Menu

Vrouwen en werk: kort historisch overzicht

 Belangrijk voor de verschuiving van de vrouwelijke rol

Voorindustriële samenlevingen:

Productie en huishouden is niet gescheiden, dichtbij huis.

Bv. Middeleeuwen: samen op land of ambachten werken met heel familie
Bv. spinnen= moeder, weven = vader, kammen = kinderen (weverij)

 Beide geslachten werkten samen, weinig verschil tussen sexen.

Industriële revolutie:

Productie vond plaats in fabrieken, waarbij ritme en snelheid werd bepaald door de
machines + men nam individuele personen aan.

Einde van traditie waar families aan geheel werden aanzien.

 scheiding man en vrouw

Tot begin twintigste eeuw:

Toenemende scheiding thuis en werkplaats.

Vrouw = binnenhuiselijke taken
 Lage buitenhuiselijke tewerkstelling tot dan.
De meeste actieve vrouwen op arbeidsmarkt waren de ongetrouwde
vrouwen, wiens inkomen gestort werd op rekening ouders.

Maar: Vanaf toen stijging vrouwelijke participatiegraad aan
arbeidsproces.

Eén van de oorzaken:
Eerste wereldoorlog
kende een tekort aan arbeidskrachten, waardoor de vrouwen de mannen hun functies overnamen.
 Einde oorlog werden deze wel terug overgenomen, maar de traditie was
doorbroken.

Na 2de wereldoorlog
namen de vrouwen terug de mannen hun positie over, maar deze keer gaven ze deze niet meer af.
 Er ontstond een periode van feminisering.

Nu:
Ongeveer 37% werkt buitenhuis van de vrouwen, wat relatief laag is in vergelijking met andere landen.
 Maar dit komt door relatief lage tewerkstelling van de actieve bevolking. Vrouwen
voeren nog steeds meer de minder betaalde jobs uit.

Lees meer...

Patriarchaat en productie: de dominantie van mannen

Rollen van beide geslachten zijn cultureel verschillend.
Maar meestal (tot zelfs altijd) neemt de man de dominantie positie in.
Hij heeft de politieke en militaire activiteiten onder controle.
Terwijl vrouwen eerder instaan voor de verzorging van de kinderen en het
huishouden.

Ook nu nog bestaat deze situatie nog steeds, enkel is het verschil minder scherp. (arbeidsverdeling)
Wij leven nog altijd in een patriarchale samenleving waar er sprake is van een economisch verschil.
Bv. mannen verdienen nog steeds meer dan vrouwen,uren, arbeid,..

Nochtans kunnen we de laatste dertig jaar spreken van een opkomst van de vrouw.
 We evolueren naar een matriachaat, waar vrouwen de belangrijkste rol
spelen. ( het belang van het patriachaart daalt, maar is nog niet weg!)

Walby:
spreekt over een patriarchaat als volgende zes dimensies gelijk voorkomen:

  • Betaald werk:
    = Vrouwen verdienen minder.
    = Vrouwen streven naar gelijke lonen als het mannelijke geslacht op de
    werkvloer.
     Maar dit is nog steeds niet het geval, maar we bevinden ons in een
    stijgende lijn.
     Het traditionele rollenpatroon wordt doorbroken door het feit dat
    beide sexe ook elkaars rol gaan vervullen.
  • Huishouden:
    = Vrouwen nemen meer huishoudelijke taken op zich en spenderen meer tijd
    in het huishouden en de kinderen, dan mannen.
     Ook hier kunnen we van een verandering spreken
    - Ook van mannen wordt verwacht dat ze een actieve bijdrage in
    het huishouden leveren.

    - Nochtans oefenen vrouwen naast hun fulltime job, ook nog het
    grotendeel van de huishoudelijke taken uit.

    - Toch is er ook een invloed van de man merkbaar wat betreft de opvoeding, hij neemt de gemakkelijke zaken op zich, zoals
    spelen.
  • Staat:
    = Vrouwen hebben minder toegang tot uitoefening van de formele macht.
     Maar sinds 1949 is er duidelijk sprake van een verandering.
    - In dat jaar is namelijk het vrouwenstemrecht ontstaan. Door de
    veranderde mentaliteit werden vrouwen niet meer als iets
    ongewoons beschouwd in de publieke sfeer, en werden er
    vrouwvriendelijke maatregelen getroffen.

