Menu

Aspecten van de echtscheiding

Echtscheiding gaat gepaard met een aantal grondige veranderingen.

Bohanman:
Onderscheiding tussen zes overlappende echtscheidings - aspecten, die hun eigen spanningen en problemen kennen voor iedereen uit de directe omgeving:

  • Emotionele echtscheiding
    = De affecten gaan op zoek naar andere objecten.
    = Men wordt andere gevoelspersonen
  • Wettelijke echtscheiding
    = Onderwerping aan de regels van de wet, men moet een hele
    papierbundel doorlopen.
  • Economische echtscheiding
    = delen van het bezit
  • Scheiding als ouders
    = wie gaat ervoor de kinderen zorgen?
  • Gemeenschapsscheiding
    = Scheiding van de netwerken, vrienden zullen moeten kiezen
     Netwerkherschikking
  • Psychische echtscheiding
    = Men voelt zich gekrenkt, tekort gedaan, kwaad,..

Opmerking:
De financiële gevolgen zijn meestal zwaarder voor vrouwen dan voor mannen. Maar de psychische en sociale gevolgen lijken voor beide seksen zwaar door te wegen.

Tijdens echtscheiding: gevoelens van rouw en neerslachtigheid of net euforie. Na een tijdje komt meestal het gevoel van eenzaamheid aanbod.

Lees meer...

Echtscheiding ervaren

Soms wordt deze aanzien als een verlossing uit een ondraaglijk sociale situatie. Toch gaat dit gepaard met emotioneel lijden en een verslechtering van de economische situatie van één van de partners.

Diane Vaughan:
Het uiteengaan wordt vooraf gegaan door een periode van sociale scheiding, waarbij ten minste één van de partners een ander levenspatroon, nieuwe vrienden en interesse zoekt en ontwikkelt. (Dit alles zonder betrokkenheid van de oude partner). Dit proces groeit gaandeweg en niet bij aanvang bedoeld.

1) De initiator is ontevreden met de relatie. Hij gaat zijn gebied afbakenenwaarin hij zijn eigen leven kan opbouwen. Dit volgt meestal op mislukte pogingenom de partner te veranderen.

2) De initiator geraakt gefixeerd op de negatieve kenmerken van de partner en van de relatie. Er is sprake van een 'omgekeerde verliefdheid'; waarbij nu enkel de zwakke kanten opvallen.

3) Voor- en nadelen van een echtscheiding worden afgewogen.

 “Rational choice benadering”

Opmerking:
Functionalisten:

  • Parson: echtscheiding vanwege economische eisen.

Vaughan: individuele actie, voor zichzelf gekozen

Lees meer...

Echtscheidingen in het Westen

De toename van het aantal echtscheidingen: PARSON

Vroeger kon men bijna niet scheiden, enkel als men de schuld van de ander kon bewijzen. Nu vinden er ook veel schuldloze echtscheidingen plaats.

Oorzaak?

  • Toegenomen economische onafhankelijkheid van de vrouw

 19de eeuw was de vrouw afhankelijk van de man: economisch, sociaal en
politiek.
Duidelijk verband merkbaar

  • Relatief gemakkelijker om een éénpersoons-huishouding overeind te houden
     Men kan gemakkelijker alleen overleven.
    Maar er bestaat een groot risico op armoede.

    • Geen stigmatisering voor echtgescheiden mensen
       Het is cultureel aanvaardt en dus niet meer verwonderlijk of ongewoon.
      Ook de Kerk heeft hier nog weinig invloed op.
      (culturele beeldstorming van de echtscheiding)

v Beëindiging van huwelijk vanwege persoonlijke onvoldoening.

Opmerking bij beëindiging van huwelijk vanwege persoonlijke onvoldoening:

Anthony Kiddens: huwelijk ontstaat uit confluent love.
Wat wil dit zeggen? liefde staat centraal ten koste van economische stabiliteit, religieuze redenen om samen te blijven,... Als er geen liefde meer is, hoeft men niet meer samen te blijven. Doorheen het huwelijk wordt er veel geëvalueerd. Bij een negatieve evaluatie gaat men uiteen. Vroeger was dit echter niet! Het 'ik' werd geëvalueerd, “ik moest me aanpassen aan de sociale instituties”. Nu geldt eerder het omgekeerd, “de institutie past zich maar aan mij aan”.

