Risicokapitalisten willen een return op zaai-investeringen van 80%.

Riskcapital/equity gap/venture capital gap

Small equity gap=starters op zoek naar fondsen

Second equity gap= tweederondefinanciering

Starters en early stagers krijgen maar kleine toegang tot deze financieringsbron.

Zaai= ontwikkelingsfase van het oorspronkelijke concept

Start up fase: eerste marketingacties en eerste verkopen van het product starten.

Hebben beide te weinig track record en onvoldoende collateraal.

Maar indien deze starters slagen, kunnen ze een belangrijke meerwaarde creëren.

Waarom dan gebrek aan interesse? (vraag bedrijven> aanbod VC

• Risicokapitaalfondsen steeds groter, grotere portefeuilles. Maar niet in aantal fondsmanagers => grootschaligheid / manager. => verminderde interesse id kleinere seeds en start ups, (zeer arbeidsintensief ). Meer opzoek naar big deals.
• Analyse, selectie, due diligence, opvolging zijn onafhankelijk van de grootte van de investering. Seed en start ups zijn duurder in opvolging. (kostenbesparingstijden)
• Rate of return bij seed en start up is lager dan voor de ontwikkelingsfase.

Hoe meer risicokapitaal ter beschikking => hoe moeilijker het wordt voor seeds en starters => want verwaarlozing ten voordele van MBO/MBI’s.

Leeuwenaandeel van alle risicokapitaal gaat naar

• groeiers, verdere expansie (aangezien bedrijven een betere positie hebben en kunnen kiezen uit diverse VC en bankiers => aanbod VC > vraag bedrijven)

grafiek pg 214: machtverhoudingen op de risicokapitaalmarkt die afhangt van de investeringsfase.

zaaifase= verkopersmarkt= vraag naar risicokapitaal is groter dan het aanbod. Dominante positie van de risicokapitalisten (aanbod)

• De weinige risicokapitalisten op de markt hebben een sterke positie en kunnen veel return vragen. (oligopoliesituatie) GAP wordt niet opgevuld want we zitten hier niet op een perfect werkende kapitaalmarkt (geen marktevenwicht, probleem van informatieasymmetrie e.d.)

Groeiende bedrijven.

Dominante positie van de ondernemers => voorwaarden loskrijgen.

• weinig bedrijven zijn bereid om nog risicokapitalisten toe te laten, omdat ze nu op andere klassiekere financieringsbronnen kunnen terugvallen. Toch zijn ze voor VC nog zeer interessant. Want risico is nu lager. Financieringsprobleem nu echter veel minder accuut dan voor starters.

Early stage= marktevenwicht

• MBO’s. Klassieke bankleningen ontbreken nog door het tekort aan garanties.

Risicokapitaal onderdeel van private equity (omvat MBO en MBI)

Betekent dat een grotere onderneming een minderheidsparticipatie neemt in een kleiner, niet beurgenoteerd bedrijf. Dit wordt geleid door strategische belange, vanuit sociale verantwoorlijkehid, of om het creëren van synergie tussen de portfolio-ondernemingen en de kernactiviteit van de corporate.

Doel: ontwikkelen van nieuwe competenties, toegang krijgen tot nieuwe technologieën, nieuwe markten betreden.  VC: ROI en exitmogelijkheden van belang.

Win-win-situatie: de corporate krijgt namelijk toegang tot nieuwe technologieën en technologische toekomstige voorsprong. Voor het bedrijf die op zoek was naar startfinanciering of tweederondefinanciering is het een nieuwe grote financieringsbron.

smart money= D.i door het feit dat de inbreng van fondsen door een grote onderneming meestal gepaard gaat met de nodige managementondersteuning.