    - Hierdoor konden vrouwen zich ook in de politieke macht
    vertegenwoordigen.

- Maar! Er blijven nog meer mannen dan
vrouwen op de kieslijsten staan, politieke participatie blijft een
mannenzaak en het echt machtscentra wordt
vertegenwoordigd door mannen.

  • Geweld:
    =
    Vrouwen ondergaan veel mannelijk geweld.
    Toch is er een daling merkbaar t.o.v. vroeger, waar het als normaal werd
    aanzien. (Nu: huiveringwekkend)
  • Sexualiteit:
    = Veel argwaan t.o.v. seksualiteit van de vrouw.
    Bv. cliterectomie Dit zouden ze doen om de vrouw beter te controleren en
    de seksuele lust te ontnemen.


60'-2000:
Passief seksueel wezen; een lustobject voor de man i.p.v. een lustsubject

Victoriaanse periode:
Vrouw= onmachtig, zwak, weerloos, teer wezen. een seksobject

Nu:
Nog steeds verdingelijking van de vrouw in de media, reclame.
Maar ook zijn er vrouwen die ‘girlpower’ hebben en zeer assertief hun
seksualiteit beleven.

  • Cultuur:
    Negatief vooroordeel t.o.v. de vrouw.
    Bv. Veel negatievere uitdrukkingen voor vrouwen dan voor mannen, media gebruikt vrouwelijk beeld nog steeds zeer vertekend en weinig flaterend.

Oorzaak van dit patriachaat in onze moderne samenleving:
Vrouwen baren en zorgen voor kinderen.
 Dit eist veel tijd en zorg, die in het verlengde ligt van het baren en zorgen.
 Door deze verzorgende rol neemt de vrouw ook huishoudelijke taken op zich,
waardoor ze zich niet meer kan richten op o.a. carrière, buitenhuis werken,... .

Lees meer...

De theorie van Nancy Chodorow: omkering Freud gender

  • De moeder speelt een belangrijke rol in het leren van de ‘genderverschillen’.
    • Emotionele gehechtheid met moeder, vanwege het feit dat héél hun jonge leventje afhankelijk is van deze vrouw.
      De identiteit ontwikkelt zich wanneer deze hechte band doorbroken wordt.
    • Deze breuk gebeurd geslachtsgebonden.
      • Meisjesstaan veel dichter bij de moeder.
        Bv. knuffelen, imiteren, meer affectieve omgang

 Deze breuk gebeurt geleidelijk
 Deze continuïteit is kenmerkend voor het zelfgevoel van de
vrouw.
Haar identiteit zit namelijk altijd met anderen verweven:
Vroeger met haar moeder en nu met haar man

ð Reden van sensitiviteit en emotioneel medegevoel.

ð Wij-denken!!

  • Jongens daarentegen ontlenen deze breuk aan een radicale breuk met al wat vrouwelijk is, hierdoor ontwikkelen ze hun mannelijke identiteit.
    Door het feit dat ze hun identiteit baseren op afwijzing hebben ze het moeilijkere om een hechte relatie aan te gaan met anderen.
     Jongens zijn eerder analytische, actiever en
    prestatiegerichter.
     Terwijl dat hun medeleven minder ontwikkeld is.

ð ik en mijn vrouw denken!!

Opmerking:
Chodorow draait Freud in zekere mate op zijn kop.

  • Mannelijkheid = verlies
  • Mannelijke identiteit = breuk
  • Mannen ontwikkelen hechte band: aanzien als aanval op identiteit
  • Vrouwen ontwikkelen geen hechte band: aanzien als bedreiding van zelfgevoel

ð Freud = patriachaat

ð Chodorow = matriachaat

Chodorow gebruikt ideologische motieven, doctrines over mannen en vrouwen.
Deze zijn niet neutraal of wetenschappelijk.

Ook zij kende veel kritiek:

v Geen plaats voor onafhankelijkstrijd van de vrouw
Maar erkenning theorie door verschijnsel dat mannen minder met emoties kunnen omgaan.

Lees meer...

