• Gedeelte van een tekst dat de regels bevat die de rechtsordening wijzigen.  Nieuwe rechten en plichten!
• Vorm:
  • Begint met artikel 1 en eindigt met laatste artikel van de tekst
• Inhoud:

- Teksten van intern recht en artikelen die als rechtsgrond van een besluit moeten worden vermeld

o Verwijs naar alle teksten van intern recht alsmede naar de artikelen ervan, en zelfs naar de onderverdelingen ervan, die de precieze rechtsgrond opleveren voor het besluit.

o Bij een koninklijk besluit of een besluit van de regering:

.a) indien het steunt op artikelen van de Grondwet, verwijs naar de Grondwet en naar de betrokken artikelen met vermelding van de relevante onderverdelingen ervan;

.b) indien het steunt op artikelen van een wetgevende tekst, verwijs naar die wetgevende tekst en naar de betrokken artikelen met vermelding van de relevante onderverdelingen;

.c) indien het een wetgevende tekst uitvoert zonder bijzondere machtiging, verwijs naar deze wetgevende tekst in zijn geheel alsmede , naar gelang van het geval, naar artikel 108 van de Grondwet of artikel 20 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, aangezien beide artikelen de uitvoerende macht algemene bevoegdheid verlenen voor het uitvoeren van wetgevende teksten;

.d) indien het steunt op zowel artikelen van een wetgevende tekst als op de aan de uitvoerende macht verleende algemene bevoegdheid voor het uitvoeren van wetgevende teksten, verwijs naar de wetgevende tekst en naar de artikelen waarin de bijzondere machtigingen zijn vervat alsmede, naar gelang van het geval, naar artikel 108 van de Grondwet of naar artikel 20 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen.

o In de onder c) en d) vermelde gevallen moet de verwijzing naar artikel 108 van de Grondwet of naar artikel 20 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen vóór de verwijzing naar de wetgevende tekst komen.

o In geval van een ministerieel besluit :

- indien het rechtstreeks steunt op de artikelen van een koninklijk besluit of van een besluit van de regering die zelf hun rechtsgrond ontlenen aan de artikelen van een wetgevende tekst, verwijs naar:

• de wetgevende tekst en de artikelen ervan die de rechtsgrond opleveren voor het koninklijk besluit of het besluit van de regering;
• Het koninklijk besluit of het besluit van de regering en de artikelen ervan die de rechtsgrond opleveren voor het ministerieel besluit;
• indien het rechtstreeks steunt op de artikelen van een wetgevende tekst, verwijs naar deze wetgevende tekst en naar de betrokken artikelen (zie evenwel de aanbeveling nr. 7.3).

- Regelingen die niet als rechtsgrond van een besluit mogen worden aangevoerd

o Vermeld niet als rechtsgrond van een besluit:

.a) een verdrag, een Europese verordening of een Europese richtlijn. Besluiten waarbij maatregelen ter uitvoering of omzetting van deze regelingen worden uitgevaardigd, vinden immers rechtsgrond in internrechtelijke regelgeving en niet in deze internationaalrechtelijke of Europeesrechtelijke regelgeving;

.b) een besluit van dezelfde rangorde als het besluit dat u opstelt, behalve (in zeldzame gevallen) indien het effectief de rechtsgrond ervan vormt;

o Voorbeeld van een niet te vermelden besluit van dezelfde rangorde

• Vermeld in de aanhef van een besluit van een gemeenschaps- of gewestregering waarbij het administratief en geldelijk statuut van haar ambtenaren wordt bepaald, niet als rechtsgrond het koninklijk besluit van 22 december 2000 tot bepaling van de algemene principes van het administratief en geldelijk statuut van de rijksambtenaren die van toepassing zijn op het personeel van de diensten van de Gemeenschaps- en Gewestregeringen en van de Colleges van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en van de Franse Gemeenschapscommissie, alsook op de publiekrechtelijke rechtspersonen die ervan afhangen. Dit besluit machtigt immers niet de gemeenschaps- of gewestregering om het statuut van haar ambtenaren te bepalen; het bevat alleen regels die bij het bepalen van dit statuut in acht moeten worden genomen.

