Wat is filosofie?

Philein = smachten naar, beminnen

Phileo = bemin

Philos = vriend

Sofia = wijsheid

Filosofie als uitzonderlijk vak, onderscheid

in die tijd: - alle vormen van denken door filo-sofen

- antwoord op vragen, tot dan toe dr mythologie/godsdienst of opzij

-> dr priesters, -essen, dichters

pas zinvol en mogelijk: zeker niveau van materiële beschaving

=> Griekse handelssteden: kleine minderheidsgroep van bevoorrechte burgers

vs mythe: als correct aanvaarde, maar niet-gefundeerde voorstelling van zaken

=> nieuwsgierigheid + groeiende ervaring (reizen, contacten andere culturen)

=> drijfveer wetenschappelijk & filosofische denken

vs godsdienst: zelfde vragen, andere methode

=> beperking tot kritisch-rationele benadering

=> geen plaats voor bovenmenselijke openbaring

=> verwerpt niet noodzakelijk de geopenbaarde waarheden (cfr. god)

geen natuurlijk vijanden, vijandigheid is periodegebonden
=> veroordeling tot atheïsme

=> filosofie dienstmeid van theologie; verscherping

=> filosofisch dogmatisme vs godsdienstig fundamentalisme

vs ideologie: samenhangend, vaak verstard mensbeeld, door autoritaire, absoluut gezag

=> doel: traditionele zuilen in stand houden

=> uitweg? -> filosofie in actief-pluralistische context

Verschillende benaderingswijzen

Bv.: ahv beeld waarin we zijn opgegroeid (christelijk, niet-kerkelijk, joods, islam, …)

=> drie fasen om tot de filosofie komen

1. 1. geleefde/geëxisteerde mensbeeld:
   => ouders en omgeving
   => vrij onbewust
2. gesproken mensbeeld:
   => bij overgang kindertijd -> jongvolwassen
   => ‘kiezen’ voor geleefde mensbeeld, nog niet zo bewust als voorgesteld
   => wél eerste keer dat openlijk gekozen wordt
   => veel mensen niet verder dan deze fase
3. besproken mensbeeld:
   => kritisch verwerpen of opnieuw kiezen
   => vereist een dieper inzicht en moed
   => gaat vaak zware offers (vroegere groepssteun, geborgenheid)

Daarom; ontwikkeling van filosofische denken volgen ahv reeks vooraanstaande filsofen
Wij beperken ons tot westen, niet omdat superieur (oorlogen, kolonialisme), maar daarin opgegroeid

Indeling - Beschrijvend: het zijn en de mens

- Normatief: inzicht, uitzicht, zinzicht

Kenmerken - gevaarlijk: je overschrijdt het bestaande, botsing met machthebbers of orde

- nutteloos op praktisch niveau; hindert onlogisch of onethisch te handelen

- noodzakelijk: zonder menselijke vrijheid onmogelijk, evolutie,in vraag stellen