Subjectiviteitsdenken = het kennende ik staat centraal
-> Er word een punt gezet achter de middeleeuwse filosofie.

Geloof en rede

Het Christendom verspreidde zich in Europa door keizer Constantijn die het Christendom een staatsgodsdienst maakte. Vanaf de 4de eeuw kon de Kerk zich intellectueel verstreken en werd het een grote geestelijke macht.

• Theologie <-> filosofie = verhouding tussen geloof en rede
• Middeleeuwse denkers waren diep gelovig
• Op zoek naar filosofische denkkaders om Bijbel te verhelderen en rationeel uit te leggen -> via neoplatonisme
• Filosofie krijgt dienende taak en staat in functie van de theologie
• Scholastiek = hoogtepunt van de Christelijke middeleeuwse filosofie
  = filosofie probeert aan te tonen dat geloofswaardigheden uit de godsdienst ook waarheden van rede zijn
• Invloeden op het middeleeuws denken

1. Het neoplatonisme

• PLOTINUS : belangrijkste vertegenwoordiger van het neoplatonisme
• Werd bekend in Arabische en Joodse centra tijdens de middeleeuwen en
  vind later ook zijn weg binnen het christendom
• AUGUSTINUS : kerkvader in Noord-Afrika ; gebruikt ideeën van neoplatonisme
  om geloofsovertuiging te verwoorden
• Dualistische metafysica
• Lichaam is minderwaardig en staat in dienst van de verheven ziel ( Plato )
• Zeer gedreven op god ( illuminatieleer )

2. Het artistolisme

• De kennis van Aristoteles was slechts weinig gekend en werd door Joodse en Arabische
  filosofen aangevuld.
• Nieuwe kennis zorgt voor schok binnen het Christendom -> lectuur van
• Aristoteles werd verboden
• Thomas van Aquino
• 1 van de meest geniale denkers
• Werkt compromis uit ( Summa Theologica )
• Synthese rond : platonisme, aristotelisme, hellinsme, heidendom, … =
• Vond zijn inspiratie bij Aristoteles
• Duidelijke grens tussen geloof en rede
  “Filosofie zal godsdienst verduidelijken en zal er nooit mee in tegenspraak zijn”
• Dualistische mensenopvatting word doorbroken

Joodse en Arabische geleerden hebben heel veel betekend voor de westerse filosofie -> strek in bestuderen van Griekse verworvenheden

Joden en Arabieren kunnen geloof en rationeel denken moeilijk gescheiden houden

Het Jodendom

• Hebreuwse bijbel : Thora + boeken van Mozes en de profeten
• Jodendom is meer dan godsdienst -> traditie ; cultuur , volk
• Versmelting met Arabieren = culturele bloei + vervolgingen

De Islam

• Werd en politieke macht en is militair heel strek
• Schitterde in oa. Wiskunde, algebra, filosofie, architectuur, …
• Zetten stoïcisme, neoplatonisme en later artistolisme verder
• Moeilijk verhouding tussen geloof en rationeel denken

Het Christendom

• Oude testament en Nieuwe testament
• Avicenna : neoplatonisme verzoenen met Aristoteles
• Averroës : grote kenner van Aristoteles

• De oorspronkelijke Griekse cultuur bestond nog steeds, maar er was wel versmelting van verschillende culturen

• Stoïcisme = leert de mens dat hij moet proberen leven in overeenstemming met de rationeel geordende natuur.

• Alle wat orde verstoord is toevallig en bijkomstig

• Plotinus = grondlegger neoplatonisme ; herbewerking van filosofie van Plato

• Dualistische metafysica
• Er is het “oergoede” dat we niet rationeel kunnen kennen, maar waaraan we ons moeten overgeven
• De mens heeft een verheven ziel in een slecht, verdorven lichaam = radicaal !
  
  Word verspreidt via de 3 wereldgodsdiensten