De menstruele cyclus bestaat uit twee delen, de folliculaire fase en de luteale fase. De luteale fase is altijd 12-14 dagen lang. De folliculaire fase kan verschillen, na de menarche zal die onregelmatig zijn en voor de menopauze wordt de fase steeds langer. Tussen de fases is de ovulatie, de eisprong.
Aan het begin van de folliculaire fase worden een aantal follikels gestimuleerd om te groeien. Een follikel is gevoeliger voor FSH en gaat daardoor meer receptoren maken. De FSH concentratie daalt dan en de andere follikels worden niet meer gestimuleerd, maar die ene wel, want die heeft veel receptoren. Dit is de dominante follikel. Deze produceert veel antrum (vocht).
De follikels maken progesteron en oestrogenen aan. Bij een lage concentratie geven ze en negatieve feedback. De dominante follikel gaat dan heel veel oestrogeen maken en dan is de feedback positief. Er ontstaat een LH-piek, die nodig is voor het hervatten van de meisose, follikelruptuur en het in stand houden van het corpus luteum. LH en progesteron stimuleren proteolytische enzymen die het bindweefsel van de follikelwand afbreken. Na de ovulatie maakt het corpus luteum, gele lichaam, veel progesteron (en een beetje oestrogeen) die weer een negatieve invloed heeft op de hypothalamus en hypofyse. Het corpus luteum wordt instand gehouden voor 10 dagen met LH, daarna ondergaat het luteolyse. Bij zwangerschap moet het langer blijven bestaan, hiervoor is hCG (zwangerschapshormoon) nodig. Progesteron en oestrogeen zijn nodig voor het ontwikkelen en in stand houden van het endometrium (baarmoederslijmvlies).
