HEKSENVERVOLGINGEN vroegmoderne tijd

 onlosmakelijk verbonden met VMT: complexe interactie volkse en elitaire opvattingen over hekserij en heksenvervolging

hoewel de elite zich meer en meer sceptisch opstelde tov het bestaan van heksen, bleef het volkse bijgeloof bestaan tot in de 20^e E
ideeën en acties vd elite (vnl. clerici en juristen) maakten de grootschalige vervolging en terechtstelling echter juist mogelijk

 hekserij was aanvankelijk een probleem dat zich voordeed in gesloten dorpscontext

dorpelingen werden geconfronteerd met tegenslagen waar geen directe verklaring voor was : plotse ziekte en dood, impotentie, misoogsten, ..
verantwoordelijkheid werd vaak gelegd bij heksen: die zouden maleficia of schadelijke magische handelingen hebben verricht

 stereotype vd heks = arme, alleenstaande vrouw, soms ook mannen !

 Late Middeleeuwen: eeuwenoude hekserijgeloof wordt door een kleine intellectuele elite (!) geïntegreerd in een nieuwe leer: demonologie

gegeven van het plegen van maleficia = ondergeschikt aan het feit dat zij een pact met de duivel (  gevaar voor de maatschappelijke orde)
heksen handelden bovendien niet alleen, maar namen deel aan de sabbat waarbij de duivel aanbeden en gruwelijke daden werden gepleegd
deze ideeën werden uiteengezet in demonologische traktaten die als praktische handleidingen voor vervolgers moesten dienen
- 1486: Malleus Maleficarum - Krämer & Sprenger
- 1580: De La dénomomanie des sorciers - Bodin
- 1608: Disquisitionum Magicarum Libri Sex – del Rio

 bij het ontstaan v vroegmoderne heksenvervolgingen speelden veranderingen in de juridische praktijk eveneens een rol

tussen 13^e en 16^e E : overschakeling van accusatoire naar inquisotoire procedure: verzamelen v bewijslast in handen vd rechters
echter: bekentenis als noodzakelijke voorwaarde voor kapitaal misdrijf  invoer vd tortuur onder bepalingen:
- enkel in specifieke gevallen
- misdaad moest bewezen zijn en de schuld sterk aangewezen
- slechts 3x per persoon
- de bekentenis moest nogmaals, na de tortuur worden herhaald
voorwaarden bij hekserij:
- reputatie van heks
- bezit van zalven /poeders / ..
- ongevoelige lichaamsplekken (zgn. Duivelsplekken)
- indien hieraan voldaan mocht men tortuur toepassen op de beschuldigde, zonder rekening te moeten houden met andere bepalingen

ð deze procedures maakten samen met de nieuwe opvattingen van de demonologen de grootschaalse heksenjachten mogelijk