1500: exclusieve hegemonie Italiaans bankwezen was verleden tijd

• gebeurde niet in 1 keer
• tijdelijk economisch herstel tussen 1540-1600, vanaf 1550 zelfs nieuwe deposito-banken
• was slechts een nazomer: geen verdere innovatie, bloei teerde op verworven technieken + zwaartepunt v.d. financieel-technische vooruitgang verlegde zich definitief naar N
• 1630: definitief einde It. hegemonie: pest, ondergang Levanthandel, Sp. Staatsbankroet

Italiaanse erfenis ging naar Antwerpen (na 1510), Amsterdam (vanaf 1609), London (na 1650) à ook op financieel gebied triomfeerde de Atlantische economie