Het kanaal

Z_{ender encoderen} Kanaal _decoderen O_ntvanger

= bindmiddel, contactmiddel tussen zender en ontvanger
[communicatie is contact en contact komt tot stand via de zintuigen:
het auditieve, het visuele, de reuk, de smaak en de tastzin]
Hoe meer zintuigen bij een kanaal gebruikt worden, des te meer een kanaal ‘direct’
wordt genoemd…

DEFINITIE DIRK DEGROOF
Communicatie is het via het kanaal overbrengen of uitwisselen van een boodschap tussen twee of meer personen onder de vorm van tekens en door middel van signalen. Het (communicatie)kanaal is de materie, waardoor een zender en een ontvanger met elkaar in contact staan

àonderscheid multipolair, distributief & interactief

Boodschappen, die door meerdere kanalen tegelijk worden overgedragen, zijn uiteraard beter bestand tegen kanaalruis = is alles wat toegevoegd wordt aan de boodschap, die door het kanaal wordt gestuurd maar wat niet bedoeld is voor de zender.

Verschillen tussen kanalen:

• Kanaaldichtheid belangrijk:
  - directe aanwezigheid: minder vrij om boodschappen van de ander te negeren
  - boek kan je wegleggen; tv & radio kan je uitzetten
• Kanaaldichtheid in relatie met het overbrengen van goed en slecht nieuws
• Mate van openbaarheid van een kanaal

Naast technische middelen ook non-verbale medium! (ontzettend belangrijk!!)
Zonder woorden kunnen we ons ook uitdrukken

(hoe we ons voelen, wat we van onze gesprekspartners vinden en verwachten, hoe we gezien willen worden en hoe onze woorden opgevat moeten worden… )

- non-verbaal / non-vocaal
Groot deel van de communicatie gebeurt non verbaal (70%)

• de gespreksregulatoren
  = gebaren die comm.stroom regelen. Vb. ogen, armen,…
• het lichaamscontact
  = gebaren die tactiel van aard zijn. Vb. zoenen, schouderklopje,…
• de emblemen
  = onderscheidingsteken eigen aan bep. soort taal. Vb. doventaal
• de persoonlijke ruimte
  = lichamelijk tot elkaar verbonden, cirkel rond een persoon
• de gevoelsuitingen
  = gelaatsuitdrukkingen,om je gevoelens te uiten
• de illustratoren

= aanwijzingsgebaren (visualiseren het verbale), ondersteunen verhaal

• de fysionomie en uiterlijke verschijning

veranderen niet tijdens comm.proces, vb kleren

- non-verbaal / vocaal
komt voor in combinatie met het verbalen medium
(stemkwaliteit en spreekwijze)

- vocaal / verbaal
stem als drager van de in tekens gecodeerde boodschap (auditief)
= het gesproken woord

- non-vocaal / verbaal
= geschreven en gedrukte woord (kanaal is visueel)

De primaire media: non-verbale medium en vocale verbale medium, onontbeerlijk voor de mens om te communiceren.
De secundaire media: het non-vocale medium en massamedia zijn als het ware verlengstukken van de mens:

Zij maken het mogelijk de tijdelijke en ruimtelijke begrenzingen van de primaire media te overbruggen. Zij worden vaak gebruikt om bij het communiceren:

- de zichtbaarheid te bevorderen: bv. Illustraties, bord,…

- de verstaanbaarheid te garanderen: bv. Microfoon

- de verspreiding te garanderen: bv. Alle massamedia

Radio, film & tv: als medium meer geschikt voor het overdragen van non-
verbale informatie
Film & tv: zijn directer dan het gedrukte woord en de radio, omdat ze de kijkers
via één zintuig bereiken

àRoepen meer emotie op bij de toeschouwers

MAAR: gedrukte tekst:
- staat tot onze beschikking waar en wanneer we maar willen
- we zijn vrij om in ons eigen tempo te lezen en kunnen zonodig gedeelten
herlezen

Een kanaal kan door zijn aard geschikter zijn voor bepaalde soorten informatie, maar daarnaast is het ook mogelijk dat mensen aan bepaalde kanalen meer geloofwaardigheid toeschrijven (vb. nieuwsdienst geloofwaardig)

→ Als een bericht 1st gehoord wordt via nieuwsdienst: niet meer nachecken
→ Als een bericht 1st gehoord wordt in massamedia: nachecken

Gedrukte tekst komt ook geloofwaardiger over dan geschreven tekst!

- Bij rampen als overstromingen: media geloofwaardiger, wanneer mensen willen weten wat ze moeten doen,

- Bij maatschappelijke controversen: niet media, wanneer mensen willen weten wat ze moeten denken

Tv & Radio als betrouwbaarst aanzien, als het gaat om informatie en nieuws (Tv schept illusie dat men er bij geweest is).
- op tv: lichaamstaal goed zichtbaar
- op radio lichaamstaal gedeeltelijk waarneembaar [intensiteit van de stem])
→ die waarneembaarheid van lichaamstaal is bepalend voor geloofwaardigheid

Taal aanpassen aan het kanaal:
Een lezer kan een moeilijk woord in een artikel opzoeken, een kijker of luisteraar niet!

Het aantal mensen dat via een kanaal bereikt kan worden, verschilt per kanaal…