Item gefilterd op datum: mei 2014

Transactiekosten zijn alle kosten die gemaakt worden om de ruil tot stand te brengen. Transactiekosten zijn terug te voeren op het gebrek aan informatie en vertrouwen. In de relatie tussen koper en verkoper is er sprake van asymmetrische informatie: de ene partij weet dan meer dan de andere partij. De koper kan zich wapenen tegen asymmetrische informatie, maar moet dan wel extra transactiekosten maken. Teveel asymmetrische informatie kan ertoe leiden dat een markt niet goed meer functioneert. Denk in dit geval bijvoorbeeld aan de markt voor tweedehands brommers. Als een markt niet goed meer functioneert, is er sprake van marktfalen. Van averechtse selectie is sprake als een koper die uit was op een goede brommer, met een slechte brommer naar huis gaat. Het geven van garantie en het opbouwen van een goede reputatie kan averechtse selectie en daarmee marktfalen voorkomen.

Consumeren is het kopen van producten voor de bevrediging van je behoeften. Bij sparen wordt de consumptie uitgesteld naar de toekomst. Hierbij is sprake van intertemporele ruil of ruilen over de tijd. Ook bij consumeren met vreemd vermogen is er sprake van ruilen over de tijd. Door te lenen wordt het moment van de koop vervroegd, het koopmoment wordt in de tijd naar voren gehaald. Hierbij ontstaat er een schuld.

De opofferingskosten van consumeren met geleend geld zijn gelijk aan de rente die over de lening moet worden betaald.

Sommige mensen hebben een laag inkomen en anderen een hoog inkomen. Een inkomensverdeling laat zien welk deel (percentage) van het totale inkomen een bepaald groep (percentage) van de mensen heeft. In een grafiek getekend, levert dit een lorenz-curve op. Een lorenz-curve geeft de mate van ongelijkheid van de inkomensverdeling over personen weer. Hoe dikker de buik van de lorenzcurve hoe ongelijker (schever) de inkomensverdeling. In de grafiek van de lorenzcurve zetten we op de horizontale as het cumulatief percentage personen en op de verticale as het cumulatief percentage van inkomen. De inkomsten lopen van laag naar hoog. Wanneer de relatieve of procentuele inkomensverschillen als gevolg van een herverdeling kleiner worden, is er sprake van nivellering. Als de relatieve of procentuele inkomensverschillen groter worden, is er sprake van denivellering. Denivelleren betekent dat de verhouding tussen hoge en lage inkomens kleiner wordt.

De dominante strategie is steal. De vrouw volgt die strategie, de man echter niet. Zouden zij beiden zonder vooraf te overleggen een rationele keuze maken, dan zouden ze beiden kiezen voor steal. Het resultaat zou dan voor beiden nul zijn. Zoals ook in dit filmpje is te zien, zou het maken van een afspraak kunnen leiden tot een beter resultaat, maar als je elkaar niet vertrouwt blijft de prikkel heel sterk om voor eigen belang te kiezen en dus niet-coöperatief (er is geen samenwerking) te zijn.

Bij de speltheorie wordt voorondersteld dat:

• Beslissingen van de ene partij invloed hebben op de beslissingen van de andere partij;
• Spelers rationeel handelen, ze streven naar een zo hoog mogelijke uitbetaling;
• Ze kunnen wanneer ze de keuze van elkaar weten, de keuze op die informatie afstemmen;
• De uitbetalingsmatrix geeft de te verwachten opbrengsten weer bij een bepaalde strategie;
• Er sprake is van evenwicht indien de uitkomst van het spel voorspeld kan worden. Twee dominante strategieën betekent een evenwicht in dominante strategieën. De strategie die in alle gevallen het minst oplevert is de gedomineerde strategie.

Free-riders / meelifters zijn mensen die profiteren (maken misbruik) van de inzet van anderen terwijl ze er zelf niets voor terugdoen/geven.

Door het maken van bindende afspraken, afspraken waarbij het niet nakomen ervan bijvoorbeeld bestraft wordt, kan coöperatief gedrag afgedwongen worden. Bv. wanneer iemand een hoge naam heeft in het criminele circuit, en als hij dan iemand afzet met een dilemma kan hij vermoord worden buiten de gevangenis.

Indien het spel meerdere keren wordt herhaald, zal dat invloed hebben op de strategie (keuze) van de spelers. Een speler kan dan kiezen voor een coöperatieve strategie en afhankelijk van de keuze van de ander (wel of niet samenwerken) hierop reageren. Als de ander ook kiest voor samenwerken zal de eerste speler dit in een volgende ronde herhalen. Kiest de tegenspeler voor een nietcoöperatieve houding, dan zal de andere speler dit beantwoorden met een niet-coöperatieve strategie. De coöperatieve houding waarin een dus precies hetzelfde doet als de anders, staat bekend als tit-for-tat.

Koopkracht is geld uitgedrukt in goederen (reële waarde van het geld).

Een budgetlijn geeft de verschillende combinaties van twee bestedingsmogelijkheden bij een bepaald budget. In onderstaande grafiek wordt dit toegepast op inkomen en vrije tijd. Om drie uur minder per dag te werken moet je € 60 opofferen. De opofferingskosten van 1 uur meer vrije tijd zijn dus € 20. Er ontstaat hierbij een keuzeprobleem. Meer vrije tijd betekent minder werken en minder werken betekent minder inkomen. Niet alleen inkomen draagt bij aan de welvaart, ook vrije tijd draagt daaraan bij.