Lees meer...

Parsons' theorie over verband nucleair gezin en industrialisatie

Parsons was een toonaangevende functionalist. Hij onderzocht de veranderingen in de maatschappelijke functies van het gezin.

  • Extended family vervulde een andere functie in landbouwmaatschappij en preïndustriele samenleving.

    • Landbouwsamenleving
      = economische functie: een soort van productie-eenheid
      = andere functies: opvoeding, ontspannen, onderwijs, sociale controle, pijler in de waardenoverdracht.

 deze functies waren geschikter voor ‘extended family’ dan
voor kerngezin. (geen goede ontwikkeling van kerngezin
mogelijk)

  • Geïndustrialiseerde samenleving
    = kerngezin vervangt gedeeltelijk ‘extended family’

- Ontstaan van sociale organisaties.
Bv. fabriek, school, politie, theater,... nemen een
aantal van deze functies over.

- Kerngezin beantwoordt aan nieuwe maatschappelijke noden van de geïndustrialiseerde samenleving.
 De belangrijkste economische organisatie is de fabriek,
die mobiliteit vereist van de arbeiders.
(= geografische, professionele en sociale mobiliteit)

 ‘Extended family’ vormt hier een rem op.

- Loyaliteit
van de individuele familieleden t.a.v. ‘extended
family’ verhindert dat ze professioneel eigen weg kunnen
gaan. Noodzakelijk dat men zich niet meer onderwerpt
aan de eisen van de ‘extended family’.

Oplossing:
Opsplitsen in kleinere kerngezinnen, die meer op het ritme en de vereisten van de fabriek overlopen. Ze kunnen zich ook dichter bij hun werk gaan vestigen.

- Loopbaan
kiezen in functie van eigen kunnen, capaciteiten,
belangstellingen en kansen. Hierdoor kunnen er snel
verschillen ontstaan tussen de verschillende leden van
de familie, die soms niet overeen komen met de
traditionele familiehiërarchie.

KRITIEK:
Extended families zijn inderdaad disfunctioneel voor de werking van de geïndustrialiseerde samenleving.
Maar! Dit gezinstype was niet het dominante gezinstype van de pre-industriële
samenleving.

- Inaccurate theorie!!

Toepassing op het individuele gezinsleven: Is deze arbeidsmobiliteit nog groter geworden?
Ja, niet op gelijke plaats wonen en werken, dit oefent een drukuit op het huwelijk.
 spanning arbeid en gezin!

Lees meer...

De ontwikkeling van het gezinsleven (Stone)

Drie fasen in de ontwikkeling van het gezinsleven van de 16de tot 19de eeuw:

  • Open gezin(open lineagez family)
    = dominante gezinstype
    = kerngezin met kleine huishouding die sterk ingebed zat in de
    gemeenschap
    = De familiebanden waren nauw verweven met gemeenschapsbanden.

= affectiviteit en emotionele gehechtheid stond niet centraal, maar het
groepsbelang.
“Het gezin stond open voor de steun en het advies, maar ook voor de
bemoeienissen van de buitenwereld, de buren en verwanten.”

= Geen privacy!!
 Het gezin was een niet strikt van de buitenwereld afgesloten,
weinig emotionele, autoritaire institutie met een korte levensduur,
omdat het vaak ontbonden werd door de dood van man of vrouw
of door de dood of het vroege verlaten van de kinderen.

Bv. Nu werkte men nog samen, waarbij er al wel een
taakverdeling was, namelijk man buitenhuis en vrouw
binnenshuis. Maar dit was minder strikt.
Bv. akkers (vrouw)- erf (vrouw)- weiden(man)

  • Beperkte patriarchale gezin (resticted patriarchal family)
    = Populairste gezinstype in de 17de -18de eeuw,voornamelijk in de
    hogere lagen. Het werd aanzien als een overgangstype.

    = Kerngezin werd een meer afgescheiden entiteit.
    = Onderscheid tussen houdingen met kernleden en de gemeenschap.
    = Nadruk op liefde
    = Autoritaire macht van de vaders steeg (patriarchaat!!)

