Item gefilterd op datum: januari 2014

In de algemene boekhouding onder rekening 61. Al deze componenten moeten naargelang van hun verbruik in de kostprijs opgenomen worden.

VBN: elektriciteit, gas, water, prestaties van derden (m.b.t. onderhoud gebouwen, machines,planopmaak,studies,boekhouding,controle,expertise,onderaanneming,personeelsaanwerving,opleiding), aankopen van verbruiksgoederen (document,administratief materiaal, reclame,.).

In de algemene boekhouding worden deze opgenomen bij ontvangst van de factuur of afrekenin

Doordat de aankopen niet noodzakelijk overeenstemmen met de werkelijke kost van de boekhoudperiode, gebruiken we in de algemene boekhouding uitstel- en anticipatiebewerkingen, die minstens eenmaal per jaar (bij inventaris) moeten worden geboekt, maar ook ten behoeve van de maandelijkse juiste resultaatbepaling maandelijks kunnen worden geboekt.

TER HERHALING :

• Jaarlijkse inventarisboeking voor UITSTEL
  
  31/12/20X
  
  
  01/01/20

• Jaarlijkse inventarisboeking voor anticipatie

31/12/20X1

Er zijn weinig of geen wettelijke bepalingen te vinden die rechtstreeks de analytische boekhouding betreffen.

Het basisprincipe dat de M.A.R. een technisch hulpmiddel is om tot de voorgeschreven jaarrekening te komen, maakt het moeilijk om de analytische calculatie te incorporeren. Dit betekent concreet dat de analytische kostencalculatie moet gebeuren via de klassen 8 en 9 aangezien die niet gedefinieerd zijn door de M.A.R. Deze toepassing steunt op het creëren van spiegelrekeningen die de band moeten leggen tussen de algemene boekhouding (klassen 1 t.e.m. 7) en de analytische boekhouding (klassen 8 en 9).

Bij het opzetten van een analytische rekening moet rekening gehouden worden met volgende dingen :

• Inventarisatie van kostenplaatsen
• Methode van kostprijscalculatie en gewenste mate van kostprijscontrole bepaalt de detaillering van de kostenrekeningen
• De wijze waarop activiteiten verlopen is bepalend voor de rangschikking van de rekeningen
• De administratieve organisatie van de onderneming moet nauw opgezet worden i.f.v. de input voor de boekhouding.

Kostenplaatsen zijn calculatorische eenheden waarin alle kosten worden verzameld die betrekking hebben op een bepaalde functie in de ondernemingsactiviteit. (Functie = afzonderlijk geheel van activiteiten binnen bedrijf)

De kostendrager is de eenheid waarvan de unitaire kosten moeten worden berekend. (product, groep, serie, order,klant,..)

1.4 Bespreking

80/88 Kostenplaatsen

Worden gedebiteerd voor alle kosten eigen aan de werking van de kostenplaatsen en voor de doorbelasting van de kostenplaatsen die voor andere kostenplaatsen prestaties leveren.

Worden gecrediteerd voor de doorbelasting naar andere kostenplaatsen waarvoor ze prestaties leverden, voor de doorbelasting naar kostendrager/analytisch resultaat, voor zover ze betrekking hebben op de productie en verkoop.

89 Kostendragers

Worden gedebiteerd voor alle kosten van de productie (namelijk integrale kostprijs).

Worden gecrediteerd voor aflevering aan de permanente inventaris.

90/91 Spiegelrekeningen

92/93 Rekeningen van ingecalculeerde kostensoorten en kostenplaatsen

Zijn zuivere hulprekeningen wanneer er geen gelijktijdigheid bestaat tussen de verwerking in de algemene en analytische boekhouding.

95/96 Voordelige en nadelige verschillen

97 Verrekende kosten en opbrengsten

Worden alleen gebruikt wanneer in de analytische boekhouding de waarderingsgrondslag verschilt van de algemene boekhouding of wanneer de analytische boekhouding op maandelijkse basis gebeurt en de algemene boekhouding op basis van ontvangen documenten en inventarisgegevens.

98 Permanente inventaris

Geeft de beweging aan in ontvangst en verstrekking van diverse soorten voorraden.

99 Analytisch resultaat

Is het resultaat zoals dit voortvloeit uit de analytische boekhouding.

Wordt gedebiteerd voor kostprijs van verkochte eenheden.

Wordt gecrediteerd voor opbrengsten van verkochte eenheden.

1.1 Definitie en doelstellingen

Rekeningstelsel = logische rangschikking van de in de boekhouding van de onderneming aangewende rekeningen.

