Belevingsfuncties
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Een aantal prikkels laat ons ook toe de dingen uit de omgeving positief of negatief te beleven aangename en onaangename ervaringen
Menu
Functies om zich te ontwikkelen
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Door de aanwezigheid van prikkels kunnen we onze mogelijkheden ontwikkelen
- Geen prikkels vanuit de omgeving onze hersenen zorgen ervoor dat ze prikkels te verwerken krijgen prikkels zijn nodig om ons denken te selectedren, om bewust te worden van iets, om fysiek te presteren
- Ondergrens en bovengrens
Tekort aan prikkels en overprikkeling zorgt ervoor dat we ons onbehaaglijk voelen
Grens verschilt van persoon tot persoon
- Waarnemen van de prikkels om ons heen helpt ons handelingen correct uit te voeren
Functies om zich te oriënteren in de omgeving
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Via prikkels leren we het eigen lichaam en de omgeving kennen
- Doordat we de omgeving kennen, zijn we in staat om ons aan de omgeving aan te passen
- We zijn afhankelijk van onze zintuigen om te overleven ervaring speelt hierbij een belangrijke rol
- Hierdoor kunnen we onze overlevingskansen verhogen
- Via waarneming geven we betekenis aan onze omgeving
- Waarneming is niet altijd correct
- Waarneming verschilt van persoon tot persoon
Enkele onderzoeksmethoden
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Kwantitatieve methode
- Meten, voorspellend
- Vragenlijst, aantal tests, sommige experimenten
- Kwalitatieve methode
- Beschrijven, interpreteren, begrijpen
- Actieonderzoek, casestudy’s, dagboekstudies, interview en enquête, observatie
- Observatie
- Gegevens verkrijgen over activiteiten of situaties zoals die zich in de werkelijkheid voordoen
- Natuurlijke omgeving of in een kunstmatige situatie
- Knelpunten
Tijdverslindend
Men ziet dingen die men wilt zien (ook al doen die zich niet echt voor)
Moeilijk voor herhaling en controle vatbaar
Weten dat ze geobserveerd worden kan het gedrag van mensen beïnvloeden
- Interview en enquête
- Het is niet altijd mogelijk om te observeren (gedrag in privésfeer + mentale processen)
- Daarom gaan we vragen stellen!
- Mondeling = interview direct mondeling contact
- Het is niet altijd mogelijk om te observeren (gedrag in privésfeer + mentale processen)
Checklistgesprek = voorgestructureerd met vaste vragen en open antwoorden
Open interview = mogelijkheid op opvattingen, doelen en kennis te expliciteren
- Schriftelijk = enquête onderzoeker moet niet aanwezig zijn
Vaste vragenlijst
Goedkope manier om op korte tijd info te verzamelen over een grote groep mensen
- Betrouwbaarheid = afhankelijk van de vaardigheid van de vragenstellers
- Rekening houden met bepaalde principes
- Representativiteit van onderzochte groepen steekproeftrekking (ieder individu heeft evenveel kans om in de steekproef te worden opgenomen)
- Verwachtingen van onderzoeker uitsluiten door dubbelblind onderzoek
- Sociale wenselijkheid bij proefpersonen kan men uitsluiten door het echte doel te “verzwijgen” en na het onderzoek pas vrij te geven
- Probleem van veralgemening onderzoekers moeten kritisch blijven bij het veralgemenen
- Probleem van volgorde van de vragen volgorde kan invloed hebben op resultaten
- De test
- Instrument om op korte tijd en op systematische wijze veel informatie te verwerken over een bepaald aspect van iemands mogelijkheden, persoonlijkheidstrekken, vorderingen (bij herhaling van de testmomenten)…
- Kenmerken
- Betrouwbaarheid
De scores moeten consistent zijn (hetzelfde blijven na verschillende testafnames)
Kan verhoogd worden door gebruik te maken van gestandaardiseerde methoden = er bestaan gemeenschappelijke afspraken over de afname en technieken
- Validiteit
Een test moet meten wat hij zegt te meten
- Ijking
De interpretatie van de verkregen gegevens wordt afgetoetst aan een gelijkaardige groep