o Voorbeeld van een te vermelden besluit van dezelfde rangorde

• Zie het koninklijk besluit van 17 februari 2005 waarbij sommige bepalingen van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987 toepasselijk worden verklaard op de functie van ziekenhuisbloedbank. Dat besluit is genomen ter uitvoering van artikel 76bis van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987. Daaruit vloeit voort dat dat besluit de rechtsgrond vormt voor het koninklijk besluit van 17 februari 2005 houdende vaststelling van de normen waaraan een ziekenhuisbloedbank moet voldoen om te worden erkend, samen met één van de artikelen van de ziekenhuiswet die erdoor van toepassing worden verklaard (in casu artikel 68).

.c) de regelingen die het vervullen van voorafgaande vormvereisten voorschrijven . (55)

• Wanneer een regeling niet de rechtsgrond van een besluit vormt, maar deel uitmaakt van het juridisch kader waarin ze is uitgevaardigd, moet de vermelding ervan in de overwegingen van de aanhef of in een artikel van het dispositief worden opgenomen .

- Dubbel nut:

• Ze kunnen toepasselijke regelgeving samenvatten, meer bepaald wanneer deze vervat is in meerder normatieve handelingen van verschillende rangorde
• Ze kunnen ook richtlijnen voor de interpretatie en toepassing van regelgeving bevatten, om een zo groot mogelijke eenvormigheid bij de behandeling van de zaken te waarborgen en het werk van de ambtenaren te vergemakkelijken.

- Circulaires zijn niet-normatief: ze zijn niet binden tegenover particulieren die er als informatiegegevens gebruik van kunnen maken: ze verbinden uitsluitende de betrokken ambtenaren, die onder het hiërarchische gezag van de bevoegde minister staan.

• Geen interpretatie van nieuwe verplichtingen of rechten mogen worden vastgesteld
• Normatieve handelingen mogen nooit naar bestaande of toekomstige circulaires verwijzen  fundamentele strekking wordt niet in acht genomen en indruk gewekt dat het wel verbindend zou zijn
• Wil men inhoud laten gelden van circulaire moet het opgenomen worden in een normatieve handeling die door de bevoegde overheid wordt uitgevaardigd

- Opbouw en bekendmaking van wetgevende en elementaire teksten:

1) Opbouw:

• Opschrift
• Begroeting
• Aanhef
• Bepalend gedeelte

2) Opschrift

• Identificatie
• Korte inhoud: 3 elementen

.a) Aard van de tekst (KB, wet, mb, …)

• Programma-wet/decreet -> Allerlei zaken worden geregeld in één wet, afhankelijk van begrotingsbeslissingen)

.b) Datum

• Wet: datum is moment van bekrachtiging (door de koning)
• Decreet: datum is moment van bekrachtiging (door Vlaamse regering)
• Kb: datum van koninklijke ondertekening/minister president
• Mb: datum van ministeriële ondertekening

.c) Inhoud:

• Citeertitel:
  • Vb.: Energiedecreet, mestdecreet, …
  • Enkel wanneer dit echt officieel is

- Opschrift heeft geen normatieve waarde -> geen bindende kracht.. Moet niet gestemd worden

3) Begroeting (enkel bij wet of KB)

- Bekrachtiging (Koning als tak van de uitvoerende macht)

.a) = Rechtshandeling waarbij de koning handelend als tak van de wetgevende macht zich akkoord verklaard met het door de kamer(s) aangenomen wetsontwerp[1]of wetsvoorstel[2]

.b) Verleend onder ministeriële goedkeuring

.c) Koning is niet verplicht (“Vermomd vetorecht”)

• Doet het toch altijd!
  • Uitz.: Abortus: Koning was ‘niet in staat om te regeren’, dag erna weer wel.

