Kolonisatie

- vanaf 12^de eeuw kwam kolonisatie overzee op gang rond Midd. Zee, Oostzee, Ierse Zee

- mid. 13^de eeuw: speurtocht naar verbindingen met Verre Oosten (over land & zee)

- ontdekkingreizen langs Afr. Kusten later over de oceanen liggen in het verlengde v. deze sinds eeuwen gegroeide expansionistische dynamiek à Columbus, Vasco da Gama

- ontdekkingstochten hadden nog enkele decennia effecten op de Europese economie

- economische groei v. 16/17^de eeuw = geen doorbraak naar nieuw systeem maar het hoogste stadium v.d. pre-industriële samenlevingen.

LET OP!

men kan niet zomaar zeggen dat Europa toen een hoger ontwikkelingspeil had bereikt dan China, Japan e.d.

=> W – Europa bleef tot de industrialisatie niet meer dan 1 v.d. hoogst ontwikkelde agrarische samenlevingen in de wereld (hooguit meer initiatieven naar andere continenten = voorsprong of tekort?)