- Objectiviteit
Kan maximaal uitgesloten worden door het volgen van een vaste procedure
- Experiment
- Om de oorzaken van een fenomeen op een controleerbare manier na te gaan
- Variabelen
Onafhankelijke wordt gemanipuleerd door de onderzoeker
Afhankelijke nagaan of er een effect van O.V. op A.V. is
- Situaties
Experimentele onafhankelijke variabele wordt gemanipuleerd
Controle onafhankelijke variabele is hier afwezig of ongewijzigd
- o Nagaan welke factoren van elkaar afhankelijk zijn en welke niet oorzakelijke verbanden leggen
Wetenschappelijk onderzoek
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Vastleggen van het onderzoeksonderwerp
- Vragen stellen o.b.v. dagelijkse observaties
- Verklaringsmogelijkheden
- O.b.v. gestelde vragen wordt er getracht een aantal theoretische verklaringsmogelijkheden op te stellen
- Verklaringsmogelijkheden = hypotheses (wordt zo geformuleerd dat ze onderzocht kunnen worden)
- Uitvoering van het onderzoek
- Operationalisering van de hypothese = hypothese omzetten in een testbare situatie die hij kan meten of observeren
- Zoeken van onderzoeksmethode d.m.v. operationalisering
- Onderzoeksinstrument bezorgt een aantal gegevens
- Analyse van gegevens weerlegging of bevestiging van hypothese
Stromingen binnen de psychologie
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
| Uitgangspunten | Kernbegrippen | Verklaringswijzen | Toepassingsgebieden |
Psychodynamische stroming = FREUD | Ontwikkeling van de persoonlijkheid | Het onbewuste, Es, Ich, Über-Ich, angst, defensiemechanismen, verdringing | Belang van de eerste levensjaren, onbewust intrapsychisch conflict | Cultuurinterpretatie, psychoanalyse |
Behaviorisme = WATSON (kleine Albert) + SKINNER (skinnerbox duiven) | Observeerbaar gedrag, leren | Stimulus-respons, bekrachtiging, conditionering | Aangeleerd gedrag, bekrachtiging, conditionering, problematisch gedrag | Straffen en belonen, klassieke + operante conditionering, geprogrammeerde instructie, gedragsmodificatie |
Cognitivisme | Informatieverwerking, leren als het resultaat van verwerkingsprocessen in het menselijke brein | Denken, structureren, opslaan en gebruik van informatie, lange- en korte- termijngeheugen | Principes van cybernetica, informatica, taal- en informatieverwerking | Didactiek van het leren, memorisatietechnieken, systeemdenken |
Humanistische stroming | Zelfactualisatie, groei, leren in vrijheid, eigen verantwoordelijkheid | Ervaring, zelfconcept, congruentie, waardering, empathie, (piek)ervaring | Holistische benadering | Guidance-technieken, relatietrainingen, non-directieve opvoeding |
Biopsychosociale stroming | Interactie van biologische en psychologische processen | Werking van de hersenen en het zenuwstelsel, interne processen, omgevingsprocessen, interactie | Verklaring op basis van de interactie van biologische en psychologische en sociale processen | Studie van emoties, geneeskunde, gezondheidspsychologie, preventie, gezins- en familietherapie |
Deelgebieden binnen de psychologie
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Psychologie beslaat een zeer uitgebreid onderzoeksterrein menselijk gedrag en mentale processen
- Fundamenteel onderzoek
- Psychologie die aan wetenschappelijk onderzoek doet om kennis te verzamelen, om theorieën op te bouwen en om verklaringen te zoeken voor het functioneren van de mens
- Toegepaste psychologie
- Psychologie die de kennis gebruikt om het gedrag van mensen te beïnvloeden
De begrippen psychologie en psycholoog
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Ze probeert via de studie van het menselijke gedrag een verklaring te vinden voor een gamma van maatschappelijke verschijnselen
- Psychologie is de wetenschappelijke studie van het gedrag en van de mentale processen van individuen
- Wetenschappelijke studie gebaseerd op wetenschappelijk verkregen data
