Drie fasen in de ontwikkeling van het gezinsleven van de 16de tot 19de eeuw:

• Open gezin(open lineagez family)
  = dominante gezinstype
  = kerngezin met kleine huishouding die sterk ingebed zat in de
  gemeenschap
  = De familiebanden waren nauw verweven met gemeenschapsbanden.

= affectiviteit en emotionele gehechtheid stond niet centraal, maar het
groepsbelang.
“Het gezin stond open voor de steun en het advies, maar ook voor de
bemoeienissen van de buitenwereld, de buren en verwanten.”

= Geen privacy!!
 Het gezin was een niet strikt van de buitenwereld afgesloten,
weinig emotionele, autoritaire institutie met een korte levensduur,
omdat het vaak ontbonden werd door de dood van man of vrouw
of door de dood of het vroege verlaten van de kinderen.

Bv. Nu werkte men nog samen, waarbij er al wel een
taakverdeling was, namelijk man buitenhuis en vrouw
binnenshuis. Maar dit was minder strikt.
Bv. akkers (vrouw)- erf (vrouw)- weiden(man)

• Beperkte patriarchale gezin (resticted patriarchal family)
  = Populairste gezinstype in de 17de -18de eeuw,voornamelijk in de
  hogere lagen. Het werd aanzien als een overgangstype.
  
  = Kerngezin werd een meer afgescheiden entiteit.
  = Onderscheid tussen houdingen met kernleden en de gemeenschap.
  = Nadruk op liefde
  = Autoritaire macht van de vaders steeg (patriarchaat!!)

• Gesloten kerngezin(closed domesticated nuclear family)
  = Hechte emotionele banden en huiselijke privacy
  = Gericht op grootbrengen van kinderen
  = 20^e eeuw!!
  = Affectief individualisme staat centraal
   huwelijken worden gesloten op basis van persoonlijke, op liefde en emotionele en seksuele
  aantrekking gebaseerde, keuze.

Deze overgang werd veroorzaakt door verschuivingen binnen de landbouw en door de industrialisatie.

® 17de eeuw
: boerderijen plaats maken voor grote ondernemingen
 Onstabiele situatie
 Minder hechte plaatselijke gemeenschap (proces van onthechting) werd in
de hand gewerkt door industrialisatie
= scheiding gemaakt tussen werkplaats en thuis.
= Men moest buitenhuis gaan werken en de open lineage family
verloor haar kenmerk, de inbedding in de gemeenschap.

 Het gezin werd meer gesloten, vooral in hogere lagen die zich los
probeerde te maken van traditie en gemeenschapsbanden.
 Besloten patriarchale gezin dat zeer populair is in 20ste eeuw.

Invloed op verschuivingen in het rolpatroon:

• Na industrialisatie ontstond er een nieuwe taakverdeling:
  • Man = kostwinner
     buitenhuis en loon
  • Vrouw = huisvrouw
     huishouden en opvoeding kinderen, zonder loon en
    binnenhuis
  • Verschillende rolverwachtingen van kinderen:

 Naar school gaan en niet gaan werken.
 kind werd een afhankelijk, op zorg
aangewezen,lerend en spelend wezen.

• Vrouwen: hielden zich voornamelijk bezig met dagdagelijkse opvoeding en het bezighouden van de kinderen.
  
  
• Mannen: conflicten oplossen en belangrijke beslissingen nemen'rechter spelen'
• Gezin werd de plaats van affectieve en emotionele vervulling:
  • Verandering op vlak van liefde en seksualiteit; verloren gaan van de economische betekenis dus richten op gevoelens van liefde en erotische aantrekking.
    
    
    • Duidelijk onderscheid tussen persoonlijke, affectieve relaties in het gezin en zakelijke relaties op het werk werd scherper.
      Het gezin werd een organisationeel centrum met veel contact met de buitenwereld.

Opmerking:
Gedachten dat men vrijwillig en vrij kon trouwen. Dit maakte het gezin en huwelijk heel kwetsbaar, waarbij enkel de barre kern werd behouden.

In het middeleeuwse Europa zegt men vaak dat er een overgangis geweest van de 'extended family' naar het kerngezin.
Maar vele mensen leefde reeds in een kerngezin + regionale verschillen in gezins- en huwelijkspatronen.

Men kan slechts één ding vaststellen:
De industraliastieveranderde het gezins- en familieleven.

Vóór de industrialisatie:

• Gezinnen waren productie-eenheden die zich bezig hielden met landbouw of huisambachtelijke arbeid.
• Selectie huwelijkspartner niet door liefde of affectie, maar door sociale en economische belangen.
   De landheren moesten hun toestemming geven aan het huwelijk.
  Hij had dus invloed op de keuze van de lijfeigenen.
• Gevolgen voor seksueel gedrag:
  • Veel buitenechtelijke kinderen
  • Seksualiteit werd losgekoppeld van liefde en erotiek.
  • Dominante gezinstype
    = Kerngezin
    = Maar de huishoudens waren wel veel groter, vanwege het inhuren
    van personeel.
  • Hoog kindersterfte, maar ook algemeen sterftecijfer door ziekte, kraambed,..
  • Labiele samenstellingen van gezinnen:
    Kinderen die niet hielpen in huishouden hielpen verlieten zeer snel het gezin, zonder nog frequent contact.