
o Witte vlekken: geen industrie.
o Regionale verschillen!

jaren 1970-jaren 1980
Onder invloed van:
o Nieuwe kwantitatieve geschiedschrijving
· Nationale Rekeningen
· macro-economische groeiprocessen
· Zicht proberen krijgen op de groei van landen.
· Economieën gaan analyseren.
o Nieuwe sociale geschiedschrijving
· Arbeidsomstandigheden
· levensstandaard, koopkracht
· Levensloop
· Men gaat afstappen van het Marxistische idee van ‘klassen’.
‘a misnomer’ (R. Cameron)
o De Industriële Revolutie is misbenaamd.
o Men wil afstappen van het revolutionaire karakter.
o Uit de Nationale rekeningen heeft men namelijk ontdekt dat:
· Er sprake was van een trage groei.
· Er geen sterke stijging van de levensstandaard was.
· Er heerst een sterk ongenoegen.
jaren 1970-jaren 1980
Nicholas Crafts
o Focus op growth accounting
o productiviteitsgroei in industriële sector lager dan aangenomen
· 0,2% per jaar in periode 1760-1800
· Niet spectaculair.
· BNP stijgt zeker niet zo sterk (gaat cijfers herbekijken).
jaarlijkse groei BNP in Engeland lager dan aangenomen (1,97% voor 1830 ipv 3,06%)
Achtergrond: ommekeer van conjunctuur
IR: minimaliseren van revolutionaire karakter van kwalitatieve en kwantitatieve aspecten van
transformatieproces
We schrijven geschiedenis op basis van actuele problemen. In deze periode is er
sprake van de ‘oliecrisis’. Men is ervan overtuigd dat er ‘no future’ is en gaat
afstaffen van het stappenplan van Rostoff.
Er is hier weeral sprake van een slechte economische periode dus gaat men het
revolutionaire karakter van de Industriële Revolutie weer gaan afzwakken.