Organisatie
Interne benadering: mogelijke projecten worden gezocht binnen de groep. Intrapreneurship aanzwengelen.
direct
indirect: speciale business unit

Externe benadering: in de markt zoeken naar investeringsopportuniteiten.(real corporate venturing)
direct: team van specialisten op baan
indirect: via fonds binnen de groepsstructuur dat wel onafhankelijk wordt gemanaged

-Opvolging binnen de familie:
successie:binnen het ondernemingspatrimonium is het nultarief van toepassing bij overname van familieleden.
wet op privéstichtingen: via certificering is het daarmee mogelijk een splitsing te bewerkstelligen tussen de controle en de eigendom. Conflicten worden ook daar behandeld.

-opvolging door derden: in Europa is er niet veel ondernemerszin en mensen verkiezen een nieuwe onderneming te starten ipv een over te nemen.
meestal zijn de overnemers dan zittend management, nl het personeel. Deze hebben niet de financiering, noch de waarborgen om kredieten te krijgen…

-MBO via LMBO: management buy-out: zittend management koopt het bedrijf aan van het moederbedrijf. (Want MBO is het verwerven can controle en management van een onderneming onder leiding van een manager die voorheen reeds de touwtjes in handen had bij de vorige eigenaar.)
=> Probleem: geen financiële middelen bij die mensen
=> Oplossing: Leverage MBO: samenwerken banken en risicokapitalisten

• gedeelte van de overname wordt gefinancierd met EV van het management en/of VC
• gedeelte wordt geleend bij de bank met de activa vd onderneming als onderpand. (kredietbeslissing blijft afh v TBC, bewezen CF, ervaring management, waarborgen)

wet : een nv mag geen lening geven of waarborgen toestaan met het oog op het verwerven van een gedeelte of totaal van aandelen door een derde.
Wel personeelsleden van de nv voor zover de beschikbare reserves hierdoor niet overschreden worden.
kan ook gebeuren via een controle holding (als 50% stemrecht in handen is van het personeel)

-BEPERKING VAN HET RISICO VOOR DE INVESTEERDER NA INSTAPInvesteerder loopt risico als:

• De onderneming de doelstellingen niet haalt (rendement niet haalt)
• Kapitaalverhoging plots aan lagere aandeelprijzen gebeurt
• Wanneer de onderneming speciale prijzen hanteert voor verbonden ondernemingen

Bescherming tegen deze risico’s:

• Rachet down clause: als de onderneming zijn doelstellingen (bvb bepaald omzetniveau) niet haalt, dan wordt het aandeel van de ondernemer in zijn eigen vermogen verminderd en krijgt de investeerder een hoger percentage van de aandelen)
  Preferente uitkering: bij liquidatie krijgt de investeerder een uitkering ten belope van een aantal maal het volgestorte kapitaal.

Een preferent aandeel is een aandeel van een onderneming dat zijn houder het recht verleent om in geval van vereffening een vaste som te ontvangen (na de houders van obligaties) en een vast dividend vóór de gewone aandeelhouders te ontvangen

• Anti-diluatie clausule:als de onderneming bij een kapitaalverhoging door een nieuwe investeerder plots aan lagere aandeelprijzen doet dan dat de investeerder nu ervoor betaalt, dan krijgt de investeerder aandelen bij, in die mate dat de gemiddelde prijs per aandeel terug gelijk wordt aan de prijs die de nieuwe investeerder betaalt.
• Normal market conditions clause: band tussen verbonden ondernemingen of ondernemers, moet aan normale marktvoorwaarden geschieden.

-BEPERKING VAN HET RISICO VOOR DE ONDERNEMER NA INSTAP

De onderneming wil helemaal die verwatering niet en wil daarenboven bij goede resultaten extra beloond worden. Het mede eigenaar worden van de investeerder moet ook goed geregeld worden, want niet zomaar iedereen mag dat worden.

• Rachet up overeenkomst: als de onderneming beter doet dan verwacht, zal zijn aandeel in het eigen vermogen toenemen. De investeerder moet wat afgeven.
• Overdracht van de aandelen: de investeerder en ondernemer moeten beiden voorafgaandelijk schriftelijk zonder beperking toetreden tot de overeenkomst

Verkooprecht, volgrecht, voorkeurrecht