Middellands Zeegebied: 1620/30 reeds keerpunt ó Atlantische landen & N pas rond 1650
1650/60= zilveraanvoer uit Mexico/Peru verzwakt + groot zilververlies aan Verre/Mid.-Oosten door grote vraag naar exotische luxegoederen bij hogere klassen v. voorspoedige gebieden
2de helft 17de + 1ste decennia 18de eeuw (~ periode 1320-1460) à laagconjunctuur, crisis
deflatie, devaluatie, zilverafvloeiing naar het Oosten
compensatie door nieuwe geldvormen: bankbiljetten (ander papieren geld al in ME) of waar dat er niet was, extra aandacht voor kwaliteit v.d. muntslag (vb.: Frankrijk)