William Shakespeare (1564-1616)

Biografisch

Uit stedelijke burgerij, vader was boerenzoon en wolhandelaar; Latijnse school van Stratford: leert er klassieke retorica

Artistieke ontwikkeling

• 1^e fase: 1588-1594
  • Epische gedichten; lyriek conform de smaakconventies van zijn aristocratische broodheren
  • Toneelwerken: naar klassieke voorbeelden (mythische figuren)
• 2^e fase: 1595-1600
  • eerste belangrijke sonnetten
  • succesvol theatermaker: The Globe, Chamberlain's Men
  • stukken worden individueler, meer invloed burgerlijke smaak: hangt niet meer zo af van de smaakconventies van de aristocratie
  • koningsdrama's: individualisme: aandacht persoonlijke problematiek heersers (angst en onzekerheid, probleem van orde en chaos)
  • Tragedie: Romeo en Julia
  • Lichtvoetige en optimistische blijspelen met sterke escapistische tendens (exotische kostuums, zuiderse decors)
• 3^e fase: 1600-1608
  • Pessimistischere werken: persoonlijks tegenslagen (vader sterft), politieke tegenslagen (beschermheren vallen in ongenade)
  • Tragedie
    • Thema: psychologische gegevens (geldingsdrang, machtshonger, jaloezie)
    • Tragische helden als hoofdfiguren (Caesar, Othello, Hamlet)
    • Toch nog humor en ironie (nar): restant volkse inspiratie van het Engelse drama
    • Confrontatie oude aristocratische gewoontes en nieuwe mentaliteit (twijfel, wereldse interesses)
  • Blijspelen: minder luchthartige ondertoon, wrange humor
• Laatste fase: 1609-1616
  • Toppunt populariteit: meest gevraagde auteur, zijn gezelschap presenteert jaarlijks verschillende stukken
  • Tragikomedies:

- Vermenging ernst tragedie met humor komedie

- Noemt ze 'romances'

- Schijn van luchthartigheid en ontspannen toon

Renaissancistische kenmerken

• Individualisme: round character: personage is verscheurd, complexe emoties
• Aandacht voor waarde klassieke tragedies: eigenzinnig → complex
  • Classicisme: eind 17^e - 18^e eeuw: leeft klassieke regels niet meer na, wordt niet meer gespeeld
  • Romantisme: wordt volop gespeeld
• Aandacht voor virtuositeit: basispatroon met veel nuances
  → Verschillende lagen:
  • Simpele spanningslijn
  • Persoonlijke laag: psychologische en existentiële problematiek (moeilijker niveau)
  • Details: komische elementen met sketches
• Vermenging hoge en lage elementen: vb. komische elementen in tragedies