Onszelf kennen door vergelijking met anderen

Kijken naar jezelf door de ogen van anderen: een manier om onze eigen attitudes en vaardigheden af te meten aan die van anderen.

Sociale vergelijkingstheorie (Festinger)

= idee dat we over onze eigen vaardigheden en attitudes leren door onszelf te vergelijken met andere mensen

Als je niet weet hoe goed je iets kan, je opinies zijn  je kan je niet verruimen  je hebt geen optimaal gedrag

Hoe bewuster mensen nadenken over een bepaald probleem  hoe meer ze zelf gaan nadenken, op een meer automatische manier, of ze wel juist nadenken?

De theorie beantwoordt twee vragen:

1) Wanneer doe je aan sociale vergelijking?

2) Met wie vergelijk je?

Antwoorden:

1) Mensen doen aan sociale vergelijking als er geen objectieve norm is waaraan ze zichzelf kunnen afmeten en wanneer ze op een bepaald gebied enige onzekerheid over zichzelf ervaren.

2) Eerste impuls: vergelijken met willekeurig wie er in de buurt is, deze vergelijking geschiedt snel en automatisch.

• Na deze snelle beoordeling van onze prestatie tov anderen beslissen we hoe gepast die vergelijking is + beseffen we dat niet alle vergelijkingen informatief zijn

Die evaluatie kan op verschillende manieren gebeuren:

- Liefst door vergelijking met een objectieve standaard

- Als dat niet mogelijk is door vergelijking met anderen

Bij de sociale vergelijkingstheorie ga je de waarde van je opinie of de waarde van je vaardigheid meten. De waarde van je opinie kan subjectief gemeten worden aan de hand van een vergelijking met een objectieve standaard en met de opinies van anderen die beter zijn dan jezelf (= opwaartse sociale vergelijking). Je kan je vaardigheid of opinie ook gaan vergelijken met anderen die slechter scoren(=neerwaartse sociale vergelijking) maar het beste is nog altijd te vergelijken met andere die met jezelf overeenkomen, dat is het meest informatief.

Dit vereist voorafgaande globale classificatie: je moet een poging doen om het verschil met anderen te reduceren. De manier waarop je dit doet is afhankelijk van je eigen positie. Je kan dit ofwel extreem ofwel modaal doen:

Extreem: eigen positie veranderen, de groep herdefiniëren, een nieuwe groep zoeken

Modaal: de positie van anderen veranderen, soms wordt er nieuwe sociale realiteit opgezocht/gecreëerd