Item gefilterd op datum: januari 2014

1) Gebruik van werktuigen (Bv. Vuistbijl) en communicatievormen (paleotaal[1]) hebben een belangrijke rol gespeeld in biologische evolutieproces

2) Evolutie van de hominiden (toename hersenvolume) heeft belangrijke rol gespeeld in de culturele evolutie.

Opmerking:
- Hersenexplosie: Verstand vroeger < verstand nu

Groot deel van de hersenen wordt gebruikt voor taal

-Mensen met meer taalvaardigheden, dus met groter hersenvolume, kwamen er iedere keer bevoordeeld uit, waardoor ze zich beter voortplanten, waardoor meer kans tot doorgeven van deze vaardigheden
 Meer en meer mensen met groter hersenvolume

- alle elementen op wereld  grote variatie

Sommige exemplaren hebben andere
kenmerken of ook vaak kenmerken die niet
verder geëvolueerd zijn
- natuurlijke selectie
: door omstandigheden waarin je terechtkomt

Bv. Vlinders met heldere kleur VS vlinders met donkere kleur
 nadien groot deel van de vlinderpopulatie grijs en grauw
 daarna terug variatie
 enz.

In Darwins tijd wist men nog niet hoe die variatie tot stand kwam.
 Later ontdekte men dat dit kwam door mutatie. (DNA)

Besluit: Evolutie is het gevolg van mutatie en natuurlijke selectie [1]

Maar dan kwam cultuur:
Door cultuur werden mensen bevoordeeld doordat ze goed zijn in bepaalde vaardigheden.
Bv. Kleding maken

Mensen & apen stammen af van de primaten.
Tussen de primaten en de mens zijn heel wat tussenstadia geweest van hominiden[2]

Culturele evolutie heeft waarschijnlijk grote invloed gehad op de evolutie van de menselijke soort:

Biologische evolutie is honderdduizenden jaren geleden beïnvloed door de cultuur.

Charles Darwin  boek: “On the Origin of Species”
: meende dat er een continuïteit bestond in de evolutie van dieren naar mensen
: biologische evolutie

Maatschappij
: structuur van sociale verhoudingen dat individuen verbindt.
Cultuur
: is binnen de maatschappij de dominante manier van denken en handelen.

Culturen kunnen niet bestaan zonder maatschappijen en omgekeerd.

Sociale structuur
: sociale bouwwerk, geheel van sociale betrekkingen/verhoudingen
: geheel van patroonmatige interacties tussen bepaalde personen
Bv. Jij en je moeder

Verschil met cultuur?
: Cultuur is het geheel van waarden, normen, symbolen die nodig zijn om de sociale structuur te laten ontstaan.

 De maatschappij is bekeken vanuit de structuur en cultuur.

Waarden worden ook geconcretiseerd in materiële voorwerpen.
= datgene wat je belangrijk vindt kan je materieel concretiseren
Bv. Waarde ‘privacy’ → manier waarop onze woningen zijn gebouwd

Materiële cultuur
: materiële voorwerpen die een belangrijke plaats innemen in het leven van een bepaalde groep of samenleving
Bv. Prehistorische jagers → vuistbijlen, pijl&boog, geweven netten, schuilhutten van
bladeren en takken
Onze materiële cultuur → geavanceerde informatie- en communicatietechnologie,
machine’s, auto’s en autowegen, electronische
gestuurde huishoudelijke apparatuur, vliegtuigen en
luchthavens, enz.

Bv. Kleuren van de muren in de aula

Er is niks neutraal in de wereld, alles heeft een waarde.
Sociologen: Er is een verband tussen de mentaliteit en de materiële omgeving van
mensen.

- Concreet, welbepaald,…

- Welomlijnde gedragsregels in de vorm “je moet dit”, “je mag dat niet”
Bv. Verkeersreglementen zijn normen. Terwijl de waarden ‘veiligheid’ of ‘openbare orde’ een vaag ideaal aangeven.

- Normen zijn concretiseringen van waarden !!

Bv. Broederlijkheid, solidariteit, gezondheid, gelijkheid…enz.
= abstract, vaag, weinig geconcretiseerd…
“Wat is gelijkheid voor de ene, wat voor de andere, …enz.”

- “Centrale waarde van de samenleving”

Cultuur wordt van generatie op generatie doorgegeven. Wij zijn niet de enige cultuurwezens op aarde (Bv. Ook apen, walvissen,…enz.)
Denk ook aan: Verschillende apenculturen op aarde
Bv. Chimpansees: stokje in termietenheuvel om te eten
Je hebt lange stokjes; meer termieten maar meer kans op
beesten op huid
korte stokjes; minder eten maar minder kans op beesten
op huid

-Geen enkele apencultuur die zowel lange en korte stokjes gebruikt

-Principieel geen verschil tussen aap en mens

Maar symbool is het geen wat ons mens maakt. Symbool is een teken[1] als dat verwijst naar uitgesproken denkbeeld, naar iets in de denkruimte (=geest).
 Nodigt niet uit tot een onmiddellijke reactie maar tot een
vertraging = het nadenken.
 Ook voorbeelden van symbolen zijn kledingscodes, gebaren, taaltekens,…enz.
Bv. Als we iets lezen krijgen we meerdere denkbeelden waartussen we kunnen kiezen.
 Dieren hebben maar 1 denkwereld, geen symbool, mensen hebben verschillende soorten denkwerelden, symbolische werelden uitgevonden.
Maar chimpansees kunnen ook een klein beetje symbolen leren, maar ze kunnen het niet doorleren!!

1. Waarden
2. Normen
3. Symbolen
4. Materiële goederen