De klassieke economie

Klassieke economisten zien mensen als wezens die er voortdurend op uit zijn maximale materiële voordelen te halen uit de transacties die ze met anderen aangaan op de markt. Als iedereen zijn individueel voordeel zoekt, dan worden we er allemaal beter van. Mensen hebben volgens hen ook een vrije toegang tot alle noodzakelijke informatie, zodat ze in staat zijn alle beschikbare alternatieven tegen elkaar af te wegen. Zo kunnen ze rationeel kiezen voor het alternatief dat de meeste baten oplevert. De individuele voorkeuren zijn gegeven. Je lust choco of niet. Eerst voorkeuren, daarna gedrag! Bvb in culturen eet men spinnen. Je kan zeggen dat dit aangeleerd is, maar niet volgens deze theorie! Spinnen lusten is een individuele voorkeur. Concurrentie s goed, iedereen wordt er beter van. Ze maken altijd een rationele keuze : wikken en wegen van positieve en negatieve puntjes.
→ Voorstelling van de mens als rationele, individuele homo economicus komt nog maar zelden voor.
→ Ruiltheoretici weten dit, maar menen dat de basisnoties van de klassieke economisten aangepast kunnen worden en zo voor de sociologische theorie van belang blijven:

1. Het is waar dat mensen niet constant bezig zijn met de maximalisering van hun ‘winsten’. Maar ze hebben wel de neiging om uit de omgang met anderen een zeker voordeel te halen.
2. Het is waar dat mensen niet volledig rationeel zijn, maar dat neemt niet weg dat ze toch vaak afwegen welke de kosten en de baten zijn van de sociale interacties waarin ze verwikkeld zijn.
3. Mensen beschikken niet over perfecte informatie over de beschikbare alternatieven, maar zijn gewoonlijk wel op de hoogte van ten minste enkele alternatieven en van een aantal kosten en baten die eraan verbonden zijn.
4. Dat de mensen onder druk staan van externe omstandigheden en soms handelwijzen moeten volgen die hun zijn opgelegd, neemt niet weg dat ze binnen de grenzen die hun gelaten worden met elkaar in concurrentie zullen treden.

5. Er kan geen twijfel over bestaan dat de individuele behoeften en drijfveren gevormd worden onder de invloed van andere mensen. Maar de voorkeuren van mensen hebben toch altijd een individuele grondslag, anders zouden mensen in identieke omstandigheden ook identieke voorkeuren hebben, wat niet het geval is.

Invloed van de economie op methodologisch ideaal van de ruiltheorie: Trapsgewijze opbouw van eenvoudige naar complexe onderdelen van een theorie gebeurt heel doelbewust.