- Toenemende mondigheid

• Mensen kunnen zich meer uitdrukken doordat er meer mogelijkheden zijn (o.a. door sociale media)
• Consumenten zijn zich veel bewuster over alles (vb.: als een product niet voldoet aan de verwachtingen, gaan ze stappen ondernemen  ze willen waar voor hun geld)

- Communicatie is geen luxe, maar een business

• Het is ook een middel geworden om te onderscheiden van de concurrentie

- Communiceren gaat steeds sneller

• Door smartphones zijn mensen overal beschikbaar

- Ethische vraagstukken

• Hoe moeten ze de werknemers behandelen?
• MVO is hier zeer belangrijk

- Maatschappelijke veranderingen

• Vervoer en mobiliteit, medische wereld  niets staat stil, alles is steeds in vooruitgang en dat gaat zeer snel

- Kennis is macht

• Hoe meer je weet over dingen die van belang zijn, hoe meer macht je hebt
• Connecties zijn zeer belangrijk

ð Informatiemaatschappij

Communicatie is hierin zeer belangrijk. Uniformiteit in de communicatie is ook zeer belangrijk, aangezien al de publieksgroepen van een bepaald bedrijf ook allemaal met elkaar communiceren.

Hoe blijven we geïnformeerd?

• Traditionele media: kranten, magazines, publicaties, weekbladen, openbare radio en tv…
• Gespecialiseerde media: vakbladen en technische magazines, private radio en tv,…
• Nieuwe media: persagentschappen, internet, multimedia,…

- Brengen berichten over bedrijven, verenigingen, instellingen, organisaties, producteigenschappen,…

- Geven commentaar op diensten

- Analyseren financiële prestaties

- Brengen interviews

ð Beïnvloeden dus de perceptie over de organisatie

ð Opportuniteit of bedreiging?  beide: je moet van de journalisten een middel maken om je bedrijf in the picture te zetten.

Werkwijze van journalisten

• Steunen zich op
  • Formele kanalen: persberichten, persconferentie,…  hier heb jij controle over als bedrijf
  • Informele kanalen (= belangrijker): concurrenten, personeel, klanten,…  geen controle over
• Stellen in vraag
  • Alles wat ze vernemen
  • Ondernemingsresultaten, de kwaliteit van producten,…
• Zij onderzoeken
  • Milieu-aangelegenheden
  • Sociale relaties

- Managementfunctie  strategie – tactiek. Je moet ondersteuning hebben van het bestuur.

- Beleidsvorm waarin de communicatie van een organisatie met al haar publieksgroepen ten dienste staat van de organisatiedoelstellingen

- publieke opinie en imago staan centraal

- op LT

Pers: alle instanties die zich bezighouden met het verzamelen en verspreiden
van nieuws

Redacties: zowel actief als passief met nieuwsgaring bezig
passief = dat een redactie ontvanger is van nieuws dat haar wordt
toegezonden en dat niet afkomstig is van een persbureau
waarop ze geabonneerd is

Afzenders

= mensen of instanties die iets bekend willen maken, zonder de vorm van de advertentie te kiezen, iedereen kan dat.

• commerciële instellingen (willen zakelijk belang dienen)
  → komt geloofwaardig over, want journalist vond het de moeite om op te nemen
• niet-commerciële instellingen (iets melden dat van algemeen belang is)
  Vaak wordt hier ook eigen belang van de instelling gediend.

Persberichten

Geschreven door: - professionele tekstschrijvers
- niet-professionele tekstschrijvers

Vorm van persmededelingen: Lezen

- grote bedrijven of instellingen → fraai ogende mededelingen op duurder papier
(+ kleurenillustratie)
- boodschappen met grote actualiteitswaarde → ‘snel drukwerk’

Enkele vormelijke conventies: Lezen

• naam + adres van afzender, datum, naam, telefoonnummer en doorkiesnummer van de voorlichter
• aanduiding van de aard van de inzending
• embargo indien nodig
• persmededeling moet ook behoorlijk ogen

Enkele inhoudelijke conventies: Lezen

• moet duidelijk nieuws bevatten of nieuws beloven

Wie stuurt een persbericht? Iedereen

- commerciële instellingen
Aandacht richten op eigen bedrijf, produkt, goede naam, commercieel resultaat.
Men wil altijd iets aanprijzen. (Reclameachtige of PR-achtige toon)

Bevooroordeeld door redacties.. Aanzien als objectief!
Taak van de voorlichter hier om zo de info zo zakelijk en exact mogelijk te maken.
Het is belangrijk dat hij hier op lange termijn een goede relatie opbouwt!

