 Ongelijkheid
Zowel tussen regio’s, tussen landen, binnen landen als tussen mensen (sociale verhoudingen in een land).
 Onzekerheid
Verschillende dimensies van onzekerheid:
o financiële instabiliteit en economische onzekerheid
o job- en inkomensonzekerheid
o gezondheidsrisico’s: mondiale mobiliteit, ziektes worden wereldwijd overgedragen (vlees, AIDS, SARS, etc.)
o culturele verschraling: culturele identiteit onder druk (Disneyficatie, McDonaldisering)
o onveiligheid: illegale handel, georganiseerde misdaad
o milieuproblemen: biodiversiteit, ontbossing
o politieke en sociale spanningen
 Polarisatie
De manier waarop informatie- en communicatietechnologie verspreid is, kent een zeer ongelijke verdeling. Er zijn geografische verschillen, en ook het inkomen is van belang. Je krijgt een duale verdeling van de samenleving: hierdoor ontstaan digibeten: die niet kunnen omgaan met deze technologie (dit hangt samen met onderwijs en scholing: ook van belang!). Mannen en jongens lijken te domineren, waardoor er dus ook een genderaspect aanwezig is in globalisering. Engels als lingua franca. Polarisering betekent marginalisering: er ontstaan polen van wie zich er naar kan schikken (= clever people, in de zin van handig), en zo vallen er mensen uit de boot.

Begrippen
Het vertrekpunt is het begrip globalisering: in welke mate hangt dit samen met groei en ontwikkeling en werkt ze armoede, ongelijkheid en polarisatie in de hand?
Globalisering

Omschrijving
Wat is globalisering? Een mogelijke definitie (= interpretatie): “Globalisering is een proces waarbij personen, kapitaal, goederen, diensten, ideeën in toenemende mate op wereldwijde schaal worden uitgewisseld”. Er zijn verschillende dimensies: sociaal-economisch, politiek en cultureel. Op welke manier wordt globalisering gemeten? Er worden 4 parameters naar voren geschoven om uitspraken over het proces globalisering te doen:
- Uitbreiding van de interacties/verbreding
- Intensifiëring
- Versnelling
- Impact
Deze verwijzen naar een viertal punten in het VN-rapport:
- Nieuwe markten
- Nieuwe media
- Nieuwe actoren
- Nieuwe regels
Bv.: Globaliseringsindex, 2005: impressies van hoe de globaliseringsindex is doorgedrongen in de wereld. Is er een verband tussen globalisering en ontwikkeling? Zo ja, positief of negatief?
Visies

Er worden een drietal visies onderscheiden:
 Hyperglobalisten
Globalisering na WOII en eind 20ste eeuw. Zij zien globalisering aan als een beslissende breuk waardoor je met een heel andere soort samenleving wordt geconfronteerd: “post-moderne samenleving”, maar: het volgt een ander tijdperk niet zomaar op. Ze hechten veel belang aan communicatie- en informatietechnologie (internet). Ze zijn blij dat ze afgeraken van de “oude, achterhaalde banden van de natiestaat”, en dat ze hun identiteit zelf kunnen ontwikkelen: emancipatorisch. De negatieve visie echter ziet de westerse welvaartsstaat
onder druk, een terminale crisis van de kapitalistische wereldorde. Nieuw tijdperk na globalisering.
 Sceptici
Zij doen het hele globaliseringsverhaal af als een mythe en vinden dat er een duidelijke neoliberale ideologie achter zit, namelijk: de wereld opengooien voor westerse producten (en dus een westerse imperialistische ideologie), volgens hen georganiseerd vanuit westerse neoliberalistische hoek. De handelsafspraken worden volgens hen gedomineerd onder meer door Europa, die meer onderhandelingen heeft dan bv. Afrika op de vergaderingen. Ze halen het argument aan dat we pas in de jaren 1970 weer het niveau halen van het einde van de 19de eeuw, en globalisering is dus niet nieuw, globalisering verloopt in golfbewegingen. Ze vinden het vooral relevant voor OESO-landen om een grip te krijgen op de economische wereld. Ze zien het ontstaan van verschillende economische en politieke blokken. De natiestaat wordt gezien als een bijzonder succesvol concept als westers exportproduct, ook eind 20ste eeuw.
 Transformalisten
In hun mening hebben de sceptici een punt. Ze plaatsen globalisering tegen een bredere achtergrond, maar hernemen het niet louter. Globalisering is niet nieuw, maar de golf van de 20ste eeuw heeft een eigen dynamiek, het is een nieuwe vorm van globalisering. Sommige groepen bevinden zich aan de marge, zijn gemarginaliseerd. Er zijn diverse ruimten die naast elkaar functioneren, er ontstaan diverse mondiale bewegingen: handel, migratie, etc., waardoor interacties ontstaan, niet altijd even snel echter. Natiestaten beheersen het globaliseringsproces in beperkte mate, en hebben dus een zeker impact: ze kunnen globalisering versterken. De natiestaten verdwijnen niet per se, maar er is wel een reorganisatie van de macht. Globalisering is relokalisering, verplaatsing van de macht.

SWOT-analyse
 Sterktes (Strengths)
Je krijgt te maken met een indrukwekkende economische groei en ontwikkeling (globaal), een sterke vooruitgang van welvaart en technologie. Interdependentie van regio’s, groepen, etc.
 Zwaktes (Weaknesses)
Het blijft vooral een marktgericht proces: vooral economische belangen, de concentratie van macht en welvaart ligt bij een beperkt aantal spelers, een ongelijke en onbillijke verdeling.
 Kansen (Opportunities)
Economische ontwikkeling kan je zien als een instrument om armoede en ongelijkheid net te bestrijden, maar het moet daarvoor goed aangewend worden. Het verder ontwikkelen van transnationale regels en instellingen die de grenzen overstijgen, wel om een orgaan te ontwikkelen waar men globalisering gaat begeleiden om kansen aan te grijpen.
 Bedreigingen (Threats)
o Ethisch: economische belangen gaan vaak ten koste van de mensenrechten, sociaal-economische rechten, solidariteitsrechten, ecologische rechten.
o Exclusie: zowel op het niveau van regio’s als individuen dreigt het mensen uit te sluiten.
o Veiligheid: het dreigt de stabiliteit te verstoren, door instabiele verhoudingen.
o Duurzaamheid: milieuvervuiling, klimaatproblematiek.