- Studie van het gedrag mens gaat zich aanpassen aan zijn omgeving, of zijn omgeving aanpassen aan zichzelf (= waarneembaar in het menselijke handelen)
- Studie van mentale processen talrijke activiteiten die inwendig plaatsvinden, het resultaat van de hersenen (= niet-waarneembare gedragingen)
- Studie van het individu psychologie bestudeert gedrag en mentale processen van de individuele mens, niet van de mens als lid van een groep (= sociale psychologie)
- Wetenschappelijke kennis streeft ernaar:
- Systematisch verzameld te zijn
- Wetenschappelijk instrumentarium om informatie te verzamelen
- Rekening houden met allerlei factoren die bepalend kunnen zijn (vb.: leeftijd, geslacht, soort onderwijs…)
- Steekproef groep selecteren die representatief is voor de totale populatie van jongeren
- Conclusies trekken
- Objectief te zijn
- Niet laten misleiden door persoonlijke ervaringen of vooroordelen of ideologieën
- Subjectiviteit uitsluiten
- Controleerbaar te zijn
- Nagaan of bevindingen kloppen met realiteit en bevindingen van anderen i.v.m. eenzelfde studieobject
- Systematisch verzameld te zijn
- Wetenschappelijk verworven kennis is het gevolg van een strikte methodologische aanpak is geen garantie voor een verantwoorde veralgemening van de resultaten (omdat er andere mensen in verschillende steekproeven zitten)
- Psycholoog = uitsluitend mensen met een universitair diploma van licentiaat / master in de psychologie
Wanneer komen we in contact met psychologen?
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Het gaat altijd om “werken met mensen” men zoekt naar een verklaring voor een bepaald gedrag of mentaal proces, men gaat deskundig begeleiden, meehelpen om de kwaliteit van het leven te verbeteren, …
- Er is een verband tussen levensstandaard, de mate van economische ontwikkeling en het aantal psychologen
- 1/3 psychologen is werkzaam in de V.S.
- Vertegenwoordiging van psychologen is het sterkst vertegenwoordigd in westerse geïndustrialiseerde landen
- Door de grotere focus op welzijn en persoonlijke ontplooiing is er een grotere vraag naar gespecialiseerde hulp mensen hebben ook andere vragen dan enkele generaties terug
- Vraag naar ondersteuning door psychologen is toegenomen door een uitgebreid netwerk aan sociale opvang voor kwetsbare groepen
Wanneer hebben we met psychologie te maken?
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- We proberen een idee te vormen over anderen, over onszelf en over hoe anderen over ons denken
- Achterhalen van gedachten en gevoelens van anderen
- Voorspelling van het gedrag
- De anderen kunnen bespelen
- We beïnvloeden elkaar voortdurend we reageren op basis van een verwachtingspatroon
- In elk van ons schuilt een stukje psycholoog
Door met mensen om te gaan, menen we hen te kennen. We benoemen en voorspellen hun gedrag. We gaan er zelfs van uit dat we hun gedrag kunnen beïnvloeden. Psychologen doen eigenlijk hetzelfde. Maar zij doen het met een methodiek die wetenschappelijk onderbouwd is.
- Onderwerpen m.b.t. de mens en het menselijk functioneren vanuit bepaalde denkkaders
- De psychologie behandelt onderwerpen die ons in het dagelijkse leven bezighouden
- Psychologen zoeken naar verklaringen door maatschappelijke gebeurtenissen
- Psychologen gaan de invloed na van maatschappelijke gebeurtenissen op menselijk gedrag
- Maatschappelijke gebeurtenissen worden dikwijls ook door psychologie verklaard
- Bevindingen uit de psychologie worden toegepast op verschillende terreinen
- Dagelijkse leven wordt beïnvloedt door toepassingen uit de psychologie
Psychologie onderzoekt het menselijk gedrag en mentale processen; probeert die te verklaren vanuit een specifiek denkkader; tracht verklaringen te geven voor bepaalde maatschappelijke problemen; en gaat na hoe haar bevindingen zinvol ingepast kunnen worden in het dagelijkse en professionele leven.
