Hindoeïsme - Sanatana Dharma

Inleiding
± 2000 vr. Chr. → Indusrivier: benaming van de moslim: 'Indus

Maar men heft geen idee wanneer Hindoeïsme precies is onheeft.
→ Oudste godsdienst met heilig geschriO
→ Geen s0chter + geen bekeringsdrang

!! Diversiteit: heel veel verschillende tradities = interne diversiteit, maar toch beschouwen ze allemaal als het hindoeïstisch geloof, vb. verschillende goden en niet

→ Andere benaming: Sanatana Dharma = "Juiste weg" "Eeuwig"

Basisbegrippen levensvisie

→ Voornamelijk in de Upanishads (= onderdeel van de Hindoeïstische Shruti-geschriften)

· Samsara: eeuwige terugkeer, onze ziel blijft verder bestaan, individu, universum

· Karma: 'actie', onpersoonlijke eeuwige wet = onbewust goede zaken uitvoeren, en dan zal uw karma verbeteren

→ dharma = de juiste weg; wij moeten proberen daartoe te geraken, de juiste weg volgen.

Moksha: bevrijding: vereniging Atman (= ziel) met Brahman (= God)

= ultieme bereik = bevrijden van de eeuwige terugkeer (zodat uw ziel niet meer kan reïncarneren)

Moksha

→ De juiste weg is voor iedere persoon verschillend. Eigen dharma zoeken om zo de Moksha te bereiken.

= persoonlijke verhouding met het goddelijke
→ op basis van persoonlijk leven (belang vrije keuze >< bekering)

Verschillende marga's (= wegen) leiden naar Moksha:

Basis = onwetendheid overwinnen (onthechtheid): ·wij hebben de echte kennis nog niet tot ons gemaakt.
- Karma-marga: juist handelen (vb. handelaar die een leek moet zijn)
- Jnana-marga: wet van de kennis (van wat het universum is, de betekenis)

= innerlijke ervaring over de kosmische kracht.
- Bhakti-marga: zich wijden over het eren van God (liefde, devotie)
- ...

4 levensdoelen (paradox)

1. Dharma = 1ste levensdoel van een Hindoe geloof (= de juiste weg)
2. Moksha = de bevrijding
3. Artha = de omgang met materiële welvaart
4. Kama = genot zowel fysiek als emotioneel/psychologisch
→ Gematigdheid en passiviteit

Wanneer we het eeuwige niet meer willen veranderen en er vrede mee nemen (wat het
leven opbrengt) dan pas kunnen we de Moksha bereiken.

4 levensfasen

1. Studie (opvoeding)
2. Familie (gezin stichten)
3. Gemeenschap en devotie (verering van God)
4. Ascetisme: gehele onthechting van het materiële (= afstand doen van het materiële)

Kastenstelsel

Varna-stelsel >< Jati-stelsel

4 kasten:

- Brahmanen: priesters, geleerden
- Kshatriya's: strijders die de orde bewaren
- Vaishya's: handelaars, landbouwers
- Shudra's: arbeids
- (Paria's of onaanraakbaren: uitschot van de samenleving. Ze zouden je kunnen
besmetten wanneer je ze zou aanraken. Behoren eigenlijk niet tot de samenleving.)

De reïncarnatie zorgt ervoor dat je het kastenstelsel kan interpreteren als klassenstelsel. Als je terug geboren wordt, kan je opnieuw geboren worden in een hogere klasse.

Kastenstelsel = vanaf de geboorte belandt je in het stelsel bij een bepaalde klasse voor altijd.

Klassenstelsel = de hele gemeenschap is ingedeeld in 4 delen op basis van hun daden, activiteiten, capaciteit, ...

Sanatana Dharma's godenstelsel

•  Polytheïsme: meerdere goden
•  Henotheïsme: meerdere goden, maar 1 staat boven de anderen
•  Monotheïsme: 1 god
•  Atheïsme: geen god

-> Aanwezig in de murti's (= godsbeelden) en mandir (= tempel)

Drie-eenheid

3 goden:

- Brahma = god van de schepping
- Vishnu = god van bloei en instandhouding
- Shiva = god van vernietiging (= positieve vernietiging)
-> Sommige houden vast aan 1 god. Alle goden zijn mannelijk.

Vishnu

= hij die alles doordringt

Partner = Lakshmi (= moeder van het universum)

Verscheidene avatars (10), o.a. Rama (epos), Krishna, Boeddha

Shiva

= vernietiging omwille van de vernieuwing

Partner = (o.a.) Parvati

Zoon = Ganesh
→ Verering in Varanasi (Ganga)

Vele goden

- Natuurgoden: Ganga, zonnegod, vuurgod (vuur maakt mogelijk dat de ziel kan ontsnappen), windgoden, ...
- Heilige koe

Verering

· Aanschouwen
· Vereren: Puja = kleine rituelen; wierook, handen wassen...
· Meestal thuis
· Bedevaart naar bepaalde tempels
· Feest: bv. Divali = feest van het licht op 5 november
· Festival >< samenscholingsverbod (maar voor religieuze feesten mag men wel samenkomen)

Vb. Divali; Ganesh-festival

Ganesh

= olifantenhoofd (deels mens, deels dier → verenigt alles)
→ Kennis, wijsheid, rijkdom

Schrijver van Mahabharata

Symbolen
· Water: vruchtbaarheid, reiniging
· Vuur: vernietiging, bevrijding (crematie)
· ...