PRIVÉSFEER VS PUBLIEKE RUIMTE vroegmoderne tijd

 hang naar distinctie vd gegoede klassen ( vooral op vlak van vermaak) leidde ertoe dat deze voor zichzelf een privésfeer creëerden waar het ordinaire sociale verkeer minder voelbaar was

• nieuwe vormen van sociabiliteit:
  • meer exclusieve vormen van vermaak
  • romantisering van de ‘eenzaamheid’

 zich terugtrekken met een boek, escapisme

• doorbraak van het genre vd egodocumenten: brieven, dagboeken, autobiografieën
• nadruk op het gezin als affectieve eenheid

 exclusieve domein vd (burger)vrouw, de man moest zijn aandacht verdelen tussen het publieke leven en het familiebestaan

• privatisering leed ook tot toenemende preutsheid en beschaafdheid
  • zich ontbloten, urineren, boeren e.d. in het openbaar werd minder en minder geapprecieerd
  • Elias: civilisatieproces veroorzaakt door het samenleven van mensen in grotere verbanden (gestart op Versailles ?)

 de nieuwe privésfeer vs de publieke ruimte

• publieke sfeer werd niet langer gedomineerd door heer, vorst of staat maar door een rationeel publiek van geletterden

 beperktere privésfeer maakte de burgers ongebonden genoeg om een meer kritische publieke sfeer tot stand te brengen