Het voedselprobleem

• Vergelijking voedselbeschikbaarheid in OL en IL :
• Ontwikkelingsland ( OL )
• Weinig voedsel per persoon
• Veel plantaardig voedsel
• Weinig suikers en vetten
• Industrieland ( IL )
• Veel voedsel per persoon
• Veel vleesconsumptie
• Veel suikers en vetten

steeds meer voedsel ter beschikking, maar… niet voor iedereen

• De voedselproductie is gestegen. De 7 miljard mensen nu zijn beter gevoed dan de 3 miljard in 1960.
• Het totaal aantal ondervoeden is gedaald ( vooral in Oost-Azië ) . Het aantal ondervoeden is Subsaharisch Afrika is gestegen.
• Verband tussen voedselvoorziening en de welvaartsverschillen tussen de verschillende landen = hoge welvaart gaat gepaard met een goede voedselvoorziening.
• HDI = human development index -> meet voornamelijk armoede, analfabetisme, onderwijs en levensverachting in een bepaald land of gebied

wereldhongerkaart

• Absoluut lijden er door speculatie van voedsel 925 miljoen mensen honger. Van groot naar klein : Azië / Subsaharisch Afrika / Latijns-Amerika + Caraïben / Noord en Noord-Oost Afrika / andere gebieden

belangrijke informatie

• In een industrieland is er meer productie dan verbruik -> verspilling, export , vernietiging
• In een industrieland is het verbruik groter dan de behoeften -> overgewicht, gezondheidsproblemen

Fragment Terzake “ boeren lozen melk”

• Er wordt melk geloosd omdat de prijs te laag is
• Aanbod > vraag
• Oplossing = flexibel melkquotum invoeren ( opgelegde productie hoeveelheid )
• Reactie Boerenbond = Ze gaan niet akkoord met de actie. Het is onethisch. Veel verspilling en gesubsidieerde melk wordt weggegooid.

besluit na het lezen van de info’s

• Voedselproductie in Oost en Zuid Oost Azië is sterk gestegen en gedaald in Afrika en voormalig Sovjet-Unie.
• Voedselverbruik in Azië neemt toe. In Afrika neemt het ook toe door invoer van buitenlandse producten.

Hoe kon de landbouwproductie zo toenemen ?

• 3 oorzaken :

• Landbouw is intensiever geworden ( hoge opbrengst bv. met meststoffen )
• Landbouwoppervlakte is gestegen
• Overheidssteun
• Groene revolutie = de overname van de Westerse landbouw methodes bv. gebruik van meststoffen,…

Kan de aarde verdere toename aan?

• 3 redenen waarom de landbouwproductie nog verder moet stijgen :
• Men verwacht 2 miljard extra mensen in 25 jaar
• Om de bijna 1 miljard mensen die nu honger hebben te voeden
• De welvaart stijgt en daardoor zal er meer vlees gegeten worden. Dit vraagt veel energie
• Grenzen aan areaaluitbreiding zijn :
• De beste grond is al in gebruik
• De grond die overblijft is minder geschikt voor landbouw
• Grenzen aan investering :
• Milieuproblemen
• Uitputting van de grond

DVD “ 600 miljoen boeren lijden honger, leg dat maar eens uit.”

• Elk jaar gaan in Senegal 30 000 ton uien verloren en elk regenseizoen gieten Senegalese melkveehouders liters melk weg. Hoe is dit mogelijk? Door de invoer Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Studiemateriaal van landbouwproducten uit het Westen. Deze producten hebben een beter kwaliteit + lagere prijs = oneerlijke concurrentie.
• Nederlandse uien worden uitgevoerd naar Afrika. Wat is het voordeel voor Afrika volgens de Nederlandse boer? Zo biedt men meer voedselzekerheid, vooral van grondgeboden gewassen. De Senegalese Boerenleider weerlegt dit. Wat zijn de tegenargumenten? Probleem is tekort aan basis infrastructuur vb. koelingen,… Door hierin te investeren kunnen ze zelf genoeg voedsel produceren.
• “Zij die ons vragen onszelf niet te beschermen, beschermen zichzelf op verschillende manieren”. Van wie is deze zin? Van de Afrikaanse Boer. Wat wordt ermee bedoeld? De EU beschermt haar landbouwmarkt met invoertarieven, exportsubsidies. Terwijl de landen in het zuiden hun markt moeten openstellen.
• Subsidies in het Noorden werden 70 jaar geleden ingevoerd. Waarom, en wat was het doel ervan? Ingevoerd na WO || om nooit nog honger te hebben,. Waarom zijn er nu nog subsidies? Is het doel niet bereikt? Doel is al lang bereikt, nu leiden subsidies tot overproductie en export Wat vind de Senegalees van deze subsidies? Subsidies zorgen voor oneerlijke concurrentie en een voedseltekort. Maar hij vindt ze goed als ze zorgen voor meer voedselzekerheid.
• Honger kan de wereld uit als er structurele veranderingen komen. In welke richting moet de landbouw in Europa evolueren volgens de Nederlandse boer? Landbouw moet eerlijker en duurzamer worden, gericht op de regionale markt. Wat is de mening van de Senegalees? Er moet een duurzame en menselijke landbouw komen met respect van elk land om zijn eigen mensen te voeden.
• Geef 4 oplossingen, van 11.11.11 :

