PRIJZEN EN LONEN 1300 – 1900
- Gepubliceerd in Geschiedenis
- Lees 1184 keer
koopkracht gevolgd ahv prijs- en loonreeksen
vnl. Broodgranen
- prijzen index van Henry Phelps-Brown en Sheila Hopkins : PHB-index vanaf 13e E in Engeland
- scherpe prijsstijgingen kenmerkend voor de 16e en 18e E
16e E als die van de eerste grote prijsinflatie in de Europese geschiedenis
- ongecontroleerde geldschepping
- te sterke bevolkingsaangroei
- aanvoer van grote voorraden edelmetaal uit kolonies (geld toen nog intrinsieke waarde)
Wet van Gresham verklaring voor verstoringen in geldcirculatie
treedt op wanneer feitelijke waardeverhouding tussen 2 munten niet meer overeenkomt met de vastgelegdeprijsverhouding
bad money drives out the good :Thomas Gresham |
voor meerderheid bevolking gevolgen prijsinflatie zeer ernstig
- groot aanbod aan werkkrachten, lage arbeidsvergoedingen
- koopkracht daalde tot op dieptepunt
- massaal verkopen van onroerend goed
vb familie della Faille: kocht grond en huizen op, verworf veel prestige en uiteindelijk zelfs een adellijke titel
loonevolutie in VMT:
- weinig schommelingen
- aanpassingen pas na interval van maanden of jaren: koopkracht werd dan ook vaak uitgehold bij misoogsten
- grote looninertie op pre-industriële arbeidsmarkt
- zelfstandigen waren afhankelijk van wat ze voor hun goederen kregen
reële lonen vs. Nominale lonen
- reële lonen worden omgezet in hoeveelheden broodgranen die de tijdgenoot daarmee kon kopen
- gemiddeld dagloon was goed voor 10 l tarwe
reconstructie van de vroegmoderne loonontwikkeling moeilijk omwille van tijdelijke en seizoensgebonden karakter van de pre-industriële arbeidsmarkt
- sectoren als textielnijverheid betaalden soms uit in stuklonen
- er werden bij een gunstige conjunctuur vaak bonussen uitgedeeld
fiscale druk in de VMT
- oorlogsverzuchtingen vd vorst dienden (cash!) te worden gefinancierd
- heerlijke verplichtingen en kerkelijke tienden