Kritiek op Freud gender

  • Voornamelijk feministen voelden zich aangesproken over deze theorie.
  • Freud ziet de gender-identiteit teveel in termen van genitale verschillen.
  • Freud vertrekt vanuit de veronderstelling dat de penis superieur is op de vagina, die hier als zeer negatief wordt omschreven, namelijk het niet hebben van een penis.
  • De theorie van Freud is zeer cultuurgebonden.
     De vrouw nam in die tijd namelijk geen belangrijke positie in.
    In sommige culturen is vooral de vader diegene die de disciplineoplegt.
  • Sommige auteurs zijn van mening dat de oedipale fase veel vroeger dan 4-5 jaar begint.

Opmerking:
Vader staat centraal

Lees meer...

Freud over de ontwikkeling van gender

De bewustwording van de ‘genderverschillen’ bij kinderen draait om het al dan niet hebben van een penis.

Jongens
hebben een vader nodig, vanwege het feit dat ze lichamelijk overeen komen met hun vader. (overeenkomst in penis)
 Hierdoor wordt hun mannelijke identiteit bevestigt.

Meisjes
daarentegen komen, tijdens de vergelijking, tot het besef dat ze geen penis hebben.
 Waardoor hun vrouwelijke identiteit bevestigt wordt.


Opmerking:
Freud herleidde de genderverschillen niet tot louter anatomische verschillen. Maar het hebben van een penis staat ook symboolvoor mannelijkheid of vrouwelijkheid.


Tijdens de oedipale fase komt de jongen in aanmerking met de castratieangst.
 Hij heeft namelijk schrik dat zijn vader zijn penis gaat afpakken, omdat de
jongen denkt dat de discipline die de vader eist te zwaar is.
 Onbewust gaat hij zijn vader als rivaal zien bij het dingen naar de affectieve
gunsten van de moeder.
 De jongen zal, noodgedwongen, zijn erotische gevoelens moeten
onderdrukken.
 Hij leert zijn vader aanzien als superieur en begint zich hiermee te
identificeren. Hierdoor ontwikkelt hij zijn mannelijke identiteit.
 Uiteindelijk geeft de jongen zijn liefde voor de moeder op uit angst voor
castratie door zijn vader.

Het meisje heeft nooit kunnen verkropen dat zij geen penis heeft. Ze lijdt, volgens Freud, aan penisnijd.
 Door het niet hebben van een penis zal ze zich niet met de vader kunnen
identificeren en richt ze zich noodgedwongen op haar moeder. (Zij bezit
namelijk ook niet over een penis.)
 Hierdoor zal het meisje haar vrouwelijke identiteit opnemen. Dit gaat echter
niet gepaard met positieve gevoelens, maar eerder als een soort gemis.
 Ze identificeert zich dus met de moeder en erkent dat ze tot de tweede sexe
behoort (Simone de Beauvoir) en de hier bijpassende houding bij aan
nemen.


In deze oedipale fase leert het kind zijn erotische gevoelens te onderdrukken.
De daarop volgende periode worden kinderen gekenmerkt door latentie, d.w.z. de seksuele activiteiten worden opgeschort.
 Maar vanaf de puberteit verandert deze situatie terug.
De biologische veranderingen selectedren de erotische verlangens opnieuw.

Lees meer...

Onderzoek van Weitzmann naar kinderboeken(1972)

Er bestonden in de toenmalige kinderboeken zeer grote verschillen in de rollen die de verschillende geslachten kregen toeverdeeld.

  • Er kwamen meer mannen dan vrouwen voor in de verhalen.
  • Verschillende activiteiten en taken:
    • Man: avontuur, buitenhuis werken, onafankelijkheid en machtig
    • Vrouw: passief, binnenhuis werken, braaf, voor de kinderen zorgen,...
    • Ongetrouwde vrouwen werden aanzien als heksen en meisjes zorgde voor het eten en zaten te wachten tot hun man terug kwam.

Deze kinderboeken waar de kindjes mede hun eerste indruk over de wereld kregen, is zeer cliché en stereotiepvoorgesteld.
Nu is dit al minder het geval.
Er wordt namelijk een groot belang gehecht aan de politiek correcte visie.
Bv. Probleemgevallen
Maar nog steeds zijn de gedragingen zeer stereotiep.

Lees meer...
Abonneren op deze RSS feed

Advies nodig?

Vraag dan nu een gratis en vrijblijvende scan aan voor uw website.
Wij voeren een uitgebreide scan en stellen een SEO-rapport op met aanbevelingen
voor het verbeteren van de vindbaarheid en de conversie van uw website.

Scan aanvragen