Meer...
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Eerst indruk
- Uiterlijk
het eerste waar je naar kijkt wanneer je iemand ziet
- gezicht
Bv. iemand met een volwassene gezicht ziet er slimmer, sterker, leidend,… uit
terwijl iemand met een babygezicht er eerder vriendelijk, kinderlijk,…
uitziet.
- gelijkenis met onszelf
we gaan de persoon vergelijken met onszelf
- stem
Bv. Je maakt een beeld van een persoon bij een stem alleen al.
we hebben niet veel info nodig om een eerst indruk te creëren
Waarneembare kenmerken koppelen aan kennis uit geheugen van hoe
mensen in elkaar zitten - Stereotypen
= een verzameling van vaststaande, simplistische en sterk veralgemeende
opvattingen over een groep van mensen - Conformeren
= de neiging om de manier waarom we naar iets kijken, onze meningen en ons gedrag, te veranderen in overeenstemming met de groepsnormen, ten gevolge van de werkelijkheid of vermeende invloed van anderen.
Experiment van Soloman Asch: - Helpen
Bv. Kitty Genovese: werd 30 minuten lang aangevallen, 30 getuigen,
niemand bood hulp aan
Hoe meer getuigen van een noodgeval, hoe kleiner de kans dat elke persoon
afzonderlijk zal helpen
Hoe komt dit? - Kritiekoos gehoorzamen
- Iemand met veel macht kan anderen dwingen om te gehoorzamen - Leiderschap in groepen
Drie verschillende leiderschapsstijlen
1) Autoritaire stijl
= alle beslissingen worden door de leider genomen
Bv. Er ligt klei op de tafel. Leider geeft de kinderen elk een gelijk stuk klei en
zegt dat ze paaseieren moeten knutselen.
2) Democratische stijl
= beslissingen zijn groepsaangelegenheden
(wordt algemeen als ‘de beste’ gezien)
Bv. Er ligt klei op de tafel.Leider geeft kinderen elk een stuk klei en stelt voor
eieren te knutselen want Pasen komt eraan
3) Laissez-fairestijl
= de leider geeft enkel advies als men erom vraagt
Bv. Er ligt klei op de tafel. Leider laat de kinderen doen. Eén kind vraag wat ze
met de klei moeten doen, de leider vraagt wat ze er zelf mee willen doen.
Effecten van de leiderschapsstijlen in schoolsituaties: - Prisonner’s dilemma
= Sociaal dilemma
verschil tussen persoonlijk belang en belang van iedereen - Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Wat is het verschil tussen sociale psychologie en sociologie?
Sociologie is de studie over het gedrag van de groep, terwijl sociale
psychologie het gedrag is van het individu binnen de bepaalde groep. - Wat is het verschil tussen sociale psychologie en klinische psychologie?
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
- Gepubliceerd in Psychologie
- Reageer als eerste!
Sociale psychologie
Stereotypen zorgen ervoor dat personen uit andere groepen als ‘anders’
worden gezien
Vaak ziet men andere groepen niet alleen als verschillend maar ook als
minderwaardig en soms gevaarlijk
↓
Vooroordeel: is een emotioneel geladen houding tegenover personen op grond van hun lidmaatschap van een groep
Vooroordeel is vooral negatief
↓
Ingroepfavoritisme: leden van een groep hebben de neiging om hun eigen groep als superieur te beschouwen
De bedoeling van het experiment is eenvoudig, de proefpersoon moet zeggen welk streepje van de drie gelijk is als het standaardstreepje. Uit onderzoek blijkt:
- wanneer de proefpersonen deze test individueel deden dat er slechts 0,7%
fouten waren
- wanneer de proefpersonen in groep waren, maakte de proefpersonen voor 37%
fouten
Mate van conformisme is afhankelijk van de situatie:
- Meer naarmate groep groter en belangrijker wordt
- Meer naarmate de taak moeilijker wordt
- Meer als er wordt verondersteld dat er een expert in de groep zit
- Minder wanneer iemand anders weerstand biedt
- Minder wanneer mensen hun oordeel anoniem mogen geve
Waarom conformeren mensen zich?