  • Gesloten kerngezin(closed domesticated nuclear family)
    = Hechte emotionele banden en huiselijke privacy
    = Gericht op grootbrengen van kinderen
    = 20e eeuw!!
    = Affectief individualisme staat centraal
     huwelijken worden gesloten op basis van persoonlijke, op liefde en emotionele en seksuele
    aantrekking gebaseerde, keuze.

Deze overgang werd veroorzaakt door verschuivingen binnen de landbouw en door de industrialisatie.

® 17de eeuw
: boerderijen plaats maken voor grote ondernemingen
 Onstabiele situatie
 Minder hechte plaatselijke gemeenschap (proces van onthechting) werd in
de hand gewerkt door industrialisatie
= scheiding gemaakt tussen werkplaats en thuis.
= Men moest buitenhuis gaan werken en de open lineage family
verloor haar kenmerk, de inbedding in de gemeenschap.

 Het gezin werd meer gesloten, vooral in hogere lagen die zich los
probeerde te maken van traditie en gemeenschapsbanden.
 Besloten patriarchale gezin dat zeer populair is in 20ste eeuw.

Invloed op verschuivingen in het rolpatroon:

  • Na industrialisatie ontstond er een nieuwe taakverdeling:
    • Man = kostwinner
       buitenhuis en loon
    • Vrouw = huisvrouw
       huishouden en opvoeding kinderen, zonder loon en
      binnenhuis
    • Verschillende rolverwachtingen van kinderen:

 Naar school gaan en niet gaan werken.
 kind werd een afhankelijk, op zorg
aangewezen,lerend en spelend wezen.

  • Vrouwen: hielden zich voornamelijk bezig met dagdagelijkse opvoeding en het bezighouden van de kinderen.

  • Mannen: conflicten oplossen en belangrijke beslissingen nemen'rechter spelen'
  • Gezin werd de plaats van affectieve en emotionele vervulling:
    • Verandering op vlak van liefde en seksualiteit; verloren gaan van de economische betekenis dus richten op gevoelens van liefde en erotische aantrekking.

      • Duidelijk onderscheid tussen persoonlijke, affectieve relaties in het gezin en zakelijke relaties op het werk werd scherper.
        Het gezin werd een organisationeel centrum met veel contact met de buitenwereld.

Opmerking:
Gedachten dat men vrijwillig en vrij kon trouwen. Dit maakte het gezin en huwelijk heel kwetsbaar, waarbij enkel de barre kern werd behouden.

Lees meer...

Historische opvoeding van gezinsvormen (laatste eeuwen)

In het middeleeuwse Europa zegt men vaak dat er een overgangis geweest van de 'extended family' naar het kerngezin.
Maar vele mensen leefde reeds in een kerngezin + regionale verschillen in gezins- en huwelijkspatronen.

Men kan slechts één ding vaststellen:
De industraliastieveranderde het gezins- en familieleven.

Vóór de industrialisatie:

  • Gezinnen waren productie-eenheden die zich bezig hielden met landbouw of huisambachtelijke arbeid.
  • Selectie huwelijkspartner niet door liefde of affectie, maar door sociale en economische belangen.
     De landheren moesten hun toestemming geven aan het huwelijk.
    Hij had dus invloed op de keuze van de lijfeigenen.
  • Gevolgen voor seksueel gedrag:
    • Veel buitenechtelijke kinderen
    • Seksualiteit werd losgekoppeld van liefde en erotiek.
    • Dominante gezinstype
      = Kerngezin
      = Maar de huishoudens waren wel veel groter, vanwege het inhuren
      van personeel.
    • Hoog kindersterfte, maar ook algemeen sterftecijfer door ziekte, kraambed,..
    • Labiele samenstellingen van gezinnen:
      Kinderen die niet hielpen in huishouden hielpen verlieten zeer snel het gezin, zonder nog frequent contact.

Lees meer...
Abonneren op deze RSS feed

Advies nodig?

Vraag dan nu een gratis en vrijblijvende scan aan voor uw website.
Wij voeren een uitgebreide scan en stellen een SEO-rapport op met aanbevelingen
voor het verbeteren van de vindbaarheid en de conversie van uw website.

Scan aanvragen