Item gefilterd op datum: december 2012

Opkomst van Adolf Hitler

- Hitler wordt na WOI lid en leider van de Duitse Arbeiderspartij

- 1920: omgevormd tot Nationaal Socialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP)

• ^§ Radicalisering

- Problemen van de Weimar Republiek

• ^§ Verdrag van Versailles

 herstelbetalingen, …

• ^§ ° gewapende antirepublikeinse bewegingen

 Stormabteilung (SA) (of bruinhemden) olv Nazi’s (vgl: zwarthemden)

- 1923: Frankrijk bezet het Ruhrgebied (in de context van herstelbetalingen)

• ^§ Hitler stak de schuld op de Weimar Republiek
• ^§ Had er veel volgelingen in

- Hitlerputsch (= Bierkellerputsch)

• ^§ Gesteund door SA
• ^§ Fail: Hitler gearresteerd en veroordeeld (gevangenisstraf)

- Komt snel vrij

- De VSA steunen Duitsland financiëel

• ^§ Economisch gaat het goed
• ^§ NSDAP verliest aan belang (en electoraat)

- Crisis van ‘29

• ^§ Duitsland héél zwaar getroffen
• ^§ Velen verloren hun geloof in het economische systeem
• ^§ Communisme Þ
• ^§ Vele Duitsers zien de crisis als een gevolg van de slechte behandeling @ de vredesverdragen

- Democratie was nieuw in Duitsland

• ^§ Werd al snel on-duits genoemd
• ^§ Hitler maakt hiervan gebruik (Propaganda)

- Propaganda

• ^§ De duitsers moesten op zichzelf leven
• ^§ VS marxisme, bolsjewisme, communisme en socialisme
• ^§ VS joden

- Anti-semitisme

• ^§ Zowel van links (vs kapitalistische joden) als van rechts (vs revolutionaire joden)
• ^§ Hitler gebruikt jodenhaat: vindt steun bij het gros van de bevolking

- NSDAP

• ^§ Grootste partij sinds 1932
• ^§ Gesteund door conservatieven, nationalisten en antirepublikeinen
• ^§ Vooral financieel: ° Nazi-fondsen

- 1933: Hitler wordt kanselier van de Duitse Republiek

• ^§ + andere functies ingevuld door nationalisten

- Hitler wou enkel met de Nazi’s regeren

• ^§ Nieuwe verkiezingen
• ^§ Net voor de verkiezingen brandt de Reichstag af
• ^§ Hitler geeft de communisten de schuld

- Communisten worden uit de Reichstag gezet

- Hitler wordt verkozen tot dictator in de Reichstag (waaruit elke oppositie dus bijna weg was)

De Nazi-staat (totalitarisme)

- “Derde Rijk” (na Heilig Roomse Rijk en Bismarck’s Tweede Rijk)

- Hitler als Führer (= leider)

- Beschouwt joden, democratie, parlementarisme, liberalisme, communisme als niet Duits

• ^§ Dit was “joods”

- Pseudowetenschappelijke raciale theorie (superioriteit van het Arisch “ras”)

• ^§ 1935: Wet van Nürenberg (jood als paria, wettelijk kader voor het wegpesten van joden)

- 1938: Kristalnacht (geweld vs joden)

• ^§ SA vs joodse bezittingen
• ^§ 30.000 joden naar concentratiekampen gestuurd

- Joden vluchten

• ^§ Maar nergens in Europa en de VSA welkom

- 1934: “Nacht van de Lange Messen”

• ^§ Cf. Stalin: interne opkuis binnen de partij

- Gestapo: politieke politie

- Religie werd gecontroleerd (geen kritiek tegen regime mogelijk)

• ^§ Cf. Mussolini

- Vakbonden werden ook “gecoördineerd”: vervangen door Nationaal Arbeidsfront

- Herbewapeningsprogramma

• ^§ Werkloosheid Þ

- 1936: Vierjarenplan (industrie en economie)

• ^§ Cf. Stalin
• ^§ Hitler zorgt ervoor dat hij niet botst met andere economische krachten