Accuraatheid(nauwkeurigheid) en aanvaarding
Experiment van Kuddier
1) Twee teams
Experiment met de twee teams dat ze zich gaan gedragen als ‘vijanden’
terwijl ze de dag ervoor nog vrienden waren.
2) Brand
Experiment dat er een groep mensen in een lokaal zit, plots komt er ook
onder de deur uit en iedereen blijft zitten, wat doet de proefpersoon?
In de meeste gevallen gaat hij/zij blijven zitten.
- Verwatering van verantwoordelijkheid
- Dubbelzinnigheid van de noodsituatie
- Bang om ons belachelijk te maken
Kans is groter dat men hulp biedt:
- Wanneer duidelijk is welke hulp er moet worden gegeven
- Als men het slachtoffer kent
- Vaak voordeel om te gehoorzamen aan de opdrachten van wie autoriteit heeft
- Blinde gehoorzaamheid kan onrecht aandoen aan de persoonlijke identiteit van
het individu
Bv. Sommige jeugdbenden kunnen hun leden zo onder druk zetten dat die leden
de leiders blind gaan gehoorzamen om criminele activiteiten uit te voeren.
Macht:
- Uniform: macht van het uniform, als iemand een uniform aanheeft gaan mensen
sneller naar hem of haar luisteren.
- Huwelijk: de zinnen die worden voorgelegd wanneer mensen trouwen worden
altijd gevolgd zonder na te denken wat ze willen zeggen.
- Leerkracht gehoorzamen: kinderen weten wat goed is en wat slecht is, maar als
een gezagspersoon en ertoe aan zet iets slecht te
doen, dan gaan ze het evengoed doen.
Experiment van Stanley Milgram
Hij stelde een leraar (proefpersoon) die aan zijn leerlingen (medewerkers van
de onderzoeker) elektrische schokken gaf telkens als de leerling een fout
antwoord gaf. De leraar moest telkens zwaardere schokken geven, telkens hij
twijfelde werd hij door de proefleider aangemaand verder te gaan. Het
merendeel van de leraren gaat door met de schokken.
65% gaat door tot 450 Volt
Dit komt door de macht die de proefleider heeft.
Dit kan leiden tot:
- Gehoorzamen uit plichtsbesef
- Gewone mensen kunnen gebruikt worden om verschrikkelijke dingen uit te voeren
Bv. denk aan WO II
- Geleidelijk van kleine schokken tot extreem niveau
- Uiterlijke kenmerken: uniform, universiteit
- Morele overtuigingen spelen nauwelijks een rol
Dit komt omdat:
- Verlangen de proefleider niet teleur te stellen
- Angst voor negatieve reacties van de proefleider
- Afwimpelen van elke verantwoordelijkheid
Experiment van Zimbardo
- Mannelijke studenten nemen deel aan experiment dat 14 dagen zou duren
- Worden in 2 groepen verdeeld: cipiers en gevangenen
- Gevangenis in kelder Stanford Universiteit
- Experiment na 6 dagen stopgezet, omdat het te ver ging
- Effect van een bepaalde stijl is afhankelijk van de te bereiken doelstellingen
en is afhankelijk van de situatie
- Democratisch, leerlinggericht optreden is effectiever bij ontwikkeling van
positief-affectief gedrag
- Manier van omgaan met leerlingen bepaalt in grote mate sfeer in de klas
- Voorkeur voor democratisch leiderschap: optimale
persoonlijkheidsontplooiing
- Stijl is ook afhankelijk van de situatie
ARTIKELS
Artikel 1:
Waarom deed niemand iets?
