Item gefilterd op datum: januari 2014

een omvangrijk materieel hulpplan, dat op initiatief van de toenmalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken George C. Marshall drie jaar na de Tweede Wereldoorlog in werking trad. Dit European Recovery Program was gericht op de economische wederopbouw van de door de oorlog getroffen landen in Europa. De Europese landen konden goedkoop krediet en goederen uit de VS krijgen. Een belangrijke voorwaarde voor die hulp was dat het tot
economische samenwerking kwam tussen de Europese landen, teneinde een nieuw Europees conflict te vermijden. Een belangrijke drijfveer van deze hulp was het vormen van een sterke buffer tegen de expansie van het communisme vanuit de Sovjet-Unie van Stalin. De betrekkingen tussen de VS en de Sovjet-Unie waren nl. in snel tempo verslechterd en hadden geleid tot de "Trumandoctrine". Marshall deed het voorstel officieel op 5 juni 1947 in een toespraak aan de Harvarduniversiteit in Cambridge, Massachusetts.

een Sovjet politieke doctrine, die werd opgesteld door Leonid Brezjnev tijdens een speech op het Vijfde Congres van de Poolse Communistische Partij, op 13 november 1968. Concreet betekende deze doctrine de Sovjet-Unie overal kon ingrijpen waar het communisme in de problemen zat. Het diende als rechtvaardiging voor de onderdrukking van de Praagse lent. Dit betekende dus in praktijk dat het geen enkel land toegelaten was om het Warschaupact te verlaten, of om de greep van de Communistische Partij van dat land op de plaatselijke politiek te doen verslappen. Deze doctrine kende zijn einde onder Gorbatchov

President Harry S. Truman hield op 12 maart 1947 in het Amerikaans Congres een historische rede waarin hij hulp beloofde aan alle landen die zich door de communistische expansie bedreigd voelden. Voortaan bestonden er twee werelden: de 'vrije wereld' en het communisme, oftewel de Eerste Wereld en Tweede Wereld. Deze rede wordt wel eens beschouwd als het begin van de koude oorlog tussen de voormalige bondgenoten tegen Nazi-Duitsland. Een directe practische consequentie was de financiële hulp aan Griekenland en Turkije. De Truman-doctrine leidde tot de containment-politiek. Toen deze niet tot het gewenste resultaat leidde werd de domino-theorie ontwikkeld.

Het containment policy hield in dat het communisme binnen en buiten Amerika binnen de perken gehouden diende te worden. Hiervoor werd een beroep gedaan op de NSA en CIA, en andere Amerikaanse overheidsorganisaties, om communisten op te sporen en de vermeende communisten in de gaten te houden in eigen land. In het buitenland resulteerde dit in eliminaties door de CIA van communistisch-gezinde machthebbers, uitgebreide steun aan revolutionaire bewegingen in landen met een communistisch regime, internationale handelsboycotten georchestreerd door de VS, …

De Duitse Democratische Republiek (DDR), vaak kortweg Oost-Duitsland genoemd, was ontstaan uit de verdeling van Duitsland in bezettingszones, waarna de USSR de DDR oprichte, een communistisch regime. De DDR ontstond op 7 oktober 1949 met het van kracht worden van de grondwet, ruim vier maanden na de Bondsrepubliek Duitsland of West-Duitsland. Door de stichting van deze twee staten was de tweedeling van het naoorlogse Duitsland een feit. De DDR hield op 3 oktober 1990 op te bestaan toen Oost en West Duitsland herenigd werden.

Het Warschaupact was een militair bondgenootschap van communistische landen in Oost-Europa, de tegenhanger van de NAVO. In de voormalige lidstaten werd het 'Warschauer Vertrag' ('Verdrag van Warschau') genoemd. Opgericht op voorstel van de Sovjetpartijleider Nikita Chroesjtsjov, werd het verdrag op 14 mei 1955 in Warschau ondertekend.

De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie - NAVO (Engels: NATO, The North Atlantic Treaty Organisation; Frans: OTAN, Organisation du Traité de l'Atlantique Nord) is een na de Tweede Wereldoorlog opgerichte organisatie ter ondersteuning van het Noord-Atlantische Verdrag dat in Washington op 4 april 1949 werd getekend.

Het Communistisch Informatiebureau of Cominform was een overkoepelende organisatie van communistische partijen in Europa, opgericht op 5 oktober 1947, vier jaar na de opheffing van de Comintern. Het Cominform was bedoeld als tegenzet tegen het Amerikaanse Marshallplan en beloofde financiële hulp aan de Oost-Europese landen om te verhinderen dat deze in de Amerikaanse invloedssfeer zouden terechtkomen. Voor de eigenlijke uitvoering van het Marshallplan werd in de westerse landen de OEEC gesticht waarop de Sovjet-Unie Comecon oprichtte.

De Central Intelligence Agency (CIA) is de buitenlandse inlichtingendienst van de Verenigde Staten, verantwoordelijk voor het verkrijgen en analyseren van informatie over regeringen, bedrijven en personen. De CIA levert deze informatie aan de verschillende onderdelen van de Amerikaanse overheid. De CIA bezit
ook een uitgebreid geheim militair apparaat, dat gedurende de Koude Oorlog verantwoordelijk was voor de vele pogingen om regeringen omver te werpen die als pro- Soviet en tegengesteld aan Amerikaanse belangen gezien werden, zoals die van Jacobo Arbenz in Guatemala, Soekarno in Indonesië, Patrice Lumumba in de Democratische Republiek Congo en Salvador Allende in Chili.

De Veiligheidsraad is het hoogste orgaan van de Verenigde Naties en heeft de primaire verantwoordelijkheid voor het handhaven van de internationale veiligheid en vrede, in het kader van de doelstellingen en beginselen van de Verenigde Naties. De raad bestaat uit 15 leden, waarvan 5 permanente (waaronder de VS). De overige 10 leden worden om de 2 jaar verkozen uit de leden van de VN, in de algemene vergadering van de VN. De 5 permanente leden hebben een veto. De raad wordt voorgezeten door een voorzitter, die maandelijks wisselt volgens een rotatiesysteem. De maatregelen en resoluties die de VN Veiligheidsraad uitvaardigt zijn bindend en mogen eventueel met militair geweld afgedwongen worden.