- Wat via onderhandelingen niet ging moest via oorlog gebeuren

Totalitarisme: oorsprong en gevolgen

- Term: alles controleren

- Eerst: Bolsjewistische revolutie + SU

- Mussolini

• ^§ Niet helemaal
• ^§ De kerk bleef bestaan
• ^§ Senaat bleef bestaan
• ^§ Koning behield voorrechten

- Verschil SU – Nazisme

• ^§ SU was (in theorie) tijdelijk
• ^§ SU was (in theorie) niet nationalistisch (cf wereldwijde revolutie)
• ^§ SU was (in theorie) iets vrijer voor het individu
• ^§ SU was (in theorie) tegen racisme (kind Frankrijk revolutie)
• ^§ SU was (in theorie) niet pro oorlog

- Maar de facto

• ^§ SU gebruikt ook geweld (cf. tegen Polen)
• ^§ SU blijft duren (permanente dictatuur)

- Totalitarisme gegroeid

• ^§ WOI als katalysator
• ^§ De staten werden sterker vanaf de Middeleeuwen

- Propaganda

• ^§ Historisch nationalisme
• ^§ Persvrijheid 
• ^§ Onderwijs werd door de staat bestuurd

- Racisme

• ^§ Vooral Nazi-Duitsland (ook Italië)
• ^§ Anti-semitisme

 niet per se uit christelijke motieven

 gesteund door propaganda

- Andere landen als zondebok (schuld malaise, …)

• ^§ Oorlog als oplossing voor sociale problemen

- (tolereren van) geweld

• ^§ Grootste verschil met democratie
• ^§ Privélegers

De verspreiding van de dictatuur

- ‘30s

- Democratieën waren in de minderheid (11/27 landen in Europa)

- Andere landen: vooral rechts-conservatieve regimes

• ^§ Anti-communistisch

- Hitler deelt de wereld op

• ^§ Landen die kolonies hebben (GB, Frankrijk, België)
• ^§ Landen die nood aan kolonies hebben: Lebensraum nodig

Noties

- Dictatuur

• ^§ Oud historisch fenomeen
• ^§ Tijdelijk in noodgevallen

- Totalitarisme

• ^§ Nieuw (na WOI)
• ^§ Niet enkel politiek, ook een theorie over mens en leven
• ^§ Permanente vorm (niet tijdelijk)

Mussolini en de Fascistische staatsgreep

- Na WOI verdwijnt de democratie

• ^§ Raar want Italië stond aan de zijde van de overwinnaars
• ^§ Maar was in de oorlog gelokt met grote beloften ivm gebiedsuitbreiding
• ^§ Teleurgesteld op de vredesverdragen van Parijs

- Mussolini

• ^§ Was eerst socialist
• ^§ Tijdens de oorlog wordt hij nationalistisch
• ^§ Streefde voor het herstel van het Italia Irredenta (= het niet teruggewonnen deel waar Italianen leven (vooral in Oostenrijk))

- Fascio di combattimento

• ^§ 1919: ° door Mussolini
• ^§ Frustraties na vredesverdragen van Parijs

 slechts een klein stuk van de beloofde expansie gekregen

 oa geen mandaatgebieden die van Turkije of Duitsland waren geweest

- Na-oorlogse depressie

• ^§ Werkloosheid Ý
• ^§ Sociale onrust Ý
• ^§ Stakingen Ý

 afgekeurd door gematigde socialisten

 gesteund door communisten (3^e Internationale)

- Fascisten

• ^§ VS communisten en stakers
• ^§ Zogezegd om onrust te vermijden
• ^§ Maar ze zijn zelf een factor van onrust

- Overheid

• ^§ Doet weinig aan het optreden van de fascisten
• ^§ Respect voor de parlementaire democratie Þ

- 1919: socialisten en christelijk socialisten verkozen

- 1921: “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “

- Fascisten waren bij deze verkiezingen nog niet machtig in parlementaire zin

• ^§ Hun macht groeide vooral buiten het systeem

- Mussolini besluit opportunistisch pro wetgeving, orde en bezit

• ^§ De welgestelde klasse gaf hem veel (financiële) steun

- Fascisten VS socialisten, christelijk socialisten, communisten

• ^§ Intimidatie-technieken

 moord, bedreigingen, castorolie, fysiek geweld

- 1922: Mars op Rome

• ^§ Zwarthemden van Mussolini dreigen met een coup
• ^§ De liberaal-democratische coalitie was tevreden dat de linkse zijde verdrongen werd

 maar niet akkoord met de manier waarop (maar hier: het doel heiligt de middelen?)

