Voorstanders van Luther

Luther duikt onder (Wartburg bij Eisenach)
- vertaalt bijbel vanuit grondtalen in Duits
- sticht eigen kerk
1522: Rijksdag Spiers
- 5 hervormingsgezinde vorsten + 14 steden  Protestation
- Verzetten tegen religieuze beperkingen + vervolgingen door het rijk
1531: protestantse vorsten + rijkssteden
- Schmaldaldisch Verbond
- Ijveren voor erkenning lutheranisme
-  oorlog Karel V pas einde in 1555 (vrede van Augsburg)
Overige hervormingen
- Zwitserland  Huldrich Zwingli
- Oostenrijk  Balthasar Hubmaier (anabaptisten)
- Münster  (radicale) Jan van Leiden
- Nederland  (pacifistische) Menno Simons (mennonieten)