- Bescherming van lokale landbouwmarkten
- Stopzetten van het dumpen van landbouwproducten
- Steun aan lokale boeren
- Ondersteuning van vrouwen in de landbouw

evolutie van productie en consumptie

• Er zijn twee redenen waarom de wereldproductie en consumptie vanaf 1960 zo gestegen zijn :
• bevolking is gestegen
• welvaart is gestegen
• Om te weten hoe goed of slecht het gaat met onze aarde gebruiken we het begrip ECOLOGISCHE VOETADRUK

ecologische voetafdruk

• Ecologische voetafdruk = de oppervlakte aarde die nodig is om de levensstijl van een persoon stad of land te voorzien
• Om de ecologische voetafdruk te berekenen wordt het aardoppervlakte ingedeeld in verschillende landsoorten die ons in onze behoeften voorzien. :
• Akkerland
• Graasland bioproductief land
• Bosland Visland
• Bouwland
• Energieland
• Land voor biodiversiteit

wordt de aarde overbelast?

• We zijn op aarde in totaal met 7 miljard mensen.
• Eerlijk aarde aandeel = 1.41 ha
• Voetafdruk per wereldburger = 2.3 ha
• Besluit = de aarde wordt overbelast
• De gebieden die het meest verbruiken persoon van groot naar klein: Noord- Amerika / West-Europa / Centraal, en Oost-Europa / Latijns-Amerika / Azië / Afrika

Actualiteit

• De Belgische voetafdruk is de op vijf na grootste van de wereld
• Onze EVA = 7,1 ha
• Welke 5 landen hebben een grotere EVA? = Quatar / Koeweit / Verenigde
• Arabische Emiraten / Denemarken / VS
• Wij hebben rechtop 1,8 ha
• Volgens Koen Stuyck van het WWF is onze EVA zo hoog door :
• Het energieverbruik dat te hoog is
• De bebouwde oppervlakte is te groot voor ons land
• Er zijn 4 aardbollen nodig als iedereen zo zou leven als de Belgen

Genexpressie: het tot uiting komen van genen via transcriptie en translatie. Door enzymen vinden stofwisselingsreacties plaats.

DNA:

• Structuurgenen: de genen waarlangs transcriptie en translatie plaatsvinden: ze bevatten de informatie voor de eiwitsynthese in de ribosomen
• Promotor: de plaats waar RNA-polymerase zich kan binden aan een nucleotideketen op het DNA
• Operator: op weg naar de structuurgenen moet polymerase langs de operator bewegen.
• Een repressor kan zich binden aan een operator (verhinderd de transcriptie van structuurgenen, gesynthetiseerd onder invloed van regulatorgenen)
• Maar ook aan een inductor

Door deze binding laat de repressor los van het DNA. Hierdoor komt de operator vrij en zorgt RNApolymerase voor transcriptie. (En vind eiwitsynthese plaats)

Enzymen worden gevormd door ribosomen, niet door het DNA: in de ribosomen worden aminozuren aan elkaar gekoppeld in een specifieke volgorde. In dit proces wordt RNA gevormd (op dezelfde manier als het DNA-replicatie proces)

• Transcriptie: Onder invloed van een enzym (RNA-polymerase; hierdoor worden waterstofbruggen verbroken) worden langs een deel van DNA RNA-moleculen gevormd. (mRNA, tRNA en rRNA)
• Translatie: tRNA vertaalt mRNA in een bepaalde aminozuurvolgorde, waardoor het eiwit gevormd wordt. (aan elkaar gekoppelde aminozuren)
• mRNA - Messenger RNA- bevat de informatie welke aminozuren in welke volgorde aan elkaar moeten worden gekoppeld. Informatie komt van het DNA, en wordt naar de ribosomen overgebracht. Deze informatie is de genetische code
• tRNA - Transfer RNA- speelt een rol bij het vertalen van mRNA in de eiwitten (namelijk in de aminozuurvolgorde) (=translatie) het bevat een anticodon en een bindingsplaats voor een van de aminozuren. In het ribosoom heeft het tRNA een eigen bindingsplaats: de zogenaamde A-plaats
• tRNA moleculen binden aminozuren -door een tRNA-aminozuurcomplex-. Deze aminozuren komen vervolgens vrij in een ribosoom en worden ingebouwd in een polypeptideketen.
• rRNA - Ribosomaal RNA- is een bestanddeel van ribosomen. Ribosomen zijn namelijk opgebouwd uit rRNA en eiwitten

Anticodon: In het ribosoom heeft het tRNA een eigen bindingsplaats: de zogenaamde A-plaats. Het anticodon kan binden aan een bijbehorende codon op het mRNA, maar alleen wanneer zo'n codon zich ook in de A-plaats bevindt. Wanneer deze verbinding tot stand is gebracht, wordt het aminozuur door het ribosoom gekoppeld aan de groeiende keten van het eiwit dat gesynthetiseerd wordt. Nadat het aminozuur is gekoppeld, laat het tRNA weer los.