• ^§ Ze willen een krijswet inschakelen (het leger neemt de macht tijdelijk over)
• ^§ De koning weigert dit
• ^§ Het kabinet treedt af en Mussolini wordt premier met speciale bevoegdheden

- Mussolini duidelijk als machtigste man

- Elke vorm van oppositie wordt onmogelijk gemaakt

- Uit protest trekken linkse en centrale partijen zich terug uit het parlement

• ^§ Miscalculatie: Mussolini kan nu zijn dictatuur vestigen
• ^§ Schaft alle politieke partijen af, behalve zijn fascistische

De Fascistische staat

- Fascisme als een alternatief voor democratie

• ^§ Mussolini pleit voor actie onder één leider (duce)
• ^§ Tegen liberalisme, vrijhandel (laissez-faire), kapitalisme, marxisme, socialisme
• ^§ Voor nationale solidariteit, staats- en economisch beleid onder één leider

- Italiaans corporatisme

• ^§ Anders dan voorgaande corporatistische systemen (links en rechts)
• ^§ De staat beïnvloed de economie door corporaties (corporaties als instrument)
• ^§ De economie wordt ingedeeld in 22 sectoren
• ^§ Deze sectoren worden door de staat ingevuld (lonen, prijzen, werkomstandigheden)
• ^§ Rol van de overheid is belangrijk

 cf. afschaffing van het parlement en ° Corporatieve kamer

• ^§ Doel: verdwijnen van klassenconflicten

 gebeurt: verbieden van stakingen, afschaffing van (onafhankelijke) vakbonden

- Depressie

• ^§ Sociale extremen blijven bestaan (arm/rijk)
• ^§ Geen grote economische successen

- Desondanks toch een Italiaans superioriteitsgevoel Ý

• ^§ Mussolini versterkt dit door militarisme en imperialisme

- Fascisme vond aanhang in sommige delen van Europa

• ^§ Vooral bij de rijkeren (angst voor Bolsjewisme)

GB: 1920’s en Depressie

- Voor WOI: concurrentie van geïndustrialiseerde landen Ý

• ^§ Cf. Duitsland
• ^§ GB verliest afzetmarkten

- WOI versnelt dit proces

- Reeds in de jaren ’20 welvaartsstaat op sociaal gebied

• ^§ Verzekeringen (werkloosheid, ziekte, ouderdom)

- Door de economische malaise na 1929: werkloosheidÝ

• ^§ = duur voor de staat
• ^§ ° Economische problemen

- Labour is aan de macht in 1929

• ^§ MacDonald als premier
• ^§ Wou vooral besparen (op sociale zekerheid)

 komt niet overeen met de Labour Party

- MacDonald richt een coalitie van alle partijen op

• ^§ “Nationaal bestuur”

- Wordt verkozen in 1931

- Vooral besparingen

• ^§ Economisch nationalistische maatregelen

Problemen in de Britse commonwealth

- KOLONIES

- De Ierse kwestie (cf. hoofdstuk 14, deel 14.5)

- Palestina

• ^§ Joods immigranten VS moslims VS GBµ

 joden vluchtten voor anti-semitisme @ Europa

- Egypte

• ^§ 1922: onafhankelijk (niet langer protectoraat van GB)

- India

• ^§ Onafhankelijkheidsbeweging Ý

- MANDAATGEBIEDEN

- Canada, Australië, Nieuw Zeeland, Zuid Afrika

- Krijgen alsmaar meer autonomie toegewezen

• ^§ Economisch, politiek

- Verdeeldheid Conservatives VS Labour

- Er heerste wel een intern Brits eenheidsgevoel ivm de staat (vgl =/ Frankrijk)