- niet-commerciële instellingen (openbaar bestuur, wetenschap,…)
Afzenders hier willen hun mededeling in de eerste plaats zien als voorlichting.
Het is van belang en vereist om de burgers te informeren over alles wat ze moeten
weten om tot een eigen oordeel te komen en om gebruik te kunnen maken van de
rechten en mogelijkheden.

Voorlichter = vertaler
(Hij moet wetten, regelingen, besluiten of rapporten zo herschrijven dat ze voor
iedereen duidelijk zijn)

= actief, doet iets met de boodschap, decodeert

Laatste fase in het communicatieproces:
De integratie van de boodschap in het totaal kennis- en ervaringspakket van de ontvanger, of het niet-integreren van de boodschap

Interpretatie en integratie = intrapersoonlijk proces → individueel gebeuren

PUBLIEK aanwezig (“present”)
verspreid (“spread”)

Feedback (van ontvanger naar zender)
= alles wat de zender iets vertelt over het resultaat van zijn boodschap
of… de informatie die de zender krijgt door de manier waarop de ontvanger op zijn boodschap reageert

Terugkoppeling = wat de zender hiermee doet

Interpersoonlijke comm. ↔ woordvoerder ten opzichte van groot aantal ontvanger:

Men communiceert weliswaar face tot face met de ondervrager maar doet dat ‘in bijzijn’ van een groot aantal ontvangers. Die zijn voor de woordvoerder (grotendeels meestal) onzichtbaar en dat maakt het zeer moeilijk om in te springen op de reacties van de ontvangers, hetgeen in een gewoon gesprek wel kan…

Vaak kan wat in de media verkondigd wordt leiden tot communicatie tussen de ontvanger onderling! (Info stroomt door van ene ontvanger naar de andere)
+ hoe meer mensen betrokken zijn bij het doorgeven van informatie, hoe groter de
kans dat die informatie wordt verminkt

Positieve feedback: informatie die leidt tot een vergroting van de afwijking
Negatieve feedback: informatie die leidt tot een vermindering van de afwijking
→ in een goed functionerend communicatiesysteem vindt men zowel positieve als
negatieve feedback!

Normale communicatieproces: sturen we wat we zeggen (terugkoppeling) op grond van reacties van de ander (feedback).

Soorten feedback

1. Uitgestelde feedback
   De feedback die de zender van een massacommunicatieboodschap ontvangt, is meestal uitgesteld (kost tijd).

2. Geïnstitutionaliseerde feedback
   Bij massacommunicatie wordt er vaak opdracht gegeven –aan derden- om het effect van bepaalde programma’s op de ontvanger na te gaan.

Hiervoor zijn verschillende technieken ontwikkeld: enquetes, logboek,
àkijk- en luisterdichtheidonderzoek (audiometer):
Men meet op welk kanaal men is aangesloten. Het tv-gebruik (aan of af en welk
kanaal) wordt gemeten door de audiometer, maar hoeveel ontvangers kijken
valt op die manier niet te meten

Blijft omwille van hoge kosten relatief lang aangesloten op eenzelfde toestel

3. Representatieve feedback
   ontvanger = massa → onmogelijk van elke ontvanger feedback te krijgen!
   DUS: steekproeven (moeten wel representatief zijn)
4. Kwantitatieve feedback
   ≠ kwalitatieve feedback
   Het is niet omdat een programma vb een hoge kijkdichtheid had, dat herprogrammering kan overwogen worden. Redenen van die hoge kijkdichtheid kan zijn dat er zwakke concurrentie was van andere zenders of dat het programma ideaal werd uitgezonden in prime-time
5. Cumulatieve feedback
   Bijvoorbeeld in de filmwereld wanneer een tweede, een derde vervolgen zich opdringen, dan wordt die feedback cumulatieve feedback geheten. Vb. “Star Trek VI” en “Jaws III”

àGeleende feedback
wanneer we van anderen, die ervaring terzake hebben, vernemen wat we moeten doen om een communicatieproces te doen slagen. Vb. onderwerpen die in geschreven pers succes kenden, behandelen voor radio en/of tv

à Anticiperende feedback
Vooraf info winnen door marktonderzoek en opiniepeilingen vb pilot aflevering

à Feedforward
wanneer de zender zich vooraf ‘instelt’ op vb. een gesprek door zich in te
beelden hoe het zal verlopen en door zich te laten informeren over de persoon-
lijkheid van de gesprekspartner.
Vb. voor het overbrengen van de boodschap in een woordvoerdersituatie
(goede voorbereiding nodig + moet afgestemd zijn op ontvanger)
→ op voorhand publiek analyseren

Zendergericht ↔ Publieksgericht

Televisie-interview met publiek in de studio:
de positieve of negatieve reacties van het aanwezige publiek KUNNEN immers een bepaald positief of negatief effect hebben op een eventuele meningswijziging van de ontvanger thuis!