Groei en ontwikkeling, maar ook verouderingskenmerken, hangen ten dele af van de samenstelling van het voedsel. Eiwitten en andere bouwstoffen zijn o.a. nodig voor de opbouw van cellen, en vitaminen zijn vaak bestanddelen van enzymen en nodig voor de celprocessen. Vitaminen A, C en E zijn in staat om schadelijke stoffen in cellen te binden om veroudering te remmen. Lichaamscellen delen niet eindeloos; het telomeer is een soort teller die bijhoudt hoe vaak een cel gedeeld heeft en zorgt dat het stopt met delen, anders zou de rest van het DNA beschadigen. Alleen als een cel telomerase beschikt kan het vaker delen. Als de cellen niet meer delen, zetten ze nog wel stoffen om.

Als een cel ernstig beschadigt is treedt celdood op.
Verouderingskenmerken: Kenmerken van verouderen; rimpels, grijze haren, stijfheid.
Telomeer: Het laatste stuk van elke DNA-keten, geeft de grens aan van het
aantal delingen van de meeste lichaamscellen.
Telomerase: Een enzym dat het telomeer langer maakt.
Celdood: Afsterven van cellen.

Indien je een criticus bent, kan je dus moeilijk goed doen want ofwel maak je reclame voor het ene ofwel voor het andere. Kritiek wordt ook meer besproken dan het boek of de film zelf. We leven in een aandachtseconomie waar zeer veel informatie beschikbaar is via het internet maar weinig aandacht om alles of iets te volgen. Indien een boekenprogramma het bijvoorbeeld wil maken op TV heeft men kijkcijfers nodig. Hiervoor kan je bijvoorbeeld een BV uitnodigen die als model dient. Er is echter zeer weinig kritiek te vinden over tv programma’s. Men maakt alle programma’s zeer luchtig maar daarom ook oppervlakkig.

Door de opkomst van de sociale media valt de gedeelde kennis weg. We zijn niet meer enkel gefocust op de cultuurgeschiedenis maar komen via diverse kanalen in contact met massa’s informatie. Ook is het daarom moeilijk voor jongeren om naar culturele activiteiten te gaan, want ze ontbreken aan voorkennis. Via blogs, facebook en andere sociale media wil men jongeren naar culturele voorstellingen krijgen en hierdoor ook het proces van kritiek terug op gang te brengen . Zo kan een persoon bijvoorbeeld door een filmpje op Youtube al wereldberoemd worden. Maar is dit wel ok? Vroeger werd je beroemd via diverse optredens en dan bracht je maar een cd uit. Toen had je dus eerst geld en toen werd je pas bekend. Nu koopt niemand nog cd’s en krijgen de makers dus minders geld. Facebook creëert wel communicaties maar theater en opera hebben hier hun ingang nog niet gevonden.

Literaire kritiek heeft echter een grote stijging gekend door de sociale media bv fora en blogs om over boeken te praten en films te recenseren.

Zie vraag 17 + Rol media en kritiek + Focus op kunstkritiek binnen het onderwijs en eigen opdracht. Een kritische competente lezer is bij het ideaalbeeld een lezer die het belangrijk vindt om geregeld literatuur te lezen, vanuit persoonlijke behoeften die sociaal ingebed zijn. Wie literatuur leest, moet daar vrije tijd en energie in steken. De behoeften van een lezer zijn afhankelijk van de omstandigheden die voortdurend in ontwikkeling en onderhevig zijn aan sociale interactie. Deze interactie kan vorm krijgen in gesprekken met vrienden en kennissen maar ook in lezen van kritieken. Je gaat kunst ervaren en hier daarna over reflecteren via kritiek. Je vergelijkt je eigen perspectief met het kritisch perspectief en maakt een reflectie over de rol van kritiek en de media.

Kritiek vervult de rol als go-between tussen kunst en publiek. Je leest kritiek vaak omdat je geen tijd hebt om zelf naar een toneelstuk te gaan en praat hier daarna over met vrienden. Je komt hiervoor samen op een agora (of plein), dat vandaag de dag vaak vervangen is door het internet of de radio. Hier ga je dan discussiëren. Kritiek is bemiddelen tussen gespecialiseerde voorzieningen en publiek (dus ook het onderwijs). Critici evalueren kunst en sturen je dan in een bepaalde richting. Kunst wordt bij leerlingen gemaakt als een spontane keuze, maar wordt via het onderwijs beïnvloedt door kritieken die binnen die context worden besproken. Leerlingen gaan reflecteren over hun lifestyles en vormen van kunst waaraan ze deelneem bv de verplichte tonelen.