- Afkondiging:

.d) = Rechtshandeling waarbij de koning als hoofd van de uitvoerende macht, het bestaan van een wet bevestigd en de ‘ten uitvoering’ beveelt

.e) Op authentieke en definitieve wijze vaststellen dat zo’n wet regelmatig tot stand is gekomen.

.f) Kenmerken:

• Bevestiging van de externe legaliteiten
• Rechter mag er niet over oordelen
• Wet bekrachtiging & afkondigen: 1 en dezelfde akte

.g) Wet die bekrachtigd en afgekondigd is, kan reeds rechtsgrond bieden voor KB ofzo..

• Mag natuurlijk niet vroeger in voege treden dan desbetreffende wet.

4) Aanhef: (Niet bij Wetten en decreten)

.a) Rechtsgrond (RG)

.b) Verwijzing naar de regelgeving die wordt gewijzigd

.c) Vormvereisten: Evt. advies moeten vragen aan beperkt orgaan

• Vb.: Financiële blablabla, Advies RvSt, …

.d) Beweegreden

• Vb.: Koning neemt maatregelen tegen varkenspest

.e) Vermelding van de voordragende minister:

• RG:
  • Vb.: van KB zal dat een art. zijn als aanknopingspunt
  • Vb.: rechtstreeks uit de grondwet

* Vb.: FOD oprichten  Koning kan politie ook beetje aanpassen

• MB (Fed. Overheid)

* RG in KB  RG in Wet

• MB (Vl. Gewest)

* Besluit Vl. Regering  Decreet

.e....i. ≠ RG: Verordening/richtlijn/verdrag (=Europese toestanden)

.e....i.I. JE moet kijken naar interne wetgeving!!!!

• KB zal ook nooit RG vormen voor KB!

* Uitz.: Volmachtenbesluit

• Vormvereisten (VV)
  • Horizontale VV:

* Altijd van toepassing, los van behandelde materie..

* De administratieve en begrotingscontrole

.e....i. Maatregel die weerslag heeft op ontvangsten en uitgaven

.e....i.I. Inspectie door Financiën

.e....i.II. Akkoord van de minister van begroting [3]als advies van Financiën gegeven wordt.

* Raadpleging vakbonden/syndicaal overleg

.e....i. (Administratief statuut van het personeel)

.e....i.I. Substantiële vormvereiste

.e....i.I.i. = Vernietiging door RvSt als hier niet aan voldaan is

* Europese Commissie raadplegen:

.e....i. Bij steunmaatregelen:

.e....i.I. Vb.: Aan Griekenland, aan boeren (vanaf bepaald bedrag..)

.e....ii. Bij Technische voorschriften

.e....ii.I. Vb.: speciale normen om markt af te schermen

.e....iii. Richtlijnen  Voorafgaande mededeling..

* Vormvereisten bij bijzondere wetten

.e....i. Akkoord

.e....ii. Voorschrift

.e....iii. Overleg

.e....iv. Advies

.e....v. Betrokkenheid

.e....v.I. Anders door RvSt nietig verklaard (bij besluiten)

.e....v.II. Bij wetten/decreten: Grondwettelijk Hof nietig verklaren

* Strategische adviesraden:

.e....i. Mina-raad

.e....ii. SE-raad

.e....ii.I. Niet bindend

• Verticale VV:

* Bij specifieke materies

1) Delegatie -> minister

• Uitdrukkelijk toegekend
• Enkel voor aangelegenheden van bijkomstige of detailmatige aard
• Enkel koning/regering

2) Delegatie -> ambtenaar

• In beginsel toelaatbaar: afbreuk:
  • eenheid van de verordende macht
  • Beginsel ministeriële verantwoordelijkheid
  - Toegelaten wanneer het een beperkte en technische draagwijdte heeft en geen politieke beleidskeuze (bottom-up)