Hollands commercialisering 14e- 16e eeuw

Niet alle steden zagen hun bevolkingscijfer evenredig dalen. In sommige steden werd dit gecompenseerd door de trek van plattelandsbevolking naar de steden. Als gevolg van schaarste aan geschoolde arbeidskrachten stegen daar immers de lonen, er meer woonruimte beschikbaar gekomen. Ook daalde de kwaliteit van de landbouwgrond, de reden hiervoor zijn te zoeken in de bodemstructuur en het turfsteken.

Veel van de overtollig geworden mensen zochten een nieuw bestaan in de steden, anderen legden zich toe op ambachtelijke activiteiten in de dorpen zelf, te denken aan haring, kaas en zuivelproductie. Hiervoor was er een grote nood aan zout. Er groeiden ook nieuwe exportnijverheden bloeiden, o.a. bierbrouwerijen en lakenindustrie.

Het succes van al deze Hollandse handelsroutes berustte op nog drie basisgegevens: de scheepsbouw, de scheepvaart en het structureel te kort aan broodgranen. Dit laatste dwong om elders aankopen te verrichten, zodat er een dynamiek ontstond.