Eén van de redenen waarom niemand iets deed is het bystandereffect. Iedereen denkt: ‘de ander zal wel helpen’ en uiteindelijk helpt er niemand. Maar in dit geval speelt ook de cultuur een belangrijke rol, in China gebeurt het namelijk heel vaak dat mensen die willen helpen de schuld krijgen van het voorval, omdat ze de schuld op iemand moeten kunnen steken en dit is het gemakkelijkste. Daarom hebben de meeste Chinezen niets gedaan in deze situatie: uit angst om er zelf de schuld van te krijgen.
Artikel 4 tot 7:
Je moet ze inhoudelijk NIET kennen Kan wel gevraagd worden om deze toe te passen
Bv. je krijgt de tekst en je krijgt een vraag erover
Artikel 10:
Wat is het verschil tussen mannen en vrouwen op gebied van voortplanten, evolutionaire gezien?
Vrouwen denken aan de toekomst: ze zoekt een geschikte man om mee voort te planten. Vrouwen hebben veel minder eicellen dan dat mannen zaadcellen hebben en ze willen deze op de juiste manier gebruiken, ze willen zekerheid.
Mannen kunnen bij wijze van spreken elke dag voortplanten, het is voor de man dus minder belangrijk.
Artikel 11:
1) Wat is het ‘prisonner’s dilemma’?
Sociaal gedrag begrijpen. Sociaal gedrag kan gezien worden al egoïstisch gedrag.
2) Wat gebeurt er als het spel verschillende keren wordt gespeeld? Waarom?
Egoïstisch, eigen belang primeert
3) Wat gebeurt er als het spel verschillende keren wordt gespeeld? Waarom?
Samenwerken, rendeert meer, meer voordelen voor jezelf
4) Wat is het nut van dit model?
Ontstaan van je sociaal gedrag bestuderen; wordt bestudeerd bij mensen en bij dieren
5) Geef een voorbeeld van dit dilemma in onze samenleving/in ons dagelijkse leven.
- Werken: als je werkgever je niet meer betaalt dan ga je je niet meer inzetten
- Crisis; mensen moeten meer uit gaan geven vanwege de crisis, zo zegt de overheid,
maar jij denk: ‘ik ga sparen, de anderen zullen wel uitgeven’ iedereen denkt zo.
Artikel 2, 3, 8: Artikel 9:
NIET Lezen
Extra artikel: ‘Psychologen verklaren motivatiedip’ (en maak duidelijk met voorbeeld)
Verklaar de motivatiedip?
In het begin meten mensen wat ze al gedaan hebben en in het midden meten ze wat ze nog moeten doen.
Bv. Studenten kregen de opdracht een stapeltje opstellen na te kijken op spelfouten. In het begin letten ze meer op hoeveel ze er al nagekeken hadden en later richtten ze zich juist op hoeveel ze er nog moesten.
We hebben de neiging ons te conformeren
Klinische psychologie is de psychologie die zich bezighoudt met afwijkend
gedrag dat door zijn omgeving of door hemzelf, als ongewenst wordt
beschouwd. Sociale psychologie houdt zich bezig met het gedrag van een
individu, goed of slecht, binnen een bepaalde groep.
Sociale psychologie
= met sociaal gedrag worden binnen de sociale psychologie al die vormen van gedrag en mentale processen bedoeld, die onder invloed staan van het gedrag van soortgenoten of die vertoond worden tegenover of in aanwezigheid van soortgenoten
Emotionele intelligentie
= Vermogen om je eigen emoties en die van anderen te begrijpen, te sturen en op een
effectieve manier te gebruiken
- Marshmallowtest bij kinderen:
De testleider moet even weg, als je wil wachten tot hij weer terug is, krijg je 2 snoepjes
als beloning. Als je niet zo lang kunt wachten, krijg je er maar één – maar die krijg je
dan meteen
