*Voorwaarden voor leren:

• Snelle en intensieve feedback:
  • In praktijk gehinderd door dynamische complexiteit
• Systeemgericht denken:
  • Denken over grenzen van functionele managementdomeinen heen
• Bereidheid tot veranderen:
  • Ontleren, veranderen, vergeten
  • DISSIDENTIE: in vraag stellen van vertrouwde
• Meta-leren:
  • Leren over leren
• Interne locus of control:
  • INTERNE ATTRIBUTIE
  • Besef dat men zelf aan basis ligt van oorzaken en fouten

*Organisatieprincipes voor lerende organisatie

• Systeembewust handelen en denken:
  • Opbouwen geïntegreerd totaalbeeld = berust op:
    • Teamwerk
    • Jobrotatie & interne promotie
    • Breed geöriënteerde opleidingen in multifunctionele groepen
    • Aandacht voor departementsoverschrijdende verbanden
    • Vermenigvuldigen contanten met buitenwereld
  • Geïntegreerd totaalbeeld zal dan ook door leden organisatie worden gedeeld
  • Nadruk op collectief leren:
    • Gezamenlijk aanpakken van problemen met alle stakeholders
    • Onderhouden van frequente en open communicatie met alle stakeholders
    • Permanente waakzaamheid voor problemen die zich bij alle stakeholders voordoen
    • Voortdurende bereidheid om ook op problemen van stakeholders actie- en oplossingsgericht te reageren
• Streven naar vernieuwing & verbetering:
  • Herwinnen concurrentiekracht = 3 doelstellingen:
    • Verkleinen
    • Verbeteren
    • Vernieuwen
  • VERNIEUWEND LEREN:
    • Hanteren nieuw referentiekader
    • Herformuleren uitgangspunten, werkwijzen en afspraken
    • Afleren, vergeten, ontleren (uitdaging!)
    • Organisatieklimaat:
      • Vrijheid voor dissidente ideeën
      • Voortdurend in vraag stellen
      • Openheid voor het nieuwe
  • VERBETEREND LEREN (continuous improvement):
    • Voortdurende verbetering van processen binnen organisatie
    • Ondersteund worden door:
      • Scherpe objectiefstelling
      • Permanente meting performantie
      • Voortdurende evaluatie metingen in functie van doelstellingen
• Aangepaste informatiestromen:
  • Leren wordt ondersteund en bevorderd door gepaste informatiestromen
  • Bijpassende infrastructuur
  • Comprimeren tijd & afstand & toegankelijkheid informatie belangrijk
  • Gevarieerde informatie
  • Onbeperkte toegang voor iedereen in organisatie
• Zelfregulerende teams:
  • Zelfregelende organisatie vertrekt in haar coördinatie- & controlemechanismen van minimumspecificaties:
    • Weinig sturing van bovenaf
    • vlakke structuur
    • management schept voorwaarden voor ontstaan zelfregulerende teams
    • managers zijn verantwoordelijk voor ter beschikking stellen van middelen voor teams
    • Leiderschapsstijl = participerend & ondersteunend
• Maximale benutting van aanwezige kennis:
  • Maximaal kennis delen binnen & tussen afdelingen
  • Klemtonen managementontwikkeling:
    • Invullen reële opleidingsnoden
    • Toepassing van nieuwe kennis op werkplek ondersteunen
    • Reflectie over eigen functioneren
    • Experimenteren & foutentolerantie
• Gemeenschappelijke visie:
  • Missie gedreven organisatie
  • Kenmerken missie:
    • Beknopt & eenvoudig
    • Getuigend van visie
    • Wars van commercieel misbruik
    • grensverleggend
• Trans-rationele processen:
  • Niet allen rationaliteit
  • Ook intuïtie, gevoel en emoties

*Plannen, uitvoeren en evalueren van het OPBOUWEN van kennis:

• Processen:
  • Inventariseren nodige kennis tov beschikbare kennis
  • Beantwoorden aan vraag of kennis intern zal worden opgebouwd of betrokken zal worden uit externe bronnen
• Kennis vanuit buitenwereld:
  • Kopen
  • Huren
  • Lenen
  • Kopiëren
• Kennis door interne ontwikkeling = Nonaka & Boisot

*Plannen, uitvoeren en evalueren van het BENUTTEN van kennis:

• Toegankelijk maken:
  • Vastleggen
  • Beschermen tegen verlies
  • Toegang beveiligen
• Verspreiden:
  • Fysiek
  • Mentaal (opleiding)
• Toepassen:
  • Gebruiken
  • Combineren
  • Reflecteren
• Onderhouden:
  • Vernieuwen
  • Vergeten

*Impliciete – expliciete kennis:

• IMPLICIETE KENNIS = kennis die wel aanwezig is bij individuen of groepen, maar die door hen niet kan worden verwoord of op een of andere wijze gecodificeerd.
• EXPLICIETE KENNIS = kennis die werd neergeschreven of werd geëxpliciteerd (doorgeefbaar)

*Individuele – collectieve kennis:

• Individuele kennis:
  • Kennis bij individuen
  • Embrained (in menselijk denken) en embodied (in handelen)
• Collectieve kennis:
  • Gedeelde/gemeenschappelijke kennis
  • Encultured (in organisatiecultuur)

*BOISOT:

• kern van ontwikkeling kennis ligt in toepassen 4 leerprocessen:
  • Problem solving
  • Verspreiding
  • Absorptie
  • Scanning
• Effectief & efficiënt kennismanagement = herhaald doorlopen leercyslus

*NONAKA:

• Kern van ontwikkeling kennis ligt in omzetting van ene kennistype naar andere = 4 deelprocessen:

1. Socialiseren
2. Expliciteren
3. Combineren
4. Internaliseren

• Verschillende processen moeten aan bod komen in volwaardig leerproces

* SANCHEZ = kennishiërarchie (3 lagen in hiërarchische relatie):

• Niveaus van kennis:
  • KNOW-HOW:
    • Kunnen gebruik maken van oorzaak-gevolg relaties
    • Praktische kennis
    • Geen verklaringen causaal verband
    • KNOW-WHY:
      • Waarom van bepaalde causale relatie
      • Theoretische kennis
      • Begrip bij kennisdrager
    • KNOW-WHAT:
      • Mogelijke richtingen waarin oorzaak-gevolg relaties kunnen worden uitgebouwd
      • Strategische kennis
      • Laten toe nieuwe producten of processen te bedenken
• Relevantie van kennisniveaus:
  • Relevantie ~ kenmerken evolutie van de omgeving
  • Verbanden:
    • Know How:
      • stabiele markten & technologieën
      • geen of nauwelijks evoluties
      • veranderingen slechts kwantitatief
      • Know Why:
        • Evoluerende omgeving
        • Onzekerheid over mogelijke toekomstige evoluties
        • Management = verschillende mogelijke toekomsten inventariseren & waarschijnlijkheid schatten
        • Know What:
          • Dynamische markt of technologie
          • Onzekerheid over toekomst & heden

*Ontwikkelen omgeving, globalisatie, technologische evoluties = PERMANENTE INNOVATIE = management van individuele & organisationele kennis kennis = bron van innovatie

*Kennis dient ook te worden vernieuwd = leerprocessen = ondernemingen ontwikkelen naar lerende organisaties