Menu

vertegenwoordigers van de onderdanen: de Staten-Generaal

  • standenvertegenwoordiging, overkoepelend orgaan (15e eeuw)
  • hertog Filips de Goede: ideologisch (bv. gulden vlies) en praktisch (goedkeuring beden) motief
  • keerzijde: machtsfactor van formaat
  • 1488: jaarlijkse samenroeping (door conflict met Maximilaan van Oostenrijk)
  • 1576: grootste krachtmeting: malaise, Brabant eist samenroeping Staten-Generaal, vorst gaat er niet op in, ze roepen het zelf uit en neemt het volledig bestuur over (staatsgreep)
  • 1589: akte van verlaetinghe (soevereiniteit), ongedaan gemaakt door Farnese
  • Staten-Generaal werd bijna niet meer samengeroepen
  • blijft wel bestaan in de Noordelijke Nederlanden

Lees meer...

Rekenkamers

  • in Rijsel, Den Haag, Brussel, Dole en Arnhem (Gelderland)
  • Rijsel: Vlaanderen, Artois, Henegouwen, Namen, Vrijgraafschap Bourgondië

- controle van alle rekeningen van de centrale organen

- verovert door Frankrijk (1667): Rekenkamer verhuist naar Brugge, later naar Brussel

  • voorzitter, rekenmeesters, auditeurs
  • bevoegdheden

- bestuurlijke taken

  • beheer van het vorstelijk domein
  • advies inzake benoemingen, salarissen
  • officiële registratie benoemingsbrieven en eedzuivering en borgstelling
  • controle muntateliers
  • advies inzake ordonnanties, financiële en economische zaken

- gerechtelijke taken: fraude

- financieel-controlerende taken: controle van financiële overzichten van ambtenaren

  • overlegging/reddition
  • afhoring/audition
  • sluiting/clôture
  • le grand bureau

Lees meer...

Raad van Beroerten

  • conseil des troebles, conseil les son excellence, bloedraad
  • uitzonderlijke rechtbank vanaf September 1567 (beeldenstorm/Alva)
  • repressie van schuldigen aan gebeurtenissen van het wonderjaar (april 1567-april 1568) aan misdrijven tegen vorst en god

- predikanten van nieuwe godsdiensten

- leden van de consistories

- verzet tegen het beleid van de vorst

- iconoclasten/beeldenstormers

  • 84% van de zaken in 1568, daarna sterk verminderd
  • samenstelling

- voorzitter: Alva

- vice-voorzitter: Berlamont, Noircarmes (Noord-Nederlanden)

- zeven raadsheren waarvan 2 Spanjaarden die als enigen stemrechthadden: Juan de Vangas, Luís del Río

- procureur

- twee advocaten

è 12 + 1 cfr. christus en de apostellen

  • organisatie
  • talloze functionarissen op lokaal vlak: commisarissen en ontvangers
  • bloedraad ageerde zelf, maar spoorde ook andere rechtbanken aan

Lees meer...

De Grote Raad van Mechelen

  • opvolger van het parlement van Mechelen
  • organisatie

- hof: president en rekwestmeesters (juristen)

- parket: procureur-generaal, substituut en advocaat-fiscaal

- griffie

  • bevoegdheid

- zaken in eerste aanleg

- zaken in hoger beroep

- zaken in evocatie

- zaken in revisie

- vrijwillige rechtspraak

  • geleidelijke vermindering van invloed

- competitie met de geheime raad

- daling invloed in hoger beroep

  • kleine machtsressort (gebiedsvermindering)
  • provenciale raden zijn soeverein (geen kans meer op hoger beroep)
Lees meer...

Raad van Financiën

  • opgericht in 1531
  • drie hoofden van financiën (hoge adel): achteruitgang van invloed: in 1664 geen hoofden meer
  • thesaurier-generaal kwam aan de macht
  • 2 gecommiteerden of raadsheren-commiezen (aantal stijgt): venaliteit (= verkoop of verpachting van ambten): aanstelling van boventalligen of surnuménaire (geen inkomsten, maar maken eerste kans om te promoven tot betalend ambt)
  • ontvanger-generaal: geen deel, beheer van de staatskas, centralisatie inkomens
  • griffier, klerken, kapelaan,…: ondergeschikt personeel
  • bevoegdheden

- algemeen bemleid inzake staatsfinanciën: bedes, oorlogslicenten (handel drijven, kaapvaart), tollen

- toezichtop rekenplichtige ambtenaren en beheer van vorstelijke domeinen: assistentie van de rekenkamers

- goedkeuring van de beden

- licenten en douanerechten (ontstaan na 80-jarige oorlog): actieve economische politiek

- adviesorganen voor bepaalde ordonnanties

Lees meer...

Geheime Raad

  • oprichting 1531, bureaucratisch zenuwcentrum centraal bestuur
  • 6 à 9 raadsheren-rekwestmeesters werken als rapporteur)

- voorstellen komen als ‘verzoek’ op tafel

- één van de raadsheren was rapporteur

  • hoofd-voorzitter of chef-president, werd in de 16e eeuw ook hoofd van Raad van State
  • raadsheer-fiscaal (fiscus = geheel van vorstelijke belangen)

- vertegnwoordiger van de vorst

- geheel = officie-fiscaal

  • alleen beroepsjuristen
  • audiëncier en secretarissen van state
  • werken via consulten: een geschreven advies, waarop de landvoogd in de marge een nota kon schrijven (apostille), vb: Engelse karthuizers van Mechelen naar Nieuwpoort
  • bevoegdheden

- in theorie adviserend, maar in praktijk grote beslissingsmacht (wegens techniciteit en groei en omvang van het regeringswerk)

- drie takenpaketten:

  • wetgeving: wil van de landvoogd omzetten in wetten, homolagie van wetten
  • bestuur: waken over naleving wetten, helpen bij benoemingen, …
  • rechtspraak:
    • uitzonderingsrechtbank
    • contentieuze rechtspraak: geschillen
    • gracieuz rechtspraak: gratierecht van de vorst
      • remissie: opheffen van een moord
      • pardon: in gevallen zoer lijken
      • rappelle van basse
      • vrijwillige rechtspraak: bv. 2 edelen die met contract willen trouwen
Lees meer...
Abonneren op deze RSS feed

Advies nodig?

Vraag dan nu een gratis en vrijblijvende scan aan voor uw website.
Wij voeren een uitgebreide scan en stellen een SEO-rapport op met aanbevelingen
voor het verbeteren van de vindbaarheid en de conversie van uw website.

Scan aanvragen

Blog

Diensten

Volg bronso