Thomas Kuhn over paradigma’s en de ‘structuur van wetenschappelijke revoluties’.

The structure of scientific revolutions:aanleren en beoefenen van een wetenschap = leren en toepassen van basisvoorbeelden. Vb. optica: Huygens <-> Newton: paradigma v/d golf

Boom van kennis: boom wordt steeds groter en je kan er steeds meer vruchten van plukken, we weten steeds meer, ..

Kuhn verwerpt de opvatting dat wetenschap stapje voor stapje vooruit gaat, en nieuwe kennis bij oude wordt gevoegd zodat het kennisvolume alsmaar toeneemt (ook kwestie van foutieve kennis verwerpen). De wetenschap zou er dan heel anders uitzien wanneer er een andere tak was gekozen, het zou teveel van toevalligheden afhangen. -> maar wel: wetenschap gaat gepaard met breuken en revoluties.

Evolutie van de wetenschappen: 4fasen
1. Normale wetenschap (oplossen puzzel: eerst kaders en hoeken, daarna invullen): wetenschappers zijn het eens over grote lijnen en belangrijkste inzichten, proberen kennis te verfijnen. Wetenschap als collectieve bezigheid.
Vb 18^de E: eensgezindheid paradigma golf: meeste fysici aanhanger van Newton: licht=deeltjes
2. Anomalieën en wetenschappelijke ontdekkingen: empirische vaststellingen die onmogelijk binnen het oude denkkader kunnen geinterpreteerd en verklaard worden. Men vindt iets nieuws. Besef dat er onvolkomenheden zijn in het paradigma waarmee men werkt, maar men houdt er toch aan vast bij gebrek aan beter.
Vb. vaststelling dat licht zich niet altijd gedroeg zoals men van een golf zou knn verwachten.
3. Crisis en wetenschappelijke revoluties wanneer aantal wetenschappers met nieuw paradigma aankomen. Wetenschappelijke gemeenschap wordt in 2 gesplitst: voor sommigen is dit het antwoord op vragen en anomalieën <-> anderen blijven bij oude paradigma waarmee ze vertrouwd zijn.
Vb. 20^ste E: Huygens <-> Newton: Huygens zegt licht = golf, eind 19^de E weer afstand van deze stelling
-> verschillende opvattingen binnen wetenschap vb ouderen tgo jongeren.
4. Nieuwe fase van normale wetenschap: 1 v/d 2 paradigma’s haalt het en er komt een nieuwe consensus. Eensgezindheid over dominante paradigma binnen discipline. Wetenschap wordt opnieuw ‘normaal’.

Kuhn: overgang van ene paradigma naar andere is niet het gevolg van een rationele discussie over kwaliteiten van ene of andere paradigma, maar keuze is grotendeels irrationeel. Men neemt het aan of men neemt het niet aan. Een oud paradigma kan pas echt definitief overwonnen worden als de generatie van wetenschappers die met dit paradigma gewerkt hebben, v/h toneel verdwijnt.

Kritiek op Kuhn:

1) Geen eenduidige definitie van de term paradigma, daarom verschillende definities van het woord paradigma in de literatuur.

2) Stelling dat de keuze tussen paradigma’s niet rationeel beargumenteerd kan worden is zeer betwistbaar. Sommige paradigma’s hebben meer verklarende waarde dan anderen.