Hersenbeschadiging en herstelmechanismen:

Neuronen van zoogdieren kunnen nooit vernieuwd worden (behalve een paar uitzonderingen). Geweld kan schade veroorzaken b.v. doordat het weefsel tegen de schedel wordt gedrukt.

Andere vormen van beschadigingen zijn b.v. tumoren, infecties, drugs, vergif, straling en degeneratieve ziektes zoals Alzheimer en Parkinson.

Oudere mensen krijgen soms een beroerte of cerebrovasculair accident. Het meest voorkomende type is ischemia, veroorzaakt door een bloedstolsel of andere belemmering van een slagader. Een minder voorkomend type is hermorrhage, veroorzaakt door een gesprongen slagader. Verschijnselen bij beroertes variëren van nauwelijks opgemerkte tot totale uitval.

Vroeger dacht men niets meer te kunnen doen wanneer een patiënt een beroerte had gehad. Tegenwoordig weet men dat men de schade kan beperken zo snel mogelijk in te grijpen.

Beroertes doden neuronen op 2 manieren;

1. Cellen in de nabijheid van de ischema of hermorrhage sterven snel, maar zijn soms bij snel ingrijpen te redden.

2. Cellen in de penumbra (lat. = gedeeltelijke schaduw) de omgeving van het letsel worden bedreigd en kunnen binnen enkele dagen afsterven. Met snel ingrijpen zijn cellen te redden.

Bij ischemia verliezen cellen in de penumbra veel, maar niet alle oxygenen en glucosevoorraad. Bij hermorrhage worden de penumbracellen overstroomd met overtollig oxygeen, calcium en andere bloedproducten, die normaal heel langzaam worden aangevoerd. Bij beide vormen krijgen de cellen te maken met afvalproducten van de dode cellen uit de omgeving van het letsel. Potassium ionen beginnen zich op te stapelen buiten de neuronen in de penumbra, omdat de sodium-potassium pomp minder energie heeft dan Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Studiemateriaal 25 normaal. Edema, (opeenstapeling van vocht) doet zich voor in het gebied omdat de bloedcirculatie is onderbroken. De combinatie van potasium ophoping en edema veroorzaken glia-cellen om veel van het glutamate en andere neurotransmitters die ze hebben opgeslagen op te ruimen. De overtollige glutamate overstimuleert de neuronen, zodat het nog moeilijker wordt voor hun sodium-potassiumpompen om op gang te blijven. Sodium, calcium en zink-ionen stapelen zich steeds meer op in de neuronen, zodat het membraan zwelt (soms zelfs barst) en normale chemische processen binnen de cel hindert.

Wanneer neuronen sterven neemt het aantal glia cellen toe om afvalproducten en dode neuronen op te ruimen. Het komt er dus op neer dat ischemia en hemorrhage neuronen doodt door hen te overstimuleren.

Om de vernietiging van cellen tegen te gaan moeten er zo snel mogelijk medicijnen gegeven worden om de verstopping op te heffen en de bloedsomloop te herstellen na ischemis (niet bij hermorrhage)

Verder kunnen er medicijnen gegeven worden die de activiteit van de glutamate synapses blokkeren. Dit kunnen medicijnen zijn die GABAsynapses inhiberen of verhinderen dar zink en calcium in de neuronen komt. Nerve-growth-factor en andere neurotrophinen berperken ook het verlies van neuronen door nog onbekende mechanismen.

In onderzoek met dieren blijkt dat koelen, tot 29 ° binnen 30 minuten na de ischemia en gedurende 24 uur, de meest effectieve methode is, omdat het brein dan minder actief is, minder energie nodig heeft en er minder kans is op schade door overstimulering.