Doelstellingen :

• Nodige structuur geven aan de boekhouding zodat zij haar rol als oriëntatiemiddel kan vervullen
• Een vaste benaming, een vaste inhoud en een reeks vaste werkingsprincipes verhogen de continuïteit van de boekhoudkundige informatie
• Het verschaffen van een meer overzichtelijk, samenhangend en waarheidsgetrouw beeld van de onderneming
• Mogelijkheid scheppen tot afsluiten van de boekhoudperiode binnen de kortst mogelijke tijd

Toewijzing kan gebeuren via 2 allocatiemethoden

Allocatiemechanisme 1 : legt een rechtstreeks link tussen de activiteiten en de kostobjecten via de activity cost drivers (kan complex zijn)

Allocatiemechanisme 2 : vormt eerst zogenaamde pools hetgeen een groepering is van activiteiten met gemeenschappelijke activity cost drivers

Begrip en voorbeelden

Een activity cost driver is een variabele die een causaal verband heeft met de kost van de activite

Voorbeelden

Bepaling van de activity drivers

1. 1. Interview met de personeelsleden
2. Analyse van historische kosten- en activiteitsgegevens

Men kan gebruik maken van regressie-analyse.

Traditioneel denken we vooral aan eindproducten als kostobjecten. Maar ook klanten, productgroepen, ordergroottes,… kunnen als kostobject worden beschouwd.

Het gebruik van een veelheid van kostobjecten geeft aanleiding tot een roll-up-benadering wat inhoudt dat de kostprijs van een product ontstaat door de kosten van elk kostobject te sommeren om de kostprijs van het product met zijn specifieke kenmerken qua ordergrootte, klantensoort, regio,… te bekomen.

Het niveau van de roll-up is afhankelijk van de strategische objectieven. Heel anders dan allocate-downsysteem van traditionele costingssystemen!

Onderdelenniveau is de meest gedetailleerde vorm van de producten met volgende kenmerken :

• De differentiatie in onderdelen reflecteert het verschil in kosten
• Een differentiatie volgens interne of externe leveranciers is nuttige informatie voor make or buy beslissingen
• Het verschil tussen veel gebruikte onderdelen (high volume part) en weinig gebruikte onderdelen (low volume part) komt in het geheel tot uiting

Klantenniveau is de meest gedetailleerde vorm van klanten met volgende kenmerken:

• Is noodzakelijk om winstgevendheidanalyse per klant mogelijk te maken
• We registreren een dubbele kost (deze van producten en deze van diensten)

Voorbeeld winstgevendheidanalyse

Resultaat klant = 1400 – 1700 = (300)

De klantrelatie moet dus onderzocht worden!a

Activity centers zijn een verzameling van gelijkaardige activiteiten, zoals deze van een bepaalde afdeling. Dus eigenlijk synoniem voor KOSTENPLAATSEN.

Zij vormen de band tussen middelen en activiteiten, maar hoe worden ze vastgelegd?

Voorbeeld

In realiteit wordt weinig gebruik gemaakt van resource drivers en zal men stap 1 dus overslaan.

Het betreft kostensoorten zoals personeelskosten, afschrijvingen, belastingen, diensten en diverse goederen.

Waar halen we de middelen? Meestal in de algemene boekhouding of budgetten.

Activiteiten zijn werkeenheden die deel uitmaken van de reële ondernemingsorganisatie en zijn niet noodzakelijk boekhoudkundige begrippen.

Activiteiten kunnen plaatsvinden op verschillende niveaus

• Niveau eenheid (unit level)
  VB: directe arbeidsuren, machine-uren, materiaal
• Niveau order/serie (batch level)
  VB: instellen machine, bestellen grondstoffen, verwerken verkooporders
• Niveau product (product level)
  VB: ontwikkelen product, testen nieuwe producten, onderhoud van bestaande materiaalstuklijst (bill of materials) en productieroutelijst (routing)
• Niveau onderneming (facility level)
  VB: algemene leiding, aanleveren verlichting en verwarming

Om de kost van een kostobject te bepalen werken we in 2 stappen :

• STAP 1 : middelen linken aan activiteiten
  
  Eerst worden de kostensoorten geïdentificeerd en bepalen we per kostensoort de totale kostenmassa. Daarna definiëren we per kostensoort de geschikte resource driver.
  
  Nadat we van elke resource driver het totale beschikbare volume kennen, kunnen we a.d.h.v. een eenvoudige deling (totale kostenmassa van kostensoort / volume resource driver van kostensoort) de kost per resource driver bepalen.
  
  Om de kost per activiteit te kennen, moeten we weten hoeveel eenheden resource driver door elk van de activiteiten wordt geconsumeerd.
  Dit vermenigvuldigen we met de kost per eenheid resource driver en dan komen we de kost van die bepaalde kostensoort voor die activiteit.

Herhalen we dit voor alle kostensoorten dan komen we uiteindelijk de totale kost van de activiteit uit

• STAP 2 : activiteiten linken aan kostobjecten
  
  We vertrekken van de kost per activiteit. We definiëren per activiteit de geschikte activity cost driver. Nadat we van elke activity cost driver het beschikbare volume kennen, kunnen we a.d.h.v. de deling (totale kost per activiteit / volume activity driver van die activiteit).
  
  Om de kosten van de activiteiten aan de kostobjecten toe te rekenen, moeten we weten hoeveel eenheden activity driver door elk van de kostobjecten worden geconsumeerd. Dit vermenigvuldigen we met de kost per eenheid activity driver en dan bekomen we de kost van die bepaalde activiteit voor dat kostobject.
  
  Wanneer we dit herhalen voor alle activiteiten, bekomen we de totale kost van het kostenobject.