Vervlechtingspatroon, geweldmonopolie, zelfdwang en persoonlijkheid
Figuratiesociologische benadering. Kern van civilisatietheorie = verband tussen sociale structuur en persoonlijkheidsstructuur ~> verband tussen sociogenese en psychogenese.
- verband tussen de aard van het vervlechtingsnetwerk van de samenleving en de mate van geweldmonopolie
- verband tussen de mate van geweldmonopolie en de dominante vorm die geweld in een samenleving aanneemt
- verband tussen de vorm van geweld en de persoonlijkheidsstructuur van de leden
De geweldmonopolisering heeft plaatsgevonden als een gevolg van de toenemende arbeidsverdeling (en dus verlenging en toenemende complexiteit van de interdepentieketens).
In de ME kwam geweldpleging frequent voor, opvliegend en onbeheerst gedrag werd in zekere zin beloond de enige dwang waaraan het individu blootstond was de externe dwang uitgaande van eventuele geweldpleging van anderen.
Deze toestand veranderde naarmate meer en meer geweldmiddelen in handen kwamen van de centrale machten (kleine groepjes die voordien zowat vrij spel hadden, werden gedwongen zich te ontwapenen). Gepacificeerde gebieden ontstonden als noodzaak.
Mensen waren veel meer van elkaar afhankelijk, meer behoefte aan vrede en veiligheid.
Gevolgen persoonlijkheidsstructuur individu: de enkeling die leeft in een gepacificeerd gebied, de vrede kan enkele gehandhaaft blijven indien ieder individu zichzelf beheerst (Selbstzwang). Mensen zijn in het voordeel zichzelf te beheersen.
Hoe dichter het interdependentievlechtwerk; des te groter zijn de sociale ruimtes waarover dit netwerk zich uitstrekt; des te meer wordt het sociale bestaan bedreigd door degene die toegeeft aan spontane opwellingen en hartstochten.
De mens wordt van jongs af aan gedwongen zich te realiseren welke verdergaande effecten zijn handelingen of die van anderen hebben. Daarom valt de gedragsverandering noodzakelijkerwijze samen met de monopolisering van fysiek geweld, verlenging van handelingsketens en vergroten interdependentie = civilisatie.