Frankrijk: 1920’s en Depressie

- Extreem links & extreem rechts Ý

- Zowel links als rechts zijn ‘antidemocratisch’ en tegen de Franse republiek (staatsvorm) (vgl =/ GB)

• ^§ Communisten (parlementaire weg) (LINKS)
• ^§ Action Française (militante drukkingsgroep) (RECHTS)

- Belang van de Duitse herstelbetalingen

• ^§ Moest het Franse herstelprogramma financieren (na WOI)
• ^§ Cf. bezetting Ruhr-gebied (1923)

- 1926 – 1929: bloeiperiode

• ^§ Door hervormingen in taksen

- Grote Depressie (’29)

• ^§ Later dan in de VSA of andere landen
• ^§ Minder ernstig dan in de VSA of andere landen

- Herstelplan vooral gericht op besparingen

Frankrijk: interne politiek tijdens de ‘30s

- Rechtse antirepublikeinse en antidemocratische beweging Ý

• ^§ 1934: opstand @ Parijs
• ^§ Aanleiding: politiek/financieel schandaal (overdreven door rechts)

- Liberalen, democraten en socialisten waren verontwaardigd

- Communisten beseffen de fascistische dreiging en scharen zich achter de overheid

- Communisme Ý in de 30’s

- °Volksfront (Front Popular)

• ^§ Anti-fascistische coalitie
• ^§ Radicale socialisten, socialisten en communisten
• ^§ 1936: Meerderheid behaald
• ^§ Léon Blum wordt premier

Bestuur van het Volksfront

- Meerderheid vanaf 1936 (tot 1937)

- Olv Blum

- Voert “Franse New Deal” uit

• ^§ Nationalisering, 40u week, betaalde vakantie, vakbonden Ý
• ^§ Geen economisch succes

- Protest van rechts

- Tegelijk: Duitsland herbewapent

• ^§ Frankrijk moet dit ook doen
• ^§ Gaat niet in combinatie met hun “New Deal”
• ^§ Te duur

- Tegelijk: Spaanse burgeroorlog

• ^§ Tegen het Volksfront in Spanje
• ^§ Blum wil niet interveniëren

- Senaat werpt de regering omver

• ^§ Volksfront U
• ^§ Macht socialisten Þ

Algemeen ‘30s

- Geen enkel West-Europees land herstelde volledig voor WOII

- Crisis van ’29 toonde aan dat Europa economisch afhankelijk was van de VSA

- SU werd in de jaren 30’s een industriële grootmacht

- Bevolking stagneerde

Franklin Roosevelt

- 1929 beurscrash (onder republikeinse president)

- 1932 presidentsverkiezingen

• ^§ Franklin Roosevelt wordt verkozen (democraat)

De New Deal

- Economisch herstelplan van Roosevelt

- Keynesiaans geïnspireerd

- Bankwereld werd hervormd

• ^§ Strengere controle
• ^§ Splitsen van banken naar hun functie (kredietbanken, …)

- Devaluatie van de dollar

• ^§ Om boeren toe te laten aan handel te kunnen doen in vreemde gebieden

- Deficit spending

• ^§ Geld van de staat in de economie pompen
• ^§ Werkloosheid Þ
• ^§ Op die manier de koopkracht Ý

- Na 1935: vooral sociale maatregelen

• ^§ Minimumlonen
• ^§ 40-uren week
• ^§  kinderarbeid

- ° Sociale welvaartsstaat met staatsinterventie!

• ^§ Veel vroeger dan in Europa (± ’60)

- Link met hoofdstuk 18 (SU): Stalin = dictatuur!

