Er zijn verschillende stadslandschappen en stedensystemen.

Een voorbeeld hiervan is het zeshoekenmodel
van Christaller: Hij stelt een hiërarchisch
gestructureerd stedensysteem voor, waarbij de
steden verschillende functies hebben. (centrale
plaatsen, verzorgingssteden)
Verder is er ook nog een netwerksysteem,
waarbij veel belang gehecht wordt aan de
interstedelijke connecties (gateways, wegennet
& waterlopen).
*De grootte van het handelsnetwerk van steden bepaalt de urbanisatiegraad. Een
voorbeeld hiervan is middeleeuws Brugge: urbanisatie bepaald door de relaties met het
hinterland (Brugse Vrije) en de handelsnetwerken met het buitenland (Hanze, Italiaanse
kooplieden) via de havenstadjes Damme, Sluis (gateways)
Er is ook een steeds steeds grotere belangstelling voor de “landschaftliche
Städteforschung”, de studie van stadslandschappen:
“Het begrip ‘stadslandschap’ is al even moeilijk of nog moeilijker te definiëren dan het
begrip ‘stad’. Landschap is evenals stad een onvatbare maar prachtige term. Wat ik hier
met stadslandschap wil aanduiden, is een groep van steden met een samenhangende
wordingsgeschiedenis onder vergelijkbare politieke, sociale en economische
omstandigheden. Daarbij gaat het om verspreidingspatronen van steden die in een
bepaalde, vaak beperkte tijd en ruimte tot stand kwamen.” (Rutte 2003)