het militair-diplomatiek gebeuren tijdens de laatste fase (1944-1945)

• de R.A.F. start bombardementen en luchtaanvallen op Duitsland. Het doel is alle militaire,

economische & industriële systemen lamleggen, en het moraal van de bevolking

ondermijnen.

• 6 juni ’44: D-Day, Landing in Normandië + 15 augustus ’44: invasie in Provence +
offensief op het oostfront v.h. Rode Leger wordt verdergezet.

 gevolg: snelle opmars (o.a. bevrijding van Griekenland, Balkan, O-Europa)

 Hitler maakt het de geallieerden moeilijk in het westen door zijn geheim wapen (V1/V2

bommen) in te zetten + hij start het Ardennenoffensief  helpt niets en geallieerden

blijven vooruitgang boeken

 ultieme fase (voorjaar ’45): op het oostfront bereikt het Rode Leger de Duitse grens, en

op 9 april bereikt men Berlijn. Op het Westfront gebeurt hetzelfde en op 25 april komen

Westerse troepen en Russische troepen met elkaar in contact.

• diplomatiek:

 ontmoeting Churchill & Stalin: G.B. wil invloedssfeer in O-Middellandse Zeegebied intact

houden, maar aangezien de V.S. hier geen rekening mee wil houden sluit G.B. een

akkoord met S.U. waardoor de S.U. in ruil Roemenië & Bulgarije mocht behouden,

Joegoslavië 50/50 werd verdeeld en de vraag over Hongarije & Tsjechië nog openbleef.

 Von Ribbentrop zoekt toenadering met geallieerden maar er komt geen overeenkomst

 Rode Leger krijgt de symbolische eer om als eerste Berlijn binnen te vallen

 10tal dagen na 25 april ’45 volgen de wapenstilstandsverdragen

• Azië: men was er in geslaagd de positie van Japan te ondermijnen en de eigen positie te
verstevigen. De opmars ging soms moeilijk aan traag, maar ze was er. Vooral nadat de

oorlog in Europa gedaan was kon de V.S. zich volledig op de strijd tegen Japan werpen.

Toch bleef een beslissende overwinning nog veraf.

 men wil de oorlog snel beëindigen: inzet kernwapens + twee dagen na Hiroshima stapt

S.U. mee in de oorlog door N-Korea, N-Mantsjoerije & N-Sachalin te bezetten.

 Japan wordt overwonnen overwonnen en de vrede wordt getekend op 14/08/’45

Diplomatiek overleg en vredesconferenties

• de Conferentie van Jalta (februari 1945):

 te zien in volgende context:

- Westen bevond zich nog niet in de positie om haar visie aan Stalin op te leggen, de V.S. wil de S.U. ook betrekken in de oorlog met Japan en wil een nieuw collectief veiligheidssysteem en een nieuwe wereldorganisatie lanceren

- G.B. wil de inperking van de Russische ambities + de eigen overzeese belangen veilig stellen

- S.U. wil de verworven machtspositie in Europa behouden

 afspraken:

- Duitsland: de democratie zou hersteld worden en men zou het land verdelen in vier bezettingszones. Afspraken over de herstelbetalingen zouden nog concreet uitgewerkt worden maar de S.U. zou er ½ van ontvangen

- oprichting organisatie i.f.v. vrede en collectieve veiligheid. De grote mogendheden zouden een vetorecht krijgen + men zou regelmatig samenkomen

- Japan: S.U. zou mee in de oorlog stappen drie maanden na het einde van de oorlog in Europa + S.U. zou het gebied dat het in de Russisch-Japanse oorlog van 1905 verloren was terugkrijgen.

- statuut van de zee-engten wordt herzien, rekening houdend met S.U.-belangen

- Polen: conflict over welke regering er aan de macht zou komen wordt opgelost met een compromis: deel v.d. regering bestaat uit regering van Londen, maar grootste deel gaat naar de Russisch-gezinde regering Lublin. Polen zou ook westwaarts verschuiven met O-grens de Curzon-linie. De W-grens wordt nog niet vastgelegd

• de Conferentie van San Francisco (april-juni 1945):

 aanvaarding Handvest van de V.N.

 Roemeense kwestie: communistisch regime komt aan de macht

 crisis om Polen: oostgrens wordt uiteindelijk op Oder-Neiselijn gelegd + er zou een

wederzijds bijstandpact tussen de S.U. en Polen van kracht zijn voor 20 jaar. (=

betekent dat Polen binnen de Russische invloedssfeer valt)

• intussen opkomst Koude Oorlog: op de vorige conferenties had de V.S. een verzoenende

houding aangenomen, maar na de onplooibare houding van de S.U., de non-coöperatie

met het V.N.-project en het bruusk einde van de Lend Lease aan de S.U. nadat Duitsland

was verslagen, zouden de relaties steeds verslechten.

• de Conferentie van Potsdam (juli-augustus ’45): sfeer van wantrouwen!

 Duitse Kwestie: geen akkoord over een intergeallieerd beleid dus blijft de verdeling in

invloedszones behouden. Ook op economisch vlak bereikt men geen akkoord zodat

men uiteindelijk overeenkomt dat elke grootmacht zijn eigen beleid in de eigen

invloedszone mag leiden.

 S.U. zou meedoen in de strijd tegen Japan, alhoewel het achteraf niet nodig bleek te zijn

en de V.S. zelf de klus klaarde met de inzet van kernwapens.

 verschillende andere zaken zoals bv.: erkenning communistische regeringen in Bulgarije

& Roemenië, versoepeling bezetting in Italië, …