Voorspoed van de jaren ’20 en zijn zwakte

- een periode van voorspoed met een economische expansie (vnl. VSA)

 bevat zwakheden  financier via krediet

 lopen achterop winsten = lage koopkracht overproductie

 landbouw = depressie  nieuwe technologie  overschotten

vele boeren krijgen het moeilijk

 bijkomende slag = Crash van ’29 dalen stedelijke vraag naar producten

De Crash van 1929 en de verspreiding van de economische crisis

- Na Crash  financiële crisis

 men koopt aandelen op krediet (afbetaling lening)  veronderstellen dat ze gaan stijgen

 vanaf markt iets minder gaat minder consumptie  kettingreactie

- Bankencrisis  Industriële crisis

 politiek niet in staat crisis op te vangen

Politieke en economische reacties

-Crisis sleept aan: politiek  maatregelen nemen in grootschalige actie

 protectionisme   afschaffen goudstandaard devaluatie

 Tarief op import + quota

= economisch nationalisme

- scherpere economische rivaliteit  sterkere internationaal politieke spanningen

Culturele reacties tot de crisis

- Domineren van het realisme

- Kunst: beklag doen over sociale en politiek malaise

Voorspoed van de jaren ’20 en zijn zwakte

- een periode van voorspoed met een economische expansie (vnl. VSA)

 bevat zwakheden  financier via krediet

 lopen achterop winsten = lage koopkracht overproductie

 landbouw = depressie  nieuwe technologie  overschotten

vele boeren krijgen het moeilijk

 bijkomende slag = Crash van ’29 dalen stedelijke vraag naar producten

De Crash van 1929 en de verspreiding van de economische crisis

- Na Crash  financiële crisis

 men koopt aandelen op krediet (afbetaling lening)  veronderstellen dat ze gaan stijgen

 vanaf markt iets minder gaat minder consumptie  kettingreactie

- Bankencrisis  Industriële crisis

 politiek niet in staat crisis op te vangen

Politieke en economische reacties

-Crisis sleept aan: politiek  maatregelen nemen in grootschalige actie

 protectionisme   afschaffen goudstandaard devaluatie

 Tarief op import + quota

= economisch nationalisme

- scherpere economische rivaliteit  sterkere internationaal politieke spanningen

Culturele reacties tot de crisis

- Domineren van het realisme

- Kunst: beklag doen over sociale en politiek malaise

Voorspoed van de jaren ’20 en zijn zwakte

- een periode van voorspoed met een economische expansie (vnl. VSA)

 bevat zwakheden  financier via krediet

 lopen achterop winsten = lage koopkracht overproductie

 landbouw = depressie  nieuwe technologie  overschotten

vele boeren krijgen het moeilijk

 bijkomende slag = Crash van ’29 dalen stedelijke vraag naar producten

De Crash van 1929 en de verspreiding van de economische crisis

- Na Crash  financiële crisis

 men koopt aandelen op krediet (afbetaling lening)  veronderstellen dat ze gaan stijgen

 vanaf markt iets minder gaat minder consumptie  kettingreactie

- Bankencrisis  Industriële crisis

 politiek niet in staat crisis op te vange

Politieke en economische reacties

-Crisis sleept aan: politiek  maatregelen nemen in grootschalige actie

 protectionisme   afschaffen goudstandaard devaluatie

 Tarief op import + quota

= economisch nationalisme

- scherpere economische rivaliteit  sterkere internationaal politieke spanningen

Culturele reacties tot de crisis

- Domineren van het realisme

- Kunst: beklag doen over sociale en politiek malaise

Wrevel in Azië

- Ze zitten in een sociale en economische inferioriteit

- ontstaan van ≠ revoltes tegen de oude monarchen ( handhaving met Europese steun)



Waren 2 ledig: tegen de Westerse suprematie + wou ook leren van het Westen.

- De revoltes uiten zich in parlementen die willen moderniseren en democratiseren.

WOI en Russische Revolutie

- In WOI zijn zo goed als alle Aziatische landen meegevoerd door hun koloniale grootmachten.

 deze koloniale regio’s worden tijdens de WO economisch gestimuleerd door hun moederland.

- Door WOI wordt het proces van ontevredenheid in Azië aangewakkerd

ze gaan meevechten waardoor men zich assertief opstelt tov het moederland.

Parlementen  willen moderniseren + democratiseren.