Het probleem met kunstkritiek in het onderwijs is dat de leerling centraal staat en zijn eigen mening kan zeggen maar je zou de leerling moeten gaan zien als een kenner en de leerling zelf laten bepalen welk boek hij wil lezen. Toen ik zelf bezig was met de opdracht heb ik gemerkt dat kritiek heel je visie op een film kan veranderen. Vroeger zag je alleen het oppervlakkige verhaal, terwijl je door andere visies en perspectieven van mensen een heel ander beeld van de film kan krijgen bv meer technisch, meer achtergrond, …

Literatuuronderwijs en sociale media zijn normaal tegenovergestelde begrippen maar nu overlappen ze elkaar. Bij literatuuronderwijs zijn er heel wat verwachtingen ten aanzien van de leerkracht. Er zijn standaarden die moeten gehaald worden en daarom is het moeilijk voor de leerkracht om te kijken wat literatuuronderwijs betekent voor de leerlingen en hoe we deze zo goed mogelijk kunnen ondersteunen. In ‘the Wire’ zie je een wiskundeleerkracht die geen enkel kind wil achter laten zijn. Zijn leerlingen doen het vaak niet goed in taal en wiskunde en daarom geeft hij ook bijlessen taal. Hij leert ze ook hoe ze moeten antwoorden op een examen en brengt zo ‘teaching to the test’. Er heerst algemeen in het literatuuronderwijs een standaardisering over antwoorden die moeten gegeven worden, desinteresse, een leraargestuurde visie en een éénrichtingsverkeer.

Er moet literatuuronderwijs komen in informele settings. Je gaat lezen buiten het klaslokaal en kijken hoe dit onze manier van lezen en kijken naar literatuur beïnvloedt. Er is veel scepsis over het gedrag en leesgedrag van de jongeren en men schrijft over de dood van literatuur. We moeten in vraag stellen hoe sociale media zoals internet, cyberspace, boekenclubs, enz het schrijven van fictie zal beïnvloeden. Toch ziet men dat jongeren vaak nog zeer aandachtig lezen maar dat ze dit naast hun vele andere vrijetijdsbestedingen moeten doen.

Een voorlopige conclusie is dat er een mix komt van oud en nieuw en dat literatuur dus verschilt van digitalisering. Er is nu ook aandacht voor het niet formele en de sociale aspecten van het lezen zoals discussie en kritiek. Sociale media en leesplatformen. Het sociale van sociale media is niet nieuw want vroeger werden brieven ook al ‘geshared’. De massamedia heeft dit eigenlijk verandert want deze is een éénrichtingsverkeer. Door sociale media is de kijker in staat om een eigen mening te geven. Sociale media gaat zich vaak focussen op literatuur en ze willen hiervan elk de eigenheid behouden. Een platform wil gebruikers lokken via promotiemateriaal. Copia is een discussieplatform over boeken. Booth zegt dat boeken gericht zijn op gezelschap.

Experimenten in de lerarenopleiding kijken wat mogelijk is in het platform en of je eigen ervaringen kan delen. Indien men een boek bespreekt, selecteert men fragmenten en discussieert men dan hierover. Het probleem hierbij is het copyright. Je geeft via BookGlutton in 900 karakters commentaar en kiest dan met wie je het deelt. Het probleem hierbij is dat aanpassingen niet altijd verder gedeeld worden en zo worden fragmenten dan gedefragmenteerd.

Goodreads zijn wereldwijde netwerken van mensen die boeken bespreken. Ze geven ook suggesties van wat je nog kan lezen, inspelend op jouw interesses. In 2012 ging men hierbinnen een groep discussiëren, zowel om te werken rond literaturen en in de klas. Men maakt hierna dan ook een reflectie rond het gebruik van goodreads. Het kan de vorm aannemen van een virtuele inventaris van boeken die je al hebt gelezen voor persoonlijk gebruik. Lezen is door

Goodreads niet meer geïsoleerd maar tastbaar en gedefinieerd. Je kan het boek tussentijdse evaluaties geen en je identiteit uiten. De kennis die leerlingen vergaren via social reading sites zoals Goodreads, moet de tijd die je erin investeert overwegen. Soms kun je bijvoorbeeld ook een boek herlezen, doordat je er op een site zoals deze nieuwe visies op hebt gekregen via discussies.

Goodreads zal niet alle kinderen die niet graag lezen, aanzetten tot lezen. Sommigen vinden de site ook heel onoverzichtelijk en er is te weinig structuur. Men wijkt soms ook af van het onderwerp. Hierdoor kunnen leerlingen verdwaalt raken in het labyrint van literatuur. Tenzij we zelf een leidraad opstellen zoals bv leeslijst. Een voordeel is dat literatuur en leesverslagen plaatsvinden in een sociale context, die discussie oproept. Het gaat dus niet louter om het verdienen van punten en leerlingen worden zinvol. Bijkomende deelvragen: hoe verandert het gesprek over boeken in vergelijking met traditionele kritiek in kranten en tijdschriften? Hoe verandert de kwaliteit ? Wat zijn de voor- en nadelen?