= een verzameling van onderlinge verwisselbare, maar verschillende tekens

bv. Letter van een woord anders: andere betekenis van woord MAAR keten blijft betekenisvol

=> Een feitelijke keten is altijd een selectie uit een paradigmatische verzameling die in een syntagmatisch verband wordt geplaatst.

Elke semiotische eenheid staat zowel in syntagmatische als paradygmatische verhouding tot andere tekens.

= de combinatie van tekens en (lange of korte) tekenketens

naast elkaar (in de ruimte) of voor en na elkaar (in de tijd)

volgorde in tekenonderdeel is van belang voor de betekenis

bv. een alinea is een syntagmatische verhouding van (zins)tekens

- de plaats die tekens in de syntagmatische keten inneemt, bepaalt mede zijn betekenis

bv. Jan ligt in bed of Bed ligt in Jan

Iedere semiotische analyse moet in principe beginnen met het ordenen van de tekens van het tekensysteem dat men wil onderzoeken op een assentabel waarvan de ene as de syntagmatische betrekkingen weergeeft, en de andere as de paradigmatische.

Iconische en indexicale tekens worden gemakkelijker als “natuurlijk” en “echt” beschouwd omdat ze minder conventioneel zijn.

Monaco

De betekenaar en de betekenis vallen samen, vandaar dat de indruk bestaat dat we de realiteit bekijken als we naar een film kijken.

Barthes

Ideologische functie van de media: zij lijken slechts te registreren en plaats van te transformeren en te betekenen -wat ze uiteraard wel doen-

 gemotiveerde en niet-gemotiveerde tekens: hoe meer het betekende object de vorm beperkt van de betekenaar, des te meer is het teken “gemotiveerd”

icoon = sterk gemotiveerd, symbool is niet sterk gemotiveerd

 tot op zekere hoogte zijn alle tekens conventioneel (tekens kunnen maar als teken fungeren als ze ook als teken erkend worden)