- Een extra stimulans vanuit de SU

 Anti-imperialistisch

 Nationalistische beweging gaan dus naar het socialisme neigen  sympathie voor de SU

- Naoorlogse situatie in Azië = zeer beweeglijk

 zagen communisme als een bevrijdende kracht

 nationalisme gaat alle andere ‘ismen’ overschaduwen

De Turkse en Perzische revolutie

- het Ottomaanse Rijk: al veel ontbonden maar kern is stabiel

- Inval in Turkije door Griekenland en bondgenoten

 Turkse reactie met hulp SU  succesvol de interventie keren

 Deze reactie gebeurde onder een machtige officier: Mustapha Kemal  Atatürk

 omgevormd tot een Republiek: voor 1^e x in moslimland een nationale staat



Scheiden religie en politiek + etnische zuivering (Armeense genocide)

 Economisch: niet afhankelijk zijn van het Westerse kapitalisme  5jarenplan

Paradoxale ontwikkeling: Republiek gericht op Westersmodel  Turks nationalistische zuivering

-Perzië

 afrekenen met het oude regime  sterk nationaal verzet

 Reze Khan wordt Shah van Iran

De Nationalistische beweging in India: Gandhi en Nehru

- Gandhi: weigert een zetel in de instellingen van GB = schijnautonomie

Campagne = geen geweld

 GB door economische boycot: geen import producten meer kopen

- GB gaat macht behouden door in te spelen op de interne verdeeldheid

 verdeeldheid: sociaal, religieus en etnisch

 niet iedereen heeft hetzelfde idee over de toekomst

- Na WOII: 2^e naties vechten nog steeds voor onafhankelijkheid

 het Hindoeïstische India en Islamitische Pakistan

- Nederlands Indië: NL kan de opstand stil slaan + inspelen op interne verdeeldheid

 onafhankelijkheidsstrijd pas na WOII

De Chinese Revolutie

- 1911: omver vallen Keizerrijk  Republiek: in praktijk = Dictatuur

 Republiek olv Sun-Yat-Sen  vnl. macht in het Zuiden

 rest = militaire dictaturen

- Sun: machtstrijd aan vanuit het Zuiden = langzaam proces

gaat de Guomindag herorganiseren (= nationalistische partij)

 Sun gaat steun vragen aan de SU en Communisten  Guomindang overwint

 3 Principes: Democratie, nationalisme + sociale welvaart

- Doel: afschudden van het ‘Verdrag systeem’ dat China bind Westen

- Sun: keert richting Rusland  Chinese Revolutie van het zelfde beweging als de Russische

 Communistische partij wordt bondgenoot van de Guomindang

China: Nationalisten en Communisten

- Breuk tussen de Guomindang en zijn linker vleugel

 Chiang-Kai-Shek: leider van de Guomindang na Sun zijn dood

 verandert van politiek  gaat consensus zoeken met Westerse concessiehouders

 Chiang breekt met Communisten binnen de partij en vraagt steun aan het Westen

- Guomindang evolueert verder naar rechts  nieuwe dictatuur



- Communisten olv Mao Zedong

 Burgeroorlog MAAR Japanse invalt doet de krachten bundelen.

Japanse expansie

- Had al delen van China geannexeerd eind 19^e E  botsing met Rusland

- WOI: troepen nemen Duitse concessies in China over

 territoriale expansie politiek

- Economische expansie politiek  Chinese markt voor zich winnen

- Schijnbaar democratisch regime

 de feitelijke macht in grote families  via propaganda bevolking in toom houden.

- Japan verovert geheel Noord China (Mantsjoerije)

 installeren van puppetregime met Keizer

agressie zorgt voor een samenwerking in China

- na WOI: socialisten aan de macht in de Weimarrepubliek



Gedomineerd door socialistische-democraten  reformisten

- Toch een linkse reactie  Spartacus-opstanden

 worden met geweld onderdrukt

 kracht blijft aanwezig maar vormt geen bedreiging meer (komen van uiterst rechtse hoek).

