Bevolking en economie:Europa 1500-1800

- productie was gelinkt aan bevolking

- stijgende bevolking -> groei in voedselvoorziening, dalende populatie
omgekeerde

- bevolking steeg in 17^de eeuw met 5%

- geconcentreerd in NW

- Waarom stagneerde bevolking in 7^de eeuw

- moderne discussie in neo-malthusiaans kader

- mensen hebben neiging om sneller te groeien dan bestaansmiddelen

- kan niet verholpen worden door verminderde productie

- positive en preventive checks

- positive check voornaamste oorzaak van stagnatie (vroeger)

- mortaliteitscrisis door autonome epidemies dan door honger

- preventive check die bevolkingsgroei onderdrukte (nu)

- voorspelling : stijgende bevolking -> minder inkomen/capita

- doordat levensstandaard in 16 en 17^e dieptepunt kende

- wordt geassocieerd met mortaliteitscrisis

- frequenter in 17^de E

- ergst in 1590-1660 door pest en misoogst

- pest verdween eerst uit West europa

- maatregelen om verspreiding tegen te gaan

- verbetering bij oogst

- vermindering van oorlogstroepen die ziekte verspreidden

- Mortaliteit trend waren anders in Nederlanden en Engeland dan in Oost-Europa

- Nederlanden : modernisering landbouw

- geen voedselcrisis

- wel hard getroffen door pest

-Engeland : tijdelijk voedseltekort wordt geassocieerd met hoger sterftecijfer

- kleinschalig

- 1650 : vernieuwing in landbouw -> verdwijning crisis

- Malthus : mortaliteitscrisis vooral door honger en ziekte

- recent onderzoek : minimaliseren rol van honger in 17^E

- ziekten ontstaan autonoom, niet door tekort aan voeding

- toch meestal patroon : honger-ziekte

- Primaire rol van honger : veroorzaakten een massabeweging bij armen opzoek naar eten en werk -> geografische mobiliteit

- focus verschuift meer van positive naar preventive check

- Engeland en Nederlanden

- Preventive checks versterkt in Fr, Sp, It

- effectievere rem op bevolking dan mortaliteit

- intensiever in 18^e E in Fr, Sp, It

- mortaliteit daalde in 18^e E door daling kindersterfte

=>Buiten Engeland en Nederlanden : fluctuatie in mortaliteit meer op bevolking dan huwelijk en vruchtbaarheid in West en Mediterraan Europa van 1600-1800