De Duitse Democratie en Versailles

- De militairen hadden geen vrede genomen met het verlies van WO

 stellen de Weimarrepubliek voor als een instrument van linkse zijde  legitimiteit neerhalen

 De Weimarrepubliek kan dreigingen niet afwenden.

- De GW = democratisch + enkele sociale wetten (maar niet socialistisch)

- DL krijgt vrede opgelegd; in welke mate aanvaard? Van nieuwe regime?

 zo blijven de geallieerden de zeeblokkade doorvoeren

- Enige argwaan en angst van Frankrijk, zien in DL een blijvend gevaar  DL verzwakken aan de westgrens.

 Frankrijk voelt zich ook enorm bedreigd  Volkenbond = lege doos (terugtrekking van VSA)

 zowel GB en VSA trekken zich terug in isolement.

 Frankrijk: gaat allianties opzetten met O-Euro en België

- DL voelt zich geïsoleerd, moet het dictaat van Versailles ondergaan

 steun zoeken bij SU (zit ook in isolement)  Verdrag van Rapallo

Herstellingen, de Duitse inflatie van 1925,

- Franse leger (samen met België) bezetten van het Ruhrgebied

om DL te dwingen tot herstelbetalingen.  zelf schulden betalen aan VSA

- DL gaat meer geld drukken  inflatie  demoralisatie

- VSA: gaat voor verandering proberen zorgen  Dawes-plan



VSA gaat investeren in DL; om zo de economische groei te verhogen zodat men zijn herstel kan betalen.

 zo ook moet Frankrijk zich terugtrekken van het Ruhrgebied

 totaal andere internationale situatie: kalmte en hoop (= schijn)

De geest van Locarno

- het vaststellen van enkele verdragen die een oorlog moeten vermijden.

 vastleggen van grenzen  zo dat daar geen oorlog kan over gevoerd worden.

- Algemeen optimisme: toetreden van DL tot de Volkenbond

- Pact van Parijs: 65 landen verklaren oorlog te veroordelen (optimisme)

 gaat wel over een West-Europees onderonsje

- In de eerste jaren na WOI  economische depressie

 geen evidente jaren en laten psychische sporen na

Winst van Democratie en sociale democratie

- In Europa na WOI toch democratische geest aanwezig:

 ontstaan van nieuwe onafhankelijke staten: houden de democratie hoog (GW en als Republiek)

 in al reeds democratische landen: uitbreiding van het stemrecht (vrouwen)

Sociale democratie  nieuwe sociale wetgeving + vakbonden.



Het prille begin van de welvaartstaat

- 2 Uitzonderingen  Italië: Mussolinin  fascistisch regime

 SU: marxistische regime

De nieuwe staten van Centraal- en Oost- Europa

- De nieuwe onafhankelijke staten zijn ontstaan aan de onderhandelingstafel

 geen gevolg van revolutionaire sentimenten  zelf regeringen gaan uitvinden

 principe van zelfbeschikkingsrecht van Wilson  zorgt voor spanningen

 Vele gebieden = mix van volkeren.

- Dit is het eerste probleem van Oost- Europa

 Volkenbond gaat referenda organiseren (toch enige etnische verdeeldheid)

- Ander probleem van de Oost-Europese landen = economisch van aard.

Economische problemen van Oost-Europa, landhervorming

- Oost-Europa: grote economische achterstand  proberen te moderniseren via industrie



Nieuwe grenzen = nieuwe tolmuren.

- Landbouw: doorvoeren van hervormingen

 macht van de grootgrondbezitters ondergraven

ontstaan van nieuwe kleine boerderijen  TE klein  productiviteit stijgt niet.

 Grote politieke en economische problemen: waardoor prille democratie geen wortels kan schieten.

 leiden tot autoritaire regimes.

- Behandelt de jaren ’20

- Democratie in opmars  schijn bedriegt

- De Duitse Republiek in opmars  in ontspannen klimaat

 hier komt de broosheid van de democratie echt aan het licht door de opkomst van Hitler.

- Inleiden van democratieën in Azië  eind van